Speleolozi su fascinirani prizorima koje su zatekli u dosad neistraženoj Riponjinoj jami, u selu Smoljana, u opštini Bosanski Petrovac, za koju se vjeruje da je možda i jedna od najstarijih pećina u Evropi.
Zanimljivo je da u njene dubine niko nikad nije kročio, sve do protekle nedjelje, kada je višedecenijska radoznalost Petrovčanina Siniše Mrđe urodila plodom, pa je u nju ušao zajedno sa dvoje prijatelja, speleologa iz Banjaluke.
“Ta jama mi je skoro u dvorištu. U blizini imam vikendicu. Još dok sam bio dijete djed mi je govorio da tamo ne idem, jer ima jedna jama. Zato me je još od djetinjstva uvijek vukla želja da tu uđem. Prilazio sam, vidio da ima rupa, ali dosad nisam silazio”, rekao je za “Nezavisne” Mrđa, inače član lokalnog Kluba ekstremnih sportova “Crni Vrh”.
Ovaj zaljubljenik u prirodu, ali i u svoj zavičaj, odlučio je da to bude prva jama u koju će se spustiti. U nedjelju je to učinio s Aleksandrom Peganom i njegovom suprugom Gordanom, iz Speleološkog društva “Ponir” Banjaluka.
Konopcima su ušli u jamski ulaz, spuštali se oko 50 do 70 metara vertikalno i tu zatekli tri nivoa, a na svakom od njih, vjeruju, krije se mnoštvo ukrasa. Zaključili su da je njihova odluka bila pun pogodak.
Ispitali su, kažu, oko 650 metara prostora, a ostatak će biti predmet njihovog budućeg interesovanja, za šta im je potrebna dodatna oprema.
“Jama je puna pećinskih ukrasa. Nismo se nadali da ćemo pronaći takvo bogatstvo. Po onom što smo mogli vidjeti, mogla bi ova pećina biti među najstarijim u Evropi. Na području Grmeča i ovih krajeva, sudeći po onom što smo mogli vidjeti, ona je najstarija”, rekao je Mrđa za “Nezavisne”.
Koliko je, precizno, staro ovo prirodno bogatstvo, biće utvrđeno daljim istraživanjem, a u planu im je da uzmu uzorke i detaljnije se posvete svom nesvakