Bivši oficiri OVK Hašim Tači, Kadri Veselji, Redžep Seljimi i Jakup Krasnići optuženi su pred sudom u Hagu za najmanje 98 ubistava.
Oni su optuženi za zlodjela počinjena u 34 nelegalna pritvora OVK na Kosovu i u Albaniji nad najmanje 407 pritvorenika, od kojih je najmanje 98 ubijeno, od marta 1998. do septembra 1999. godine.
Optužnica Tačija i ostale u 10 tačaka tereti za progon na političkoj i etničkoj osnovi, zatvaranje, nezakonito hapšenje i pritvaranje, druge nehumane postupke, okrutno postupanje, mučenje (dvije tačke) i ubistva (dvije tačke).
Ta krivična djela kvalifikovana su, u po pet tačaka, kao zločini protiv čovječnosti i ratni zločini.
Za te zločine, po optužnici, Tači i ostali snose i individualnu i komandnu odgovornost. Svi su, u periodu obuhvaćenom optužnicom, bili članovi Glavnog štaba OVK – Tači kao politički komesar, kasnije i zapovjednik, Veselji kao šef obavještajne službe, Seljimi kao glavni operativac, a Krasnići kao zamjenik komandanta i portparol.
U privremenoj vladi Kosova, proglašenoj u martu 1999, Tači je bio premijer, Veselji ministar za obavještajne poslove, Seljimi ministar unutrašnjih poslova, a Krasnići portarol.
Prema optužnici, Tači, Veselji, Seljimi i Krasnići bili članovi udruženog zločinačkog poduhvata, zajedno sa brojnim drugim oficirima i pripadnicima OVK, te članovima privremene vlade Kosova, od kojih su u optužnici imenovani Azem Sulja, Ljah Brahimaj, Fatmir Ljimaj, Sulejman Seljimi, Rustem Mustafa, Šukri Buja, Ljatif Gaši i Sabit Geci.
Cilj tog zločinačkog udruženja, po optužnici, bio je “postizanje i primjena potpune kontrole nad cijelim Kosovom sredstvima koja su uključivala nezakonito zastrašivanje, zlostavljanje, podvrgavanje nasilju i uklanjanje onih koje su smatrali protivnicima”.
Postizanje tog cilja podrazumijevalo je zločine, a Tači i ostali članovi zločinačkog udruženja dijelili su namjeru da zlodjela budu počinjena.
Žrtve su bila “lica za koja se podozrijevalo da ne podržavaju OVK i kasnije privremenu vladu Kosova – Srbi, Romi i Aškalije, katolici civili za koje se vjerovalo da sarađuju sa srpskim vlastima ili da komuniciraju sa Srbima, Albanci koji su podržavali Demokratski savez Kosova ili bili povezani sa tom strankom, kao i sa drugim strankama za koje se smatralo da su protiv OVK”.
– Članovi udruženog zločinačkog poduhvata sproveli su sveobuhvatne ili sistematske napade na civilno stanovništvo, koje su smatrali protivničkim, na Kosovu i područjima sjeverne Albanije, najkasnije od marta 1998. do septembra 1999 – piše u optužnici.
Optuženi i njihovi saučesnici “aktivno su protivnike identifikovali i uzimali za metu, otimali, ispitivali i zlostavljali.
Najkasnije od aprila 1998… pripadnici OVK su držali lokacije na kojima su stotine protivnika bile pritvorene, zlostavljane i/ili ubijane, piše u optužnici.
Tači, Veselji, Seljimi i Krasnići ne samo da su “izdavali naređenja” o tretmanu protivnika OVK, nego su i “lično učestvovali u postupanju (prema njima) na terenu” odnosno u “zastrašivanju, ispitivanju, maltretiranju i pritvaranju”.
Sa svojih visokih položaja, optuženi su pripremali i sprovodili planove za ostvarenje cilja zločinačkog udruženja i učestvovali u “omogućavanju, prihvatanju, ohrabrivanju i pomaganju zločina”, piše u optužnici.
Iako su za zločine znali, propustili su da sprovedu istragu i kazne počinioce.
U više opština na Kosovu, kao i u regionima Kukeša i Hasa u Albaniji, optuženi su, sa drugim članovima zločinačkog udruženja, sproveli “kampanju progona” svih koje su smatrali protivnicima na “političkoj ili etničkoj osnovi”.
Pripadnici OVK su, po optužnici, protivnike nezakonito hapsili i pritvarali pod neljudskim uslovima, prebijali ih i mučili, zlostavljali fizički i psihički i ubijali.
Takvi nezakoniti pritvori postojali su u Likovcu, Jablanici, Lapušniku, Drenovcu, Mališevu, Bajgori, Lapaštici, Zlašu i Klečki, Prištini, Prizrenu, Uroševcu, Gnjilanu, Suvoj Reci, Vitini i Novom Brdu na Kosovu, kao i u Cahanu i Kukešu u Albaniji.
U optužnici piše da su pritvorenici, većinom Albanci, stalno prebijani, vrijeđani i na razne načine maltretirani. Neki su “sječeni noževima” i ranjavani hicima, a neki podvrgavani “simulaciji davljenja”.
Jednom pritvoreniku su “vađeni zubi klještima”, a drugi je “kada je zatražio vodu, bio prinuđen da popije razređivač”.
Dvojica pritvornika su bili natjerani da sekusalno opšte pred ostalima.
Ubistva pritvorenih i otetih, po optužnici, pripadnici OVK počinili su u Likovcu, Jablanici, Lapušniku, Drenovcu, Mališevu, Bajgori, Lapaštici, Podujevu, Zlašu, Klečki, Prizrenu i Orahovcu na Kosovu i u Kukešu u Albaniji.
Sva imena pritvorenih i žrtava u objavljenoj optužnici su redigovana da bi se zaštitio njihov identitet. Na spisku poprišta ubistava u optužnici, najviše žrtava – 24, pronađeno je na lokaciji Volujak kod Kline, na kojoj su, kako se vjeruje, pripadnici OVK 1998. streljali otete Srbe.
Redigovana verzija optužnice objavljena je pošto su sinoć Tači, Veselji i Seljimi smješteni u sudski pritvoru u Sheveningenu. Iako su oni tvrdili da su se dobrovoljno predali, sud je saopštio da su “uhapšeni”.
Krasnići je prekjuče bio uhapšen u Prištini i prebačen u Hag. On će prvi put biti izveden pred sudiju u ponedjeljak, 9. novembra.
Tači, Veselji i Seljimi će se, takođe, ubrzo naći pred sudijom. Optuženi imaju rok od 30 dana od prvog pojavljivanja u sudu da se izjasne o krivici.
Optužnicu protiv Tačija, Veseljija, Seljimija i Krasnićija, tužilac Džek Smit podnio je krajem aprila, a stupila je na snagu 26. oktobra kada ju je potvrdio sudija.