U prisustvu najviših zvaničnika Republike Srpske i Srbije u Andrićgradu će danas biti obilježeno 100 godina od početka Prvog svjetskog rata i svečano će biti otvoren grad od kamena – Andrićgrad, čiji je idejni tvorac režiser Emir Kusturica.
Osveštanjem hrama Svetog cara Lazara i kosovkih mučenika i svetom arhijerejskom liturgijom koju je služio Njegova svetost patrijarh srpski Irinej u Andrićgradu je jutros počela svečanost otvaranja grada od kamena i obilježavanja 100 godina od početka Prvog svjetskog rata. Na kapiji grada patrijarha je dočekao veliki broj građana.
Nakon liturgije na ulicama i trgovima Andrićgrada biće priređen bogat umjetnički program sve do 16.30 časova, kada će grad od kamena biti svečano otvoren ispred njegove već prepoznatljive kapije.
Svečani čin otvaranja grada od kamena obaviće predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, predsjednik Vlade Srbije Aleksandar Vučić i idejni tvorac grada Kusturica.
Otvaranju Andrićgrada i svečanostima povodom obilježavanja 100 godina od početka Prvog svjetskog rata prisustvovaće predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Igor Radojičić, član Predsjedništva BiH iz Republike Srpske Nebojša Radmanović, ministri u Vladi Srpske i mnogi drugi visoki zvaničnici.
Sam čin otvaranja najaviće Orkestar Garde Vojske Srbije, a potom će domaćin Kusturica, zajedno sa gostima, uz zvuke koračnice krenuti Ulicom “Mlade Bosne” do Trga Petra Petrovića Njegoša i spomenika Njegošu, koji će biti i zvanično otvoren.
Na Trgu, ispred hrama Svetog cara Lazara i kosovskih mučenika, nastupiće Vojni orkestar Ministarstva odbrane Srbije “Stanislav Binički”. U 17.10 časova predviđeno je svečano otvaranje dva studenska doma u Andrićgradu, a potom slijedi razgledanje Otomanskog trga ispred Karavan saraja i Sahat-kule, gdje će nastupiti “No smoking orkestar”.
Šetnja domaćina i gostiju biće nastavljena do Vizantijskog trga, koji krase tri kule u vizantijskom stilu, gdje će, uz zvuke orkestra, u nebo biti pušteno jato bijelih golubova.
Na trgu ispred Vizantijskog dvora biće održan muzički performans u izvođenju grupe “Vrelo”, Vasilise, Marte Hadžimanov i Hora “Jedinstvo” iz Kotora.
U Galeriji “Lubarda” u Andrićevom institutu u 17.45 časova biće otvorena izložba slika akademskog slikara Momira Bulatovića – portreti svih učesnika Sarajevskog atentata pod nazivom “1914. – najt vižn”.
Nakon toga u Andrićevom institutu biće održana promocija knjige “Sarajevski atentat – povratak dokumentima” autora Miroslava Perišića, a u izdanju Andrićevog instituta i Arhiva Srbije, te promocija međunarodnog istorijskog časopisa “Vekovi” u izdanju Andrićevog instituta i junskog broja “Istorijskih svesaka”.
U 18.30 u Multipleksu “Doli Bel” biće prikazan film “Atentat, Sarajevo 1914” austrijskog reditelja Andreasa Prohaske.
Cjelokupan program rađen je prema Kusturicinoj idej, a u realizaciji režisera Milana Neškovića koji je rekao Srni da su u ovom filmu, rađenom u produkciji nacionalne austrijske televizije i njemačke televizije, prikazane istorijske činjenice u vezi sa Sarajevskim atentatom, kojima se negira umiješanost Srbije u Prvi svjetski rat.
“U okviru obilježavanja 100 godina od Sarajevskog atentata i početka Prvog svjetskog rata predviđeno je otkrivanje velikog mozaika ‘Mlada Bosna’ na zidu bioskopa ‘Doli Bel’ na kojem su predstavljeni vidovdanski heroji Gavrilo Princip i mladobosanci, rad magistra slikarstva iz Beograda Bisenije Tereščenko”, istakao je Nešković.
Prilikom otkrivanja mozaika predviđeno je obraćanje predsjednika Dodika, premijera Vučića i režisera Kusturice.
U kasnim večernjim časovima biće izvedena rekonstrukcija Sarajevskog atentata u scenskom prikazu u tri čina – “Pobunjeni anđeli”, rađenom prema ideji Emira Kusturice.
“Ovaj scenski prikaz predstavlja vjerodostojni prikaz događaja u Sarajevu sa savremenim konotacijama u kojem će atentator u prvom činom dži-pi-esom biti doveden do Ferdinanda”, kaže Nešković.
U drugom činu biće prikazano suđenje mladobosancima u kojem će, između ostalih, igrati glumci Nebojša Glogovac, Nenad Jezdić, Zoran Cvijanović… Treći čin je komemoracija srpskim žrtvama u Prvom svjetskom ratu.
Scenski prikaz “Pobunjeni anđeli” direktno će prenositi Radio-televizija Republike Srpske i Radio-televizija Srbije.
Obilježavanje 100 godina od početka Prvog svjetskog rata u Andrićgradu biće završeno nastupom čuvenog Akademskog hora ruske armije “Aleksandrov” na Trgu Petra Drugog Petrovića Njegoša.
Otkrivena Spomen ploča Mladoj Bosni u Palama
Povodom stogodišnjice od sarajevskog atentata i početka Velikog rata predstavnici udruženja Povratak danas će u Sarajevu posjetiti Spomen kapelu Gavrilu Principu i članovima Mlade Bosne gdje će položiti vjence i cvijeće i zapaliti svijeće u znak sjećanja na borce za slobodu. U Palama je, tim povodom, jutros na objektu Kulturnog Centra otkrivena spomen ploča Mladoj Bosni. Jutros su iz Istočnog Sarajeva u Višegrad dva autobusa odvezla mlade koji žele da prisustvuju centralnoj manifestaciji obilježavanja stogodišnjice Prvog svjetskog rata.
Na Sokocu su počeli 22. Vidovdanski pjesnički susreti. U Istočnom Sarajevu večeras će se održati finalno veče takmičenja guslara RS koji, takođe, nisu zaboravili lik i djelo Gavrila Principa i Mlade Bosne.
Na groblju Butmir u Sarajevu direktor Sekretarijata za vjere RS Dragan Davidović položio je vijenac na grobu Muhameda Mehmedbašića, jednog od sedam atentatora na Franca Ferdinanda, 28. juna 1914. godine.
Mehmedbašić, musliman koji je svim srcem pripadao ideji “Mlade Bosne”, zajedno sa Gavrilom Principom, Vasom Čubrilovićem, Nedeljkom Čabrinovićem, Cvetkom Popovićem, Danilom Ilićem i Trifkom Grabežom, stajao je na obali Miljacke, čekajući da izvrše atentat na Franca Ferdinanda.