Procijenjena instalirana snaga HE “Buk Bijela” iznosi 93,52 megavata, a vrijednost investicije je veća od 382 miliona maraka.
Ugovor su potpisali ministar industrije, energetike i rudarstva Republike Srpske Petar Đokić, vršilac dužnosti generalnog direktora “Elektroprivrede Republike Srpske” Željko Kovačević i direktor “Hidroelektrana na Drini” Mile Lakić u prisustvu predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika i predsjednika Vlade Republike Srpske Željke Cvijanović.
Cvijanovićeva je ocijenila je da je Ugovor o dodjeli koncesije za izgradnju i korišćenje HE “Buk Bijela” veoma značajan projekat za cijelu Republiku Srpsku. Istakla je da će realizacijom ovog projekta Srpska imati jednu sasvim drugačiju i znatno bolju poziciju na energetskoj mapi ne samo Јugoistočne Evrope, nego Evrope uopšte.
“Na ovaj način pokazujemo i svoju opredijeljenost da razvijamo resurse ove vrste. Posebno zadovoljstvo je što imamo ‘Elektroprivredu Repubike Srpske’ koja je pokreće jednu ovakvu aktivnost koja je od velikog značaja za Republiku Srpsku”, naglasila je Cvijanovićeva.
Nakon postpisivanja ugovora, Cvijanovićeva je rekla da je već dosta posla urađeno kada je riječ o pripremnim radovima, imovinsko-pravnim odnosima, ekološkoj dozvoli, lokacijskim uslovima, što značajno ubrzava cijeli proces.
Predsjednik Dodik rekao je da će Hercegovina, realizacijom projekta izgradnje Hidroelektrane “Buk Bijela”, uz izgradnju “Gornjih horizonata”, drugog bloka Termoelektrane /TE/ “Gacko”, postati najveće energetsko gradilište u Srpskoj i za samo nekoliko godina se visoko pozicionirati na energetskoj mapi Evrope.
Dodik je naglasio da niko ne može reći da vlast Srpske ne vodi računa o ovoj regiji jer činjenice i radovi to demantuju i pokazuju pravi odnos prema ovom kraju.
“Veoma sam zadovoljan činjenicom da smo riješili nagomilane formalno-pravne probleme koji su nas stalno potiskivali”, rekao je Dodik novinarima u Trebinju nakon potpisivanja Ugovora o dodjeli koncesije za izgradnju i korišćenje HE “Buk Bijela”.
Kada je riječ o “Buk Bijeloj”, Dodik je naveo da je ranije bilo traganja za partnerima koji nisu do kraja bili izdržljivi da se sprovedu procedure.
“`Elektroprivreda Republike Srpske` ove godine je stekla mogućnost da na ovaj način dobije koncesiju”, rekao je Dodik.
On je podsjetio da je ERS prije nekoliko godina u kontinuitetu bilježila gubitke i nije mogla da se na pravi način kandiduje za dobijanje ove koncesije, a posljednjih nekoliko godina uspješnog rada došla je u poziciju da bude referentna na ovom planu.
Dodik je istakao da je jasna dinamika radova u narednih godinu dana, nakon čega slijedi 60 mjeseci konačne izgradnje projekta.
“To će biti značajan dokaz naše sposobnosti da možemo da radimo ovako složene objekte. Prvi put ERS, kao vlasnik, treba da obezbijedi sve preduslove za izgradnju – od projekta do svih važnih istraživanja i dozvola, i da se na finansijskom tržištu obezbijedi dovoljno ekonomski isplativog novca, da bi ova elektrana mogla biti izgrađena”, rekao je Dodik.
On je naglasio da će, osim elektrane, biti riješen i niz infrastrukturnih problema tog kraja, te znatno poboljšane perspektive opštine Foča i cijelog tog dijela Republike Srpske.
“Ovo je dio naših stalnih ozbiljnih namjera da gradimo kapitalne energetske objekte. Naše opredjeljenje je da u elektro-energiji postanemo dominantan i jedini vlasnik kao Republika Srpska. Budućnost svih generacija političara mora da bude dominantno usmjerena ka tome da bez oklijevanja i ikakve sumnje vlasništvo nad energetskim sistemom i primarnim energetskim objektima bude primarno vlasništvo ovog naroda.To ne treba da bude mijenjano bez obzira na okolnosti i svjetske trendove”, poručio je Dodik.
