Nova američka naučna studija otkriva uzbudljive i tragične detalje o događaju koji je uzrokovao izumiranje dinosaurusa i stvorio najrazorniji cunami u Zemljinoj istoriji.
Asteroid koji je udario u Zemlju prije 66 miliona godina izazvao je cunami sa talasima visokim čak 4,5 kilometara u današnjem Meksičkom zalivu.
Nova naučna studija otkriva i da su vode tog cunamija obišle pola svijeta.
Američki naučnici analizirali su jezgre sa više od 100 lokacija širom svijeta i izradili digitalne modele monstruoznih valova koji su nastali nakon udara asteroida u meksičko poluostrvo Jukatan.
Ovaj je cunami bio dovoljno jak da poremeti i erodira sedimente u okeanskim bazenima na pola puta oko svijeta.
Nakon udara, nestali su mnogi oblici života na Zemlji; neleteći dinosaurusi su izumrli (danas preživljavaju samo ptice, koje su živi leteći dinosaurusi). Oko tri četvrtine svih biljnih i životinjskih vrsta izbrisano je tim kataklizmičkim događajem.
Udar je izazivao velike požare koji su progutali životinje i usitnjavanje stijena bogatih sumporom, što je dovelo do smrtonosne kisele kiše i produženog globalnog hlađenja.
Kako bi doznali više o cunamiju koji je nastao nakon apokaliptičnog udara asteroida, naučnici su analizirali geologiju Zemlje – 120 “graničnih dijelova”, odnosno morskih sedimenata koji su postojali neposredno prije ili nakon masovnog izumiranja.
Početna energija udarnog cunamija bila je do 30.000 puta veća od energije koju je oslobodio cunami nakon potresa u Indijskom okeanu u decembru 2004. godine, koji je ubio više od 230.000 ljudi.
Nakon što je asteroid udario u Zemlju, stvorio je krater širok 100 kilometara koji je izbacio gusti oblak prašine i čađi u atmosferu.
Samo 2,5 minute nakon udara, zavjesa od izbačenog materijala gurnula je vodeni zid prema vani, nakratko stvarajući talas visok čak 4,5 kilometara, koji se srušio kada je izbačeni materijal pao nazad na Zemlju, pokazala je spomenuta simulacija.
Deset minuta poslije udara talas cunamija visok 1,5 kilometar, udaljen oko 220 kilometara od mjesta udara, zahvatio je zaliv u svim smjerovima. Sat vremena nakon udara cunami je napustio Meksički zaljev i sjurio se prema sjeveru Atlantskog okeana.
Četiri sata nakon udara asteroida cunami je prošao kroz Srednjoamerički morski put, prolaz koji je u to vrijeme odvajao Sjevernu od Južne Amerike te ušao u Tihi okean.
Dan nakon udara asteroida talasi su putovali većim dijelom Pacifika i Atlantika, a 48 sati nakon udara ušli su i u Indijski okean s obje strane, dodirujući time većinu obala svijeta.
Nakon udara cunami se širio velikom brzinom uglavnom prema istoku i sjeveroistoku, u Sjeverni Atlantski okean, kao i prema jugozapadu preko spomenutog Srednjoameričkog morskog puta, koji se ulijeva u Južni Tihi okean.
Druge regije uglavnom su izbjegle razoran efekat cunamija, uključujući južni Atlantik, sjeverni Pacifik, Indijski okean i ono što je sada Sredozemno more, prenosi portal “Lajv sajens”.
(SRNA – FOTO: C.CARREAU/HO/EPA)