Ustavni sud BiH, na posljednjoj sjednici, poništio je nekoliko zaključaka koje se tiču vraćanja nadležnosti, ali je ispod radara prošla činjenica da je sporan i dio iz Dekleracije Narodne skupštine u kojoj se zagovara donošenje novog ustava Republike Srpske.
Kako kažu, zbog velikog interesovanja javnosti, Ustavni sud BiH naknadno se oglasio saopštenjem za javnost u kome „pojašnjava“ koje odredbe su ukinute.
Međutim, iza tih brojeva, datuma i porotokola kriju se odluke NSRS koje se tiču i novog ustava. Naime, Ustavni sud je poništio tačke 17, 18, 19. i 20. Deklaracije o ustavnim principima broj 02/1-021-1034/21 od 10. decembra 2021. godine.
– Narodna skupština smatra da sadašnju neusklađenost nadležnosti prenesenih na nivo BiH bez promjene i dopune Ustava BiH kao Aneksa 4. Dejtonskog sporazuma, treba prevazići/riješiti dosljednom primjenom odredbe 3.3.b. Ustava BiH koji nedvosmisleno propisuje da će se entiteti „u potpunosti pridržavati ovog Ustava BiH“. To podrazumijeva pravo Narodne skupštine i Vlade Republike Srpske da obustave primjenu bilo kog akta, mjere ili aktivnosti organa i institucija na nivou BiH, a koji nemaju osnov u Ustavu BiH i nisu izričito Ustavom BiH utvrđeni kao nadležnost organa na nivou BiH – piše u tački 17.
U sljedećoj, 18. tački Deklaracije NSRS je potvrdila svoja ranija dokumenta o ustavnopravnim odnosima, a posebno Rezoluciju o zaštiti ustavnog poretka i proglašenju vojne neutralnosti od 18. oktobra 2017. godine, Zaključke u vezi Informacije o neustavnoj transformaciji dejtonske strukture BiH i uticaju na položaj i prava RS od 12. novembra 2019. godine…
Takođe, osporedana je i sljedeća tačka koja kaže da Narodna skupština zadužuje Vladu da, u koordinaciji sa predsjednikom RS, pripremi tekst ustava Republike Srpske kojim će se potvrditi sve nadležnosti Republike Srpske, izuzimajući nadležnosti koje po Ustavu BiH pripadaju BiH. Novim Ustavom Republike Srpske, između ostalog, Banjaluka treba da bude glavni grad Republike Srpske, a Pale prestonica Republike.
Za sudije u Sarajevu sporna je i 20. tačka koja kaže: „O proceduri za donošenje novog Ustava Republike Srpske, Narodna skupština će odlučiti nakon razmatranja teksta koji će predložiti Vlada“.
Istovremeno, poništene su i tačke 4. i 5. Zaključaka u vezi s Informacijom o pravosudnim institucijama BiH. A, oni glase: „Narodna skupština Republike Srpske zadužuje Vladu Republike Srpske da u roku do šest mjeseci uputi na razmatranje i usvajanje u Narodnu skupštinu zakon o Visokom sudskom i tužilačkom savjetu Republike Srpske. Zakon o VSTS BiH neće se primjenjivati na teritoriji Republike Srpske od dana stupanja na snagu zakona o VSTS RS“.
Po istoj matrici, Ustavni sud BiH osporio je i zaključke koji govore o vraćanju nadležnosti u oblasti odbrane i bezbjednosti, indirektnog oporezivanja, te tačke 2. i 3. Zaključaka u vezi s Informacijom o prenosu nadležnosti sa Republike Srpske na nivo BiH.
– Narodna skupština Republike Srpske zadužuje Vladu da u roku do šest mjeseci uputi na razmatranje i usvajanje u Narodnu skupštinu Republike Srpske zakone i druge propise koji će omogućiti nesmetano funkcionisanje Republike Srpske. Zakoni i drugi propisi kojima je izvršen prenos nadležnosti sa RS na institucije BiH neće se primjenjivati na teritoriji Republike Srpske od dana stupanja na snagu zakona i drugih propisa iz tačke 2. ovih zaključaka – glase osporene tačke zaključaka.
(Srpskainfo/Slobodan popadić – Foto: Arhiva)