Danas se u svijetu obilježava Međunarodni dan prijevremeno rođene djece. Cilj obilježavanja Međunarodnog dana je svjesnost o prijevremenom rođenju i skretanje pažnje javnosti na problem prijevremenog rođenja, odnosno rođenja prije 37. sedmice trudnoće, koji je vodeći uzrok smrti novorođenčadi i u razvijenim i nerazvijenim zemljama. Jedna od deset beba rodi se prije vremena širom svijeta.
U svijetu se svake godine prije vremena rodi 15 miliona beba. U Republici Srpskoj od ukupnog broja poroda oko 8% je prije vremena rođenih. Prijevremeno rođenje je vodeći uzrok smrtnosti djece mlađe od jedne godine i drugi vodeći uzrok smrtnosti djece mlađe od pet godina. Svake godine, zbog prijevremenog rođenja u svijetu umire milion beba.
Ljubičasta boja simbolizuju ovu temu.
Da bi preživjele prijevremeno rođene bebe neophodna im je podrška visokospecijalizovanih ljekara i medicinskih sestra kao i visokosofisticiranih aparata. Naše „mrvice“ se zbrinjavaju u Klinici za dječije bolesti Univerzitetskog kliničkog centra Republike Srpsketačnije u Odjeljenju patološke neonatologije sa prematuritetom i Odjeljenju intenzivne njege i terapije, a trudnice se porađaju u Klinici za ginekologiju i akušerstvo uz dve babice i tri ljekara (ginekologa), a porod je uglavnom završen carskim rezom. Ovo govori u prilog činjenici da prijevremeno rođene bebe zahtjevaju multidisciplinarni pristup koji uključuje ljekare i medicinsko osoblje različitih specijalnosti.
U Odjeljenju patološke neonatologije sa prematuritetom 2020. godine ukupno je hospitalizovano 729 djece. Od ukupnog broja terminske djece je bilo 4 118 (djeca iznad 37 nedjelja gestacije) a pre terminske 318 , sto je oko 8% od ukupnog broja novorođenih. U našoj ustanovi se zbrinjavaju prijevremeno rođene bebe iz čitave Republike Srpske. Od ukupnog broja prijevremeno rođene djece njih 60 % zahtjeva neki oblik intenzivnog (respiratornu potporu, kardiorespiratorni monitoring, parenteralnu ishranu, eksangvino transfuziju…). Ostalih 40% otprilike, zahtjeva poluintenzivnu njegu, a u slučaju pogoršanja vrlo lako se premjeste u Odjeljenje intenzivne njege i terapije koja je opremljena po svjetskim standardima sa visokospecijalizovanim medicinskim profesionalcima. Po stabilizaciji stanja djeca se premještaju na Poluintenzivnu njegu za nastavak dalje njege, ishrane i liječenja novorodjenčeta.
Najmanja preživjela beba u našoj Klinici je imala 490 gr, a najnezrelija beba od 24 nedjelje. U svijetu djeca 22 gestacione nedjelje se prihvataju i liječe , ali u literaturi se nađe podatak da svega 6% takve djece prežive sa mogućnošću povećanog rizika u daljem riziku.Ekstremno nezrela djeca (od 22 do 27 nedjelje) su sklona svim mogućim komplikacijama koje su u vezi sa prematuritetom, bilo da su to one koje obuhvataju neposredni neonatalni period ili poslije otpusta kući.
Nakon rođenja, prijevremeno rođene bebe se mogu suočiti sa čitavim nizom komplikacija uzrokovanih njihovom nezrelošću: respiratorni distres sindrom, otvoreni arterijski duktus koji može uzrokovati probleme sa srcem, nizak krvni pritisak, krvarenje u mozgu, retinopatija povezana sa prematuritetom, brojne infekcije, bronhopulmonarna displazija, nekrotizujući enterokolitis, zastoji u disanju itd…
Neposredno nakon rođenja, prijevremeno rođena beba biva odvojena od majke, zbog neophodnosti posebnog liječenja i njege koje je veoma komplikovano i najčešće zahtjeva intenzivnu njegu. U tim okolnostima roditelji prijevremeno rođene djece izloženi su ogromnom stresu, osećaju nemoći, krivici, anksioznosti i strahu. Pored pomoći stručnjaka, dragocjena im je i podrška drugih roditelja sa istim ili sličnim iskustvom. Iz tog razloga, osnovano je Udruženje roditelja prijevremeno rođene djece “Mrvice” koje pruža podršku roditeljima tokom njihovog često i višemjesečnog boravka u bolnici i mjesecima i godinama nakon otpusta iz bolnice.
U zavisnosti od gestacijske nedelje u kojoj su rođena, procenat prijeevremeno rođene dece sa kasnijim dugoročnim zdravstvenim teškoćama kreće se od 30% do čak 60%. Najčešći problemi povezani sa prijevremenim rođenjem su: kašnjenje u razvoju, retinopatija povezana sa prijevremenim rođenjem, problemi u socijalizaciji, organska oboljenja (sistema za varenje, srca, pluća, oštećenja sluha ili vida), mentalna retardacija, teškoće u učenju ili poremećaj pažnje, cerebralna paraliza.