Na svečanoj Svetoj arhijerejskoj liturgiji patrijarh je ustoličen na način koji propisao Sveti arhijerejski sabor, a poslije tog čina novoizabrani patrijarh stupio je u prava i dužnosti vrhovnog poglavara i starješine Srpske pravoslavne crkve. Time je novi patrijarh i zvanično preuzeo dužnost.
Ustoličenju su prisustvovali predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović, premijer Srpske Radovan Višković, srpski član i predsjedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik, predsjednik Srbije Aleksandar Vučić i druge visoke zvanice.
Ustoličenje je počelo Svetom arhijerejskom liturgijom, na kraju koje su kao simboli patrijararške vlasti novom patrijarhu uručene insignije – panagija srpskih svetitelja, žezlo i bijela pana.
Tokom uvođenja novog patrijarha u Svetosavski tron prisutni u hramu tri puta uzviknuli su “dostojan” /aksios/, a potom je počela besjeda novog poglavara SPC koja još traje.
Patrijarh Porfirije je u besjedi rekao da je Hristos naš pokretač i mjera, spasitelj čitavog svijeta i sve tvorevine.
Patrijarh je istakao da danas, nažalost, živimo u vremenu kada su mir i jedinstvo uzdrmani, ali da smo svi pozvani na službu miru i jedinstvu.
Patrijarh Porfirije je rekao da je Crkva saborni organizam, da je pozvana da sabira i spaja, te da će on nastojati da njeguje saborni duh kao najvažniji cvijet bogočovječanskog stabla.
Patrijarh je istakao da će u njegovim molitvama na prvom mjestu biti pravoslavni Srbi na Kosmetu, te Srbi u Republici Srpskoj, Srbiji i u svim dijelovima svijeta gdje živi.
Panagiju srpskih svetitelja koju je kralj Aleksandar Karađorđević uručio 1920. godine prvom patrijarhu obnovljene Pećke patrijaršije Dimitriju nosili su i svi prethodni patrijarsi SPC.
Novom prvojerarhu SPC je uručeno i žezlo koje je prvi ponio patrijarh Maksim, čije mošti počivaju u Pećkoj patrijaršiji.
Bijela pana s krstom je simbol čistote i uzvišenosti služenja i svjedočanstvo da je patrijarh nasljednik onih koji su svojom mučeničkom krvlju ubijelili tron arhiepiskopa pećkih.
Poslije izbora patrijarh šalje svim autokefalnim pravoslavnim crkvama “mirno pismo” da je ustoličen, a svi crkveni poglavari mu odgovaraju pisanim putem i to se može smatrati aktom priznanja u pravoslavnom svijetu.
Prema Ustavu Srpske pravoslavne crkve patrijarh ima posebna prava časti, sveštenodejstva, reprezentacije i uprave.
Patrijarh je predsjednik Svetog arhijerejskog sabora, Svetog arhijerejskog sinoda, Patrijaršijskog savjeta i Patrijaršijskog upravnog odbora.
Po pravu sveštenodejstva patrijarh načalstvuje svim bogosluženjima, osvećuje sveto miro, hirotoniše nove vladike uz sasluženje još najmanje dvojice episkopa.
Po pravu reprezentacije patrijarh predstavlja Srpsku pravoslavnu crkvu pred ostalim autokefalnim pravoslavnim crkvama, državom, ali i stranim zemljama.
Patrijarh ima i pravo uprave, a to znači održava jedinstvo u jerarhiji SPC, postavlja dekretom službenike, upravlja misijskim područjima u inostranstvu.
Patrijarh sve dokumente SPC potpisuje zelenim mastilom.
Svečani zvanični čin ustoličenja se vrši u manastiru Pećke patrijaršije, ali to nije vezano za neki rok, nego se taj rok naknadno određuje u skladu sa odlukom samog patrijarha, a i u dogovoru sa Sinodom SPC.
Podsjećamo, Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve na jučerašnjem zasjedanju u Spomen-hramu Svetog Save u Beogradu izabrao je Njegovo visokopreosveštenstvo mitropolita zagrebačko-ljubljanskog Porfirija za patrijarha srpskog.
RTRS
Foto. Srna