Polaganjem vijenaca na Spomenik slobode, osveštanjem Spomen-sobe i svečanom akademijom danas je u Nevesinju obilježeno 30 godina slavne Nevesinjske brigade koju su činili borci iz Nevesinja, doline Neretve i jedna jedinica iz Bileće.
Nevesinjska brigada formirana je 16. juna 1992. godine u rejonu Čobanovog polja između Mostara i Nevesinja. Nakon što je krenuo egzodus srpskog naroda i vojske iz doline Neretve, 16. juna 1992. godine na Čobanovom polju kod Nevesinja pokojni Novica Gušić, ratni komandant Brigade, stao pred vojsku i narod i rekao da dalje nema povlačenja.
Tog dana je formirana Nevesinjska brigada i smatra se da je to bilo presudno za odbranu istočne Hercegovine i Republike Srpske.
“Šta je bilo činiti? Ili pod metak ili bježati. Sa suzama u očima obratio sam se vojsci: Braćo Nevesinjci, zar i vi nećete braniti Nevesinje? Ne brukajte junaštvo i slavu naših prađedova”, sjećao se kasnije Gušić toga dana.
Spomen-sobu u kojoj su smještene slike i uspomene na 479 poginulih boraca Nevesinjske brigade danas je osveštao vladika zahumsko-hercegovački i primorski Dimitrije uz sasluženje sveštenika iz Nevesinja.
Komandant četvrtog bataljona Nevesinjske brigade Ranko Prodanović prisjetio se da je Nevesinjska brigada formirana tačno prije 30 godina nakon egzodusa srpskog naroda iz doline Neretve.
“Potreba za stvaranjem svoje vojske i naroda i teritorije bila je neophodna. Brigada je stvorila front širine 100 kilometara desno od planine Prenj i lijevo do rijeke Radimlje kod Stoca. Brigada je imala pet pješadijskih bataljona i formirana je od boraca iz Nevesinja i doline Neretve, te jedne hrabre čete bilećkih boraca”, kazao je Prodanović.
On je naglasio da će se brigada pamtiti po dvije Mitrovdanske ofanzive koje su bile osmišljene da bi se razbila brigada i zauzelo Nevesinje. “Iz obje te ofanzive Nevesinjska brigada izašla je kao pobjednik. Nažalost su i žrtve bile velike, ali je i svetinja koju smo branili bila velika. Nevesinjska brigada je dala 479 poginulih boraca kao ulog za stvaranje Republike Srpske i više od 2.500 ranjenih boraca”, istakao je Prodanović.
On je naglasio da se Nevesinje uvijek sa poštovanjem sjeća poginulih boraca.
Predsjednik Predsjedništva Boračke organizacije Nevesinje Milan Šiljegović kaže da je Nevesinjska brigada bila jedna od najelitnijih brigada Vojske Republike Srpske kroz koju je prošlo oko 4.000 boraca, a koja je izgubila 479 boraca.
“Danas smo i tužni i ponosni. Ponosni smo na sve ono što smo uradili za stvaranje Republike Srpske, a tužni, jer smo izgubili naše saborce, braću i očeve. Republika Srpska pokazuje vodi računa o žrtvi onih koji su dali živote za njeno stvaranje o čemu svjedoči i današnje otvaranje Spomen-sobe”, ističe
Šiljegović.
Među najmlađim borcima Nevesinjske brigade bio je Goran Šarenac koji je u junu 1992. izbjegao iz Mostara i sa još desetinama mladih momaka i boraca iz Mostara i doline Neretve pristupio Nevesinjskoj brigadi.
“Imao sam 19 godina kada je počeo rat. Juče smo obilježili godišnjicu stradanja i egzodusa iz Mostara, danas Dan brigade. To je bilo vrijeme kada su se životi gubili svakodnevno i vrijeme koje nikome ne bih poželio. Danas smo otvorili i Spomen-sobu koja će vječno svjedočiti o junacima Nevesinja i Mostara, momcima iz doline Neretve i cijele Hercegovine koji su dali živote za Republiku Srpsku. Bili smo složni i jedinstveni”, naveo je Šarenac.
Načelnik Opštine Nevesinje Milenko Avdalović naglašava da je danas Spomen-soba otvorena u Domu kulture u samom centru opštine, jer dolikuje da tu bude sjećanje na junake koji su dali živote za slobodu.
“Sama činjenica da je Nevesinjska brigada prva u Republici Srpskoj dobila orden Nemanjića, da je branila front od 100 kilometara i imala 479 poginulih boraca dovoljno govori koju je ulogu ova brigada odigrala u odbrani slobode i stvaranju Republike Srpske”, istakao je Avdalović.
Na obilježavanju su bili pripadnici Nevesinjske brigade, predstavnici boračkih organizacija, opština istočne Hercegovine i poslanici u Narodnoj skupštini Republike Srpske koji su položili vijence i cvijeće na Spomenik slobode i na spomenik ratnom komandantu Novici Gušiću, čiji sin je takođe prisustvovao današnjoj svečanosti.
Za ratne i vojničke zasluge Nevesinjska brigada je prva u Republici Srpskoj odlikovana najvišim vojničkim priznanjem – Ordenom Nemanjića, a opština Nevesinje dobila je Orden Republike Srpske, najveće republičko priznanje koje se dodjeljuje za izuzetne zasluge prema državi, kao simbol borbe za čast i slobodu.
SRNA