Komandant kineske mornarice Vu Ssenli tokom jučerašnje video-konferencije sa američkim kolegom, načelnikom mornaričkih operacija SAD Džonom Ričardsonom, nazvao je postupke SAD u Јužnokineskom moru “opasnim i provokativnim”, prenio je Rojters, pozivajući se na saopštenje kineske mornarice.
“Bez obzira na nekoliko razgovora i odlučno protivljenje vlade Kine, američka strana uputila je raketni razarač US S Lasen u oblast kineskih ostrva Nanša. Takvi postupci SAD predstavljaju prijetnju po suverenitet i bezbjednost Kine, nanijeli su štetu miru i stabilnosti u regionu. Oni su izuzetno opasni i provokativni”, rekao je Vu.
SAD su u utorak, 27. oktobra, uputile razarač “Lasen” u patrolu kod ranije polupotopljenih grebena Džubi i Mejđi, vještačkih ostrva arhipelaga Spretli, približivši mu se na rastojanju od 12 nautičkih milja.
Istog dana ambasador SAD u Kini Maks Bokus, pozvan je u kinesko ministarstvo spoljnih poslova gdje mu je uručena protestna nota, a postupci SAD ocijenjeni kao “krajnje neodgovorni” i Vašington pozvan da “još jednom razmisli” i “ni od čega ne stvara problem”.
SAD su u više navrata ranije saopštavale da neće dopustiti pokušaje Pekinga da prostor od 12 milja od obala proglasi svojim teritorijalnim vodama, tvrdeći da se to ne odnosi na vještačka ostrva, dok je predstavnik Pentagona naveo da je razarač plovio kod ostrva u skladu sa međunarodnim pravom u okviru “rutinske operacije”.
Američko ministarstvo odbrane navelo je da će američke snage “letjeti, ploviti i dejstvovati svugdje, gdje je to omogućeno međunarodnim pravom”.
Kina se decenijama spori sa mnogim zemljama regiona oko teritorijalne pripadnosti niza ostrva u Јužnom Kineskom moru, gdje su otkrivene značajne zalihe ugljevodonika – nafte i gasa.
Oko ostrva arhipelaga sa više od 100 manjih ostrva spore se nekoliko zemalja, između ostalog, Vjetnam, Filipini, Malezija, Tajvan i Brunej.