U Srbiji će ova godišnjica biti obilježena Danom sjećanja na stradanje i progon Srba, odnosno centralnom manifestacijom u naselju Busije, na periferiji Beograda, u kojem žive krajiški Srbi izbjegli pred hrvatskom vojskom.
U četvrtak, 4. avgusta, kod Crkve Svetih Kirila i Metodija u Busijama okupiće se cijeli državni i crkveni vrh Srbije, na čelu sa premijerom Aleksandrom Vučićem i patrijarhom Irinejem, kao i Republike Srpske, na čelu sa predsjednikom Miloradom Dodikom.
Predviđeno je da program počne u 20.00 časova, kao i obraćanje patrijarha Irineja, Dodika i Vučića, dok će narednog dana, 5. avgusta, biti održana liturgija u Crkvi Svetog Marka u Beogradu, a u 12.00 časova oglasiće se i sirene i crkvena zvona u Beogradu.
“Oluja” je do danas ostala zločin bez kazne u kojem su žrtve bile civili, stari i nemoćni, djeca.
Gotovo polovina poginulih ili nestalih Srba u “Oluji” – koju su sprovele hrvatske oružane snage, uz odobrenje i podršku NATO-a, a u sadejstvu sa snagama Hrvatskog vijeća odbrane /HVO/ i takozvane Armije BiH – bila je starija od 60 godina, više od polovine bili su civili, a uništeno je 25.000 kuća, te na hiljade radnji i trgovina.
Među žrtvama su bile 544 žene, od kojih su oko četiri petine bile osobe starije od 60 godina.
U najtežem zločinu “Oluje”, hrvatski “migovi” su 7. avgusta bombardovali kolonu srpskih izbjeglica na Petrovačkoj cesti, kada je za dva minuta ubijeno devetoro civila, a među njima četvoro djece stare od šest do 13 godina.
Do agresije na Republiku Srpsku Krajinu došlo je uprkos činjenici da se ta oblast nalazila pod zaštitom UN, kao i da su predstavnici RSK u Ženevi i Beogradu prihvatili prijedlog međunarodne zajednice o mirnom razrješenju.
Prema podacima “Veritasa”, od ukupnog broja žrtava do sada je rasvijetljena sudbina nešto više od 950 lica, dok se na evidenciji nestalih još vodi više od 890 osoba, među kojima više od 630 civila, od čega više od 300 žena.
U operaciji “Oluja” učestvovalo je 138.500 pripadnika Hrvatske vojske, MUP-a i HVO-a. Tim snagama su se, prema hrvatskim izvorima, suprotstavile srpske snage od oko 31.000 vojnika.
U akciji “Maestral”, koja je bila produžetak “Oluje”, hrvatske oružane snage, u sadejstvu sa Petim korpusom takozvane Armije BiH, ubile su 655 i prognale oko 125.000 srpskih stanovnika sa područja 13 opština u BiH.
Odluka o početku akcije “Oluja” donesena je na Brionima 31. jula 1995. godine, a na prijedlog tadašnjeg komandanta sektora “Jug” hrvatskog generala Ante Gotovine.
Na tom sastanku u Titovoj vili na Brionima predsjednik Hrvatske Franjo Tuđman jasno je definisao cilj operacije, poručivši da treba nanijeti “takve udarce Srbima da praktično nestanu sa ovih prostora”.
U prvostepenoj presudi Haškog tribunala u aprilu 2011. godine bilo je ocijenjeno da je “Oluja” bila udruženi zločinački poduhvat, na čelu s tadašnjim predsjednikom Tuđmanom, čiji je cilj bio prisilno i trajno uklanjanje srpskog stanovništva i naseljavanje tog područja Hrvatima.
Tribunal je drugostepenu presudu donio 17. novembra 2012. godine i oslobodio krivice hrvatske generale Gotovinu i Mladena Markača.
Oni su oslobođeni krivice za progon srpskog stanovništva iz Kninske krajine 1995. godine, čime je poništena prvostepena presuda kojom je Gotovina bio osuđen na 24 godine, a Markač na 18 godina zatvora.
Žalbeno vijeće je oslobodilo optužene po svim tačkama optužbe, mada nisu negirani zločini utvrđeni u prvostepenoj presudi.
Dok Srbija i Republika Srpska budu tugovale za žrtvama “Oluje”, u Hrvatskoj će biti organizovana velika proslava datuma koji obilježavaju kao Dan pobjede i domovinske zahvalnosti i Dan hrvatskih branitelja. /SRNA