Komesar lige i predstavnici Udruženja košarkaša najjače svjetske lige dogovorili se oko novog sedmogodišnjeg kolektivnog ugovora po kome će oni najbolji od prvenstva 2017/18 za petogodišnju vjernost dobijati oko 200 miliona evra
Toliko puno novca bilo je „na stolu“ da su i vrapci znali da će do dogovora između Adama Silvera, komesara NBA i predstavnika Udruženja igrača sigurno doći juče, dan prije isteka roka.
Za razliku od pravih radnika i njihove teške i neizvjesne borbe za puko preživljavanje u sukobu sa poslodavcima, ovdje je riječ o odmjeravanju milionera (igrači) i milijardera (vlasnici klubova) u osvajanju većeg dijela „kolača“.
Da se pregovarači kojim slučajem nisu dogovorili onda bi se krenulo putem ka obustavi rada i ogromnim gubicima u zaradama na obe strane.
Novi sedmogodišnji ugovor potpisaće se naredne godine, ali se već sada zna gotovo sva njegova sadržina. Već deceniju prosječna primanja svih „neposrednih proizvođača“ u NBA ubjedljivo su najveća u odnosu na iste takve plate u preostale tri glavne lige u SAD – NFL (američki fudbal), MLB (bjezbol) i NHL (hokej na ledu).
Čak i za NBA povećanje će biti ogromno – sa ovogodišnjih pet miliona evra u sezoni 2017/18 prosječni „lični dohodak“ porašće na nešto više od osam miliona evra! Kapu su nakrivili i košarkaši pošto su napravljeni i novi „platni razredi“.
Do sada su igrači sa stažom od sedam do devet godina maksimalno po sezoni mogli da dobiju 25.500.000 evra, a oni sa deset i više godina vojevanja pod obručima 29.700.000 evra.
Po novom ovi prvi će moći da računaju na 32, a drugi čak na 36,5 miliona evra po sezoni. Sa skalom uvećanja za svaku narednu godinu to opet znači da će zvijezde poput Lebrona Džejmsa, Kevina Duranta ili Krisa Pola, kao slobodni agenti 2017. petogodišnje ugovore potpisivati na oko 200 miliona evra.
Za 21 godinu liga je od američkog takmičenja lokalnog značaja postala prepoznatljivi profitabilni proizvod gotovo u svakom kutku svijeta. Ograničenje sume novca koju jedan klub može da izdvoji za plate igrača („salary cap“) NBA je uvela 1984/85. Tada je ona iznosila osam miliona evra (uračunata je inflacija), danas je 90, a u prvenstvu 2017/18 biće najmanje 101 milion evra.
U tim prapočecima pravog posla (igračko umijeće nikad nije dolazilo u pitanje) najbolje plaćeni košarkaš bio je Irvin „Medžik“ Džonson, perjanica Lejkersa i čuvenog „šoutajma“ sa 5.600.000 evra, dok je početnik, sa imenom i prezimenom Majkl Džordan, na blagajni Čikaga dobio 1.250.000 evra.
A u 2016/17 najplaćeniji je Džejms (Klivlend) sa 29.700.000 evra, desetoplasirani Demijan Lilard (Portland) prihodovaće 23.300.000 evra, na poziciji broj dvadeset Entoni Dejvis (Nju Orleans) dobiće 21.200.000 evra, pedesetoplasirani Džon Vol (Vašington) 15.100.000 evra, itd.
Stari kolektivni ugovor koji je na izdisaju potpisan je 2011. Poslije dugotrajnog natezanja, čak tolikog da je uobičajeni početak sezone sa kraja oktobra morao da bude pomjeren za kraj decembra, dok je prvenstvo sa 82 meča skraćeno je na 66.
Čini se da je baš tada i naučena lekcija da se nešto slično ne smije više nikada ponoviti.
Od te godine vrijednost klubova se iz sezonu u sezonu vrtoglavo uvećavala. U poslednjih pet godina čak za 240 odsto, dok su u istom periodu plate porasle samo za devet odsto. Primjera radi u odnosu na procjenu vrednosti svih 30 NBA klubova koju je 2013. uradio list Forbs, u 2014. došlo je do uvećanja od čak 74 odsto!
Ili, jezikom brojki – klub u najjačoj košarkaškoj ligi na svijetu tada je prosečno vredeo 847.500.000 evra . I još: u istraživanju 2013. samo su tri ekipe preskočile granicu od milijardu dolara, dok je danas prosečna vrijednost NBA kluba nešto veća od milijardu dolara (oko 963.000.000 evra po jučerašnjem kursu).
Ovoliki skok svega sa zaštitnim znakom NBA najveće uporište ima u skoro tripliranom novom tv – ugovoru koji je počeo da se primenjuje od ove sezone. Liga će u narednih devet godina po sezoni od tv mreža ESPN (u vlasništvu Volta Diznija) i TBS (vlasnik Tajm Vorner) dobijati oko 2.550.000.000 evra ili 186 odsto više nego ranije…
(agencije)