Kao zainteresovano lice, Poslanička grupa MI SNAGA NARODA prof. dr Branimir Nestorović zatražila je danas od Ustavnog suda da po hitnoj proceduri proglasi neustavnom i nezakonitom Uredbu Vlade Srbije, donijetu 16. jula 2024. godine, u cilju „oživljavanja” Prostornog plana područja posebne namjene za realizaciju eksploatacije i prerade minerala jadarit „Jadar”.
Zbog opasnosti od nastanka nenadoknadive štete za život i zdravlje ljudi i životnu sredinu, od Suda je zatraženo da donese privremenu mjeru kojom bi se zabranila primjena sporne Uredbe .
Kao razlozi za donošenje navedenih odluka, navedeni su:
* Donošenje sporne Uredbe učinjeno je po hitnoj proceduri, na način koji sporan i kod nas nikada nije korišćen. Tom prilikom, pored Ustava i drugih propisa, prekršen je i Zakon o planskom sistemu Republike Srbije.
* Nepostojanje Strategije upravljanja mineralnim i drugim geološkim resursima Republike Srbije (odredba člana 12. Zakona o rudarstvu i geološkim istraživanjima), jer je Ministarstvo rudarstva i energetike, prema riječima ministarke Handanović, tek 18.marta 2024.godine otpočelo sa njenom izradom. Prethodno usvajanje te Strategije, od strane Narodne skupštine, nužan je preduslov za postupanje Vlade RS, obzirom da se Uredbe koje se tiču te materije mogu donositi samo na bazi Strategije i Akcionog plana – koji takođe ne postoji.
* Za posljednje četiri godine, od donošenja Uredbe sa Prostornim planom, promijenili su se propisi, prihvaćeni su svjetski standardi za zaštitu zdravlja ljudi i prirodne sredine itd.
* S obzirom da Poslanička grupa nije učestvovala u donošenju Uredbe iz 2020. godine, kao zainteresovano lice želi da učestvuje u donošenju i primeni propisa vezanih za rudarenje.
* Pored toga, EU je 11.04.2024. godine objavila UREDBU 2024/1252 o uspostavljanju okvira za osiguravanje sigurnog i održivog snabdijevanja kritičnim sirovinama (litijuma, bora, kobalta, volframa itd.), koja je postala obavezujuća za članice EU, ali i za zemlje koje prihvate odredbe te Uredbe. Upravo polazeći od postignutih prethodnih nejavnih dogovora iz NJujorka, sutra u Beograd stiže delegacija EU i Njemačke, sa kojima će se najvjerovatnije ozvaničiti saglasnost Srbije da sve svoje kritične sirovine stavi pod kontrolu EU, odnosno Njemačke.