Tim povodom u crkvi Uspenija Presvete Bogorodice služen je parastos za poginule borce Vojske Republike Srpske, a potom su položeni vijenci na Centralno spomen-obilježje u Palama. U kabinetu načelnika opštine Pale Miodraga Kovačevića organizovan je prijem za predstavnike Boračke organizacije.
Kovačević je svečano otvorio izložbu eksponata iz perioda stvaranja Republike Srpske u galerijskom prostoru Cekovića kuće u Palama na kojoj su prikazane i fotografije iz tog perioda fotoreportera Novinske agencije Republike Srpske – SRNA Milovana Rajića.
Kovačević je poručio da su građani Pala svjesni koju je ulogu ova opština imala u odbrambeno-otadžbinskom ratu i stvaranju Republike Srpske.
“Nositi tu ulogu je jako časno, ali je bilo vremena kada je to bilo i izuzetno teško”, rekao je Kovačević.
On je dodao da su Pale tokom proteklih 25 godina postale poznate u svijetu kao mjesto gdje je stvarana Republika Srpska i donijete ključne odluke.
“Imali smo tu čast da se sve to dešava u našem gradu, a sa druge strane zbog toga smo imali sankcije međunarodne zajednice koje su trajale 13 godina”, rekao je Kovačević, koji kaže da se u Palama tokom rata ništa ružno nije desilo, već su Paljani bili pod sankcijama zbog prisustva institucija Republike Srpske.
On je istakao da su zvaničnici opštine Pale, u dogovoru sa predsjednikom Republike Miloradom Dodikom i u saradnji sa Boračkom organizacijom, odredili lokaciju gdje će se praviti spomenik državi i muzej Republike Srpske.
Kovačević je dodao da je to uvod u proceduru da se posebnim zakonom definiše status opštine Pale koja bi, osim simbolične satisfakcije, imala i određene ekonomske koristi.
Kovačević je istakao da su u Cekovića kući danas izložene uniforme, novčanice, tablice koje su se u to vrijeme koristile i sve što se dešavalo od 1992. do 1995. godine, kako bi se sjetili kako je to izgledalo i da se mlađi upoznaju sa prošlošću.
On kaže da je cilj ova manifestacija bude dio republičke manifestacije obilježavanja 9. januara.
Predsjednik Boračke organizacije Pale Mihajlo Parađina istakao je da Pale, kao ratna prijestonica u kojoj su donesene sudbonosne odluke, zaslužuju kvalitetniji tretman u ukupnom društvu Republike Srpske.
Parađina je dodao da 9. januar nije upitan sa aspekta institucija Srpske i svih relevantnih političkih faktora koji su na ovom primjeru pokazali bitan kapacitet homegenosti i jedinstva.
On je naglasio da je više od 20.000 pripadnika Vojske Republike Srpske ugradilo svoje živote u temelje Republike Srpske i da sa tim nema kockanja i pogodbe.
Dekan Filozofskog fakulteta u Palama Draga Mastilović istakao je da su Pale rodno mjesto Republike Srpske i da je sve ono što se dešavalo devedesetih godina 20. vijeka u BiH uslovljeno mnogo dubljim istorijskim procesima, koji su imali isti cilj – potpuno uništenje srpskog naroda zapadno od rijeke Drine ili njegovo prebacivanje na drugu stranu te rijeke.
Mastilović je naglasio da Srba gotovo da i nema u Hrvatskoj, odakle su protjerani, zbog čega je Srpska danas posljednji garant opstanka srpskog naroda na ovim prostorima.
“Naš osnovni prioritet mora biti odbrana i očuvanje Republike Srpske onako kako su je borci odbranili u ratu od 1992. do 1995. godine i svaki Srbin u BiH danas ima zadatak da brani Srpsku na način kako je to njemu moguće i dostupno”, poručio je Mastilović.
Prodekan za nastavu na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu Marko Đogo, koji je inicijator ove manifestacije, rekao je da u BiH postoji nekoliko istina, a današnja izložba eksponata je jedan od načina da se i drugi upoznaju sa istorijom Republike Srpske, razlozima njenog nastanka, sa žrvtama koje je srpski narod podnio da bi ona nastala.
Novinar Đorđe Kardum, jedan od autora današnje izložbe, istakao je da su on i njegov brat prikupili sve autentične izložene eksponate iz perioda stvaranja Republike Srpske.
“Izloženo je mnogo rijetkih eksponata koje smo uspjeli da sačuvamo i da ih danas prikažemo javnosti”, rekao je Kardum i istakao da će izložba biti otvorena do 25. januara, kada će biti prenesena u Vojni muzej na Kalemegdanu u Beogradu, a potom predstavljena širom Republike Srpske i regiona.