Dan pobjede nad fašizmom obilježen je i u Derventi, polaganjem vijenaca na spomen-obilježje kod Osnovne škole „Nikola Tesla. Vijenci su položeni i u čast stradalim mještanima i borcima VRS u proteklom odbrambeno -otacbinskom ratu, ali i žrtvama iz Drugog svjetskog rata, ispred spomen-obilježja u Bosanskim Lužanima, gdje je i služen pomen.
Iako je 1945. godine zavladalo uvjerenje da je fašizam pobijeđen, klice tog najvećeg zla čovječanstva, nažalost i danas žive – poruka je to iz Dervente, gdje je odavanjem počasti stradalim i polaganjem vijenaca na spomen-obilježje kod Osnovne škole „Nikola Tesla“, obilježen Dan pobjede nad fašizmom u Drugom svjetskom ratu.
“Mi, potomci heroja Narodnooslobodilačkog rata, moramo da baštinimo ove datume i stalno podsjećamo narod i naše nove generacije na to velkko zlo čovječanstva”, kaže predsjednik SUBNOR-a Borislav Preradović.
Protiv fašizma se treba boriti, istim intenzitetom kao ‘45 godine, kaže prvi čovjek Dervente Milorad Simić.
“Bojim se reći da je obilježavanje ove godine posebno značajno jer se recidivi ideologija ponavljaju, pogotovo u Evropi što dovodi do toga da vjerujemo da fašizam nije slomljen, da još traje i da ima produženo dejstvo. Utoliko mi je draže da njegujemo uspomenu, da se okupljamo i odajemo poštu ljudima koji su dali svoje živote u borbi 1945. godine protiv najvećeg zla” rekao je Simić.
Na dan kada se obilježava pobjeda nad fašizmom, mještani derventskog sela Lužani obilježavaju godišnjicu napada na ovo selo, 1992. godine. Počinjen je strašan zločin, ubijen veliki broj civila. Neki su svirepo stradali.
“Imamo tu slučajeva gdje su ljude bacali u bunar, ubijani su u pušnicama, palili su kuće sa ljudima. Neke su odvozili u masovne grobnice, a neki su čak završili u Bosanskom Brodu u zajedničkoj grobnici, neki nikada nisu ni nađeni”, kaže Željko Čečavac.
Lužani su stradalno mjesto. Tokom Drugog svjetskog rata stradala su 143 mještana. Tragedija se ponovila i u odbrambeno-otadžbinskom ratu. U čast borcima, služen je pomen, a potom su položeni vijenci i cvijeće.
“Tokom odbrambeno-otadžbinskog rata, upravo na Dan pobjede nad fašizmom, devetog maja, ovdje su hrvatsko muslimanske zločinačke snage počinile strašan zločin ubivši veliki broj stanivnika ovog sela. Iz Lužana su stradala 22 borca, a sedam civila je stradalo tog devetog maja 1992. godine. Važno je da se Srbi organizuju u trenucima kada im prijeti opasnost”, kaže predsjednik Skupštine Boračke organizacije Derventa Čedo Vujičić.
A, opasnost je u ovom selu bila 1945., a potom i 1992. godine. Mještani pričaju da je nakon rata sve uništeno, ni ptice nisu dolazile, života kazuju uopšte nije bilo.
(Tekst i foto: TV K3)