U Skupštini Crne Gore tokom noći je, u usijanoj atmosferi, usvojen sporni Zakon o slobodi vjeroispovijesti. U skupštinskoj sali je došlo do incidenata i sukoba kada su poslanici Demokratskog fronta počeli da lome mikrofon i druge uređaje sa stola predsjednika skupštine.
U jednom trenutku u sali je odjeknula eksplozija, a obezbjeđenje je uletjelo sa gas-maskama. Nakon incidenta, policija je privela čak 22 osobe, a od toga 17 poslanika Demokratskog fronta.
Usvajanje spornog zakona u Srbiji su osudili političke partije, državni zvaničnici i udruženja građana, kao i privođenje 17 poslanika opozicionog Demokratskog fronta.
Usvojeni Zakon izazvao je brojne kontroverze, najviše zbog toga što se njime praktično omogućava otimanje imovine srpske pravoslavne crkve.
Sporni članovi
U zakonu ima nekoliko spornih članova a ključan je onaj koji podrazumijeva da sve vjerske zajednice moraju da dokažu da su prije 1918. bile vlasnici crkvene imovine, inače će im ista biti oduzeta.
U istom članu se dalje navodi da vjerski objekti koji su izgrađeni na teritoriji Crne Gore zajedničkim ulaganjima građana do 1. decembra 1918. godine, a za koje ne postoje dokazi o pravu svojine, kao kulturna baština Crne Gore, takođe su državna svojina.
U narednom članu se navodi da je “organ uprave nadležan za poslove imovine dužan da, u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, utvrdi vjerske objekte i zemljište koji su, u smislu člana 52 ovog zakona, državna svojina, izvrši njihov popis i podnese zahtjev za upis prava državne svojine na tim nepokretnostima u katastar nepokretnosti”.
Takođe, Uprava je dužna da upis zahtjeva izvrši u roku od 15 dana od dana podnošenja zahtjeva, o čemu, bez odlaganja, obavještava vjersku zajednicu koja koristi objekte i zemljište.
Ukoliko se utvrdi da je imovina državna, vjerska zajednica će nastaviti sa korišćenjem objekta i zemljišta.
“Po pravosnažnosti odluke kojom se vrši upis prava državne svojine u katastar nepokretnosti u skladu sa članom 62 st. 1 i 2 ovog zakona, vjerska zajednica nastavlja sa korišćenjem objekata i zemljišta koji su predmet upisa do odluke državnog organa nadležnog za odlučivanje o državini, korišćenju i raspolaganju ovim objektima i zemljištem”, navodi se.
Višemjesečni protesti
Zbog najave usvajanja zakona još prije nekoliko mjeseci je došlo do porasta tenzija u regionu. Nakon najave da će se Zakon uskoro naći u skupštinskoj proceduri organizovan je veliki protest u Nikšiću, gdje je pred nekoliko hiljada građana pročitan proglas koji kritikuje Zakon, a zatim i pisma podrške SPC, među kojima su i pisma pape i moskovske patrijaršije.
U srijedu i četvrtak bili su organizovani protesti širom Crne Gore. Podgorica je u četvrtak bila pod opsadom, jer je policija uoči početka sjednice zatvorila gradsko jezgro.
U jednom trenutku se pojavila nada da će usvajanje zakona biti odloženo, pošto je premijer Crne Gore Duško Marković pristao da razgovara sa mitropolitom Amfilohijem. Međutim, iako je Amfilohije tražio da se zakon povuče ili da se usvajanje odloži za vreme poslije božićnih praznika, to se nije dogodilo i zakon je izglasan kasno noćas.