Neprofitna organizacija obavezna je da Ministarstvu pravde dostavi polugodišnji i godišnji finansijski izvještaj sa naznakom uplatioca, visine doznačenih sredstava, vrste i iznosa naknade i prihoda izraženih u novcu ili drugoj vrijednosti kao i izvještaj o utrošku sredstava.
Ovo se između ostalog, nalazi u Nacrtu zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizcija koji je juče usvojila Vlada Republike Srpske.
Dalje, u Nacrtu se navodi da se pod neprofitnim organizacijama podrazmijevaju udruženja i fonadcije, kao i strane i međunarodne nevladine organizcije osnovane i registrovane u Republici Srpskoj u skladu sa Zakonom o udruženjima i fondacijama Republike Srpske.
Zanimljivo je da se u članu 3. stav 3 Nacrta navodi da je “neprofitnim organizacijama nije dozvoljeno političko djelovanje niti obavljanje političke aktivnosti”.
A, politička aktivnost podrazumijeva svaku aktivnost prema organima, institucijama ili izabranim predstavnicima Republike Srpske ili predstavnicima Republike Srpske u institucijama BiH u smislu formulisanja, usvajanja ili izmjene propisa i politike Republike Srpske ili u smislu političkog i javnog interesa.
Ipak, u članu 4. stoji da se političkim djelovanjem u smislu ovog zakona ne smatra djelovanje u oblasti nauke, kulture, socijalne i zdravstvene zaštite, sporta, zaštite potrošača, zaštite prava nacionalnih manjina i lica sa invaliditetom, zaštite životne sredine, borbe protiv korupcije, filantropije, volonterstva i informisanja.
“Materijali neprofitnih organizacija koji se objavljuju putem elektronskih medija, informacionih i telekomunikacionih mreža ili se na drugi način distribuišu moraju imati oznaku neprofitne organizacije”, navodi se u nacrtu zakona, u kojem piše i da će se novčanom kaznom od 1.000 do 5.000 KM kazniti za prekršaj ako to ne uradi, odnosno obilježi promotivni sadržaj ili ukoliko ne podnese izvještaj Ministarstvu pravde.
U nacrtu se navodi i da će se redovan inspekcijski nadzor na zakonitoščću rada organizacije vršiti jednom godišnje, izuzetno vanredni inespekcijski nadzor može se izvršiti i po predstavkama građana, pravnih lica, javnog dostupnih informacija, organa Republike Srpske ili na zahtjev nadležnog odbora Narodne skupštine Republike Srpske.
“U slučaju da neprofitna organizacija djeluje suprotno odredbama ovog zakona, ministar pravde podnosi zahtjev nadležnom sudu za zabranu obavljanja rada shodno odredbama Zakona o udruženjima i fondacijama Republike Srpske”, navodi se su zakonu i dodaje da ukoliko Poreska uprava utvrdi nepravilnosti u finansijskom poslovanju da će Minsitarstvo pravde pokrenuti postupak kod nadležnog suda za zabranu obavljanja rada, kao i postupak protiv odgovornih lica u skladu sa Krivičnim zakonikom Republike Srpske.
U obrazloženju Nacrta zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizcija navodi se da se nepostojanjem zakona stvaraju pretpostavke za urušavanje pravnog sistema i ustavnog uređenja Republike Srpske i čine štetne posljedice na rad organa i organizacija Republike Srpske.
(Nezavisne – Foto: Ilustracija)