On je dodao da je zato izgradnja ove hidroelektrane da pojača kapacitete, vlasništvo i prava, te zahvalio Vladi Srpske, ERS-u i svima koji su učestvovali i doprinijeli početku realizacije ovakvog projekta.
“ERS, otkada je locirana u Trebinju, pojavljuje se kao značajan investitor. Oko 150 miliona ugovorenih poslova u vezi sa sistemom `Gornji horizonti` kreće se na glavne projekte i radove. Vlasti Republike Srpske nikada ovo nisu stavile na stranu, bez želje da to riješe, ali zbog objektivnih i subjektivnih problema to činimo sada”, rekao je Dodik.
On je podsjetio da su mnoge formalne okolnosti morale da budu rješavane, kao i da “su u značajnom obimu zavisili od drugih”.
Dodik je naglasio da je “Buk Bijela” prvobitno bila projektovana kao jedna od najvećih hidroelektrana u regionu, što je podrazumijevalo potapanje zemljišta i vode na prostoru Crne Gore, ali da se, uprkos projektu i urađenim glavnim radovima, sve moralo redukovati.
“Sada moramo da u narednih godinu dana prilagodimo projekte nižem nivou brane i da se pripremimo za samostalno izvođenje”, istakao je Dodik.
On je dodao da će i dio puta Tjentišta do Foče biti riješen u okviru svih projekat.
“Republika Srpska pokazuje sposobnost da u teškim uslovima pojačava svoje snage”, rekao je Dodik i dodao da će ova godina biti godina kada će se zabilježiti i duplo veći rast domaćeg proizvoda.
Osnovni elementi koncesionog ugovora
Koncesija obuhvata pripremni period u trajanju od 12 mjeseci počev od datuma stupanja na snagu ugovora. Pripremni period obuhvata izradu projektne dokumentacije i pribavljanje svih potrebnih dozvola, a vrijednost investicije je 43.210.153 KM.
Period izgradnje iznosi 60 mjeseci i odvijaće se u određenim fazama i rokovima. Prva faza u trajanju od 30 mjeseci, počev od isteka pripremnog perioda, obuhvata izvođenje pripremnih i glavnih građevinskih radova. Vrijednost ove investicije je 134.627.602 KM. Druga faza u trajanju od 12 mjeseci, počev od završetka prve faze, obuhvata izvođenje ostalih građevinskih radova, ugradnju hidromehaničke, mašinske i dijela elektropreme. Vrijednost investicije je 101.032.310KM.
Treća faza u trajanju od 18 mjeseci, počev od završetka druge faze obuhvata ugradnju elektroopreme, završne građevinske radove i probni rad, a vrijednost ove investicije je 103.537.729 KM. Prema koncesionom ugovoru, koncesionar ima obavezu da u roku od 30 dana prije isteka pripremnog perioda, obezbijedi garanciju za prvu fazu perioda izgradnje u iznosu od 0,3 odsto od 134.627.602 KM na period od 33 mjeseca, 15 dana prije isteka prve faze perioda izgradnje da obezbijedi garanciju za drugu fazu perioda izgradnje u iznosu od 0,3 odsto od 101.032.310 KM na period od 14 mjeseci i 15 dana prije isteka druge faze perioda izgradnje da obezbijedi garanciju za treću fazu perioda izgradnje u iznosu od 0,3 odsto od 103.537.729 KM na period od 20 mjeseci. Visina jednokratne koncesione naknade iznosi 764.816 KM, a koncesionar je u obavezi da je uplati prije zaključenja koncesionog ugovora.
Naknada za korišćenje iznosi 3,6 odsto od godišnjeg prihoda ostvarenog obavljanjem koncesione djelatnosti. Članovi Konzorcijuma /Matično preduzeće i Hidroelektrane na Drini/ dužni su da u roku od 12 mjeseci od dana zaključenja ugovora o koncesiji osnuju privredno društvo za obavljanje koncesione djelatnosti.
Izvor: RTRS, Srna