Kancelarija Vlade Srbije za Kosovo i Metohiju saopštila je da su reakcije premijera i predsjednika samoproglašenog Kosova Aljbina Kurtija i Vjose Osmani na to što organizacija “Evropa nostra” uvrstila manastir Visoki Dečani na listu najugroženijih kulturnih spomenika Evrope upravo još jedna potvrda ugroženosti srpske kulturne i vjerske baštine na Kosmetu.
– Pokušaj Kurtija i Osmanijeve da samoproglašeno Kosovo predstave kao oazu multikulturalnosti i multikonfesionalnosti gotovo je svakodnevno demantovan skrnavljenjima objekata Srpske pravoslavne crkve i pravoslavnih grobalja širom Kosova i Metohije, i svi ti slučajevi su brižljivo dokumentovani i svjedoče upravo da je antisrpski i antihrišćanski ekstremizam veoma živ među Albancima u našoj južnoj pokrajini – navedeno je u saopštenju.
Iz Kancelarije su naglasili da je zatvaranje očiju pred stvarnošću i politički motivisano negiranje situacije na terenu poruka ohrabrenja ekstremistima da nastave praksu napada na srpska sveta mjesta, čime se njihova ugroženost ne umanjuje, već naprotiv povećava.
Kancelarija za Kosovo i Metohiju poručila je da ne želi da politizuje pitanje ugroženosti srpske baštine u južnoj pokrajini i da ohrabruje što je dokazima potkrijepljene utiske i procjene koje je dala Srbija potvrdila i nezavisna komisija organizacije “Evropa nostra”.
U saopštenju se ukazuje da je Manastir Visoki Dečani najčešće napadani objekat kulturne baštine na Kosovu i Metohiji i da je pod konstantnim je terorom lokalnih Albanaca.
– Manastir je oružano napadan čak četiri puta: dva minobacačka napada izvršena su 2000. godine, u vrijeme martovskog pogroma 2004. na manastir je ispaljeno osam minobacačkih granata, a 2007. godine je izvršen još jedan minobacački napad, koji je rezultirao i sudskom presudom – podsjetili su iz Kancelarije za Kosovo i Metohije.
U saopštenju se dodaje da su 2014. godine na zidovima manastira osvanuli grafiti “UČK”, “ISIS”, a u januaru 2016. godine ispred Manastira je uhapšeno četvoro naoružanih Albanaca, a, kako se ispostavilo, dvojica uhapšenih su bili na crnoj listi simpatizera “Islamske države”.
– Da slučaj nije bezazlen pokazala je reakcija Kfora, koji je višestruko pojačao zaštitu Manastira, postavio dvadesetak novih kamera, uveo redovne patrole i čak stalno dežuranje vojnika u unutrašnjosti Manastira. Postavljeni su i reflektori sa infracrvenim svjetlom – ističe se u saopštenju.
Manastiru Visoki Dečani odlukom Ustavnog suda samoproglašenog Kosova iz maja 2016. godine priznato je vlasništvo nad 24 hektara zemlje, a odluka koja je pravosnažna i obavezujuća ne izvršava se već petu godinu, bez ikakvih pravnih posljedica, iako je njeno neizvršenje kritikovala EU, Stejt department, ambasade Kvinte, OEBS, UNMIK i druge organizacije, napominje se u saopštenju.
Predsjednik samoproglašenog Kosova Vjosa Osmani i prdsjednik Vlade Aljbin Kurti tvrde da manastir Visoki Dečani ne ispunjava kriterijume da bude uvršten u program “Sedam najugroženijih spomenika” Evrope.
Oni su tu ocjenu poslali organizaciji “Evropa nostra”, koja djeluje u oblasti kulturnog nasljeđa i koja je uvrstila manastir Visoki Dečani na listu najugroženijih lokaliteta kulturnog nasljeđa Evrope za 2021. godinu.
RTRS (Foto: arhiva)