Ministarstvo finansija Republike Srpske radi objektivnog informisanja javnosti u vezi sa informacijama o zaduživanju Republike Srpske, saopštava da Vlada Republike Srpske odgovorno upravlja javnim finansijama i dugom, o čemu svjedoče pozitivna makroekonomska kretanja, indikatori i stručne analize. Zaduženost Republike Srpske je planska, povoljna i opravdana, a dug je ispod zakonske granice i najpovoljniji u regionu. To su prepoznali inostrani investitori sa kojima su vođeni pregovori na Londonskoj berzi, koji su takođe ukazali da su prednosti u stabilnim finansijama, a nedostaci u složenom i komplikovanom političkom sistemu u zemlji.
Neprihvatljivo je da pojedini opozicioni političari koriste poluinformacije i obmanjuju javnost koristeći podatke koji su neuporedivi i zavise od različitih uslova i kategorija. Tako je neprihvatljivo poređenje zaduživanja entiteta hartijama od vrijednosti koje nisu ni približno iste, niti mogu nositi istu kamatu. Besmisleno je porediti izlazak na međunarodno tržište sa emisijom obveznica na domaćem tržištu. Svi oni koji prate finansije, čak i da nisu ekonomisti, znaju da izlazak na inostrano tržište predstavlja veći rizik i nosi veću kamatu. Takođe, Republika Srpska je izlaskom na međunarodno tržište postigla istorijski iskorak, s obzirom na to da se pozicionirala na sceni međunarodnog finansijskog tržišta, a istovremeno je ostavilo prostora domaćim bankama da imaju dovoljno sredstava na raspolaganju da dodatno podrže privredu.
Postignuti kupon od 4,75% za obveznice Republike Srpske emitovane na Londonskoj berzi je najniži kupon postignut ikada za suverenog emitenta kreditnog rejtinga B3 stabilan (Moody’s) ili B (S&P) koji prvi put emituje obveznice, te u skladu sa svim okolnostima u kojima egzistira Republika Srpska krajnje realan. Ukoliko bi se poredila kamatna stopa Republike Srpske sa zemljama iz regiona i šire, trebalo bi uporediti ostvarene kamatne stope prilikom prvog izlaska ovih zemalja na međunarodno finansijsko tržište, tako će poređenje sa Federacijom BiH biti moguće tek kada ovaj entitet izađe na međunarodnu berzu. Pri prvom izlasku na međunarodno tržište Republika Srbija je imala kamatu 9%, Rusija 12%, a Turska 11.2%.
Jasno je da je pandemija virusa korona stvorila određene teškoće u ekonomijama svih zemalja svijeta što je dovelo do povećanog zaduživanja emitenata širom svijeta. Pomenuti poremećaji na tržištu, uz visok stepen neizvjesnosti u smislu oporavka ekonomija od posljedica pandemije su neminovno doveli i do određenog rasta cijene pozajmljenog kapitala. Republika Srpska je emitovala obveznice na Londonskoj berzi u formatu REG S i 144 A, što znači da su zadovoljile najstrožije uslove, što evropskih, što regulatora tržišta hartija od vrijednosti u Sjedinjenim Američkim Državama. Svima onima koji se razumiju u finansijska tržišta, sama činjenica u kom formatu su obveznice emitovane, govori dovoljno.
U skladu sa međunarodnim standardima i dobrim običajima u poslovanju, obavezani smo informacije o investitorima koji su kupili obveznice Republike Srpske emitovane na Londonskoj berzi čuvati kao poslovnu tajnu, kako bi se zaštitili interesi investitora, što je jasno bilo kojem ekonomistu i svakom poznavaocu berzanskog poslovanja. U posljednje vrijeme je ovo pitanje politizovano i iskorišteno za obmanu javnosti da se stvori privid da se nešto krije, iako je poznato da se takvi podaci u skladu sa berzanskom praksom ne objavljuju.
Uspješna emisija obveznica Republike Srpske na Londonskoj berzi je otvorila mogućnost Vladi Republike Srpske da preduzima proaktivne mjere planirane strateškim dokumentima, a iz sredstava prikupljenih po drugim osnovama i iz drugih izvora, pa nije čudno niti neubičajeno da političkim oponentima to smeta i da žele umanjiti postignuti značaj i efekte.
Izvor: Saopštenje ministarstvo finansija RS