Vlada planira u idućoj godini da zaduži Republiku Srpsku u iznosu do 1,4 milijarde maraka putem kratkoročnih i dugoročnih zaduživanja, te indirektno dajući garancije.
Dugoročno zaduženje
Pred poslanicima će, na sjednici Narodne skupštine koja počinje sutra, biti Odluka o dugoročnom zaduživanju Republike Srpske za 2021. godinu.
Odlukom se odobrava dugoročno zaduživanje RS u idućoj godini u maksimalnom iznosu do 834 miliona maraka.
Predviđeno je da se RS zadužuje emisijom dugoročnih obveznica na domaćem i međunarodnom finansijskom tržištu, kao i da se kreditno zaduži kod stranih kreditora.
Kratkoročno zaduženje
Na Narodnoj skupštini RS biće i Odluka o kratkoročnom zaduživanju RS emisijom trezorskih zapisa za 2021. godinu.
Predviđeno je da se zaduživanje po ovom osnovu može vršiti tako da maksimalan iznos kratkoročnog duga u toku 2021. godine može biti najviše do osam odsto redovnih prihoda ostvarenih u prethodnoj fiskalnoj godini. Prema drugom rebalansu Budžeta RS za 2020. godinu to je iznos od 224,2 miliona KM.
„Kamatna stopa za zaduživanje emisijom trezorskih zapisa može biti maksimalno relevantni Euribor + 1,75% (ukoliko bi relevantni Euribor bio negativan, pri utvrđivanju maksimalnog iznosa kamatne stope računaće se da iznosi 0%). Rok dospijeća trezorskih zapisa može biti najduže do godinu dana“, navedeno je Odluci.
Dug po osnovu emitovanih trezorskih zapisa Republike Srpske trenutno iznosi 108,7 miliona KM, a tokom 2021. godine planirano je emitovanje ukupno 102,6 miliona KM nominalne vrijednosti trezorskih zapisa.
Hitno potrebno novo zaduženje
Prva emisija planirna je već u januaru, zbog čega Vlada posebnom odlukom traži od Skupštine da prijevremeno stupi na snagu Odluka o kratkoročnom zaduživanju.
„Odluka stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“. U postupku donošenja Odluke o kratkoročnom zaduživanju utvrđeno je da postoje naročito opravdani razlozi da navedena odluka ranije stupi na snagu“, naveli su u Vladi.
Koji su to „naročito opravdani razlozi“ nije objašnjeno.
Zajedno sa odlukama o zaduživanju pred poslanicima je i Odluka o iznosu garancija koje može izdati Republika Srpska u 2021. godini.
Odobrava se izdavanje garancija za zaduženja do iznosa od 500 miliona KM. Predviđeno je izdavanje garancija za zaduženja u oblasti saobraćaja (oko 10 miliona), za izgradnju hidrocentrale i ostala kapitalna ulaganja u oblasti energetike (oko 415 miliona), te za finansiranje zdravstva (oko 35 miliona).
Garancije Republike Srpske mogu se izdati za garantovanje obaveza nastalih zaduživanjem: jedinica lokalne samouprave, fondova socijalne sigurnosti, Investiciono-razvojne banke i njenih fondova, kao i javnih preduzeća i institucija u vezi sa finansiranjem kapitalnih investicija, refinansiranjem postojećeg duga, finansiranjem prenesenih obaveza i obezbjeđivanjem sredstava radi izmirenja zakonom utvrđenih prava.
Ukupan dug 5,7 milijardi
Prema podacima na dan 30. septembar 2020. godine ukupan dug Republike Srpske koji podliježe zakonskom ograničenju iznosi 5,7 milijardi ili 53,06 odsto BDP-a, dok javni dug koji podliježe zakonskom ograničenju iznosi 4,6 milijardi ili 42,8 odsto BDP-a.
Ukupna izloženost Republike Srpske po izdatim garancijama iznosi 677,6 miliona ili 6,22 odsto BDP-a, dok stanje duga po osnovu kreditnih zaduženja za koje je Vlada izdala garancije iznosi 630,01 miliona KM.
Trenutno su u proceduri dva zahtjeva za izdavanje unutrašnjih garancija za zaduženja u ukupnom iznosu od 138,4 miliona KM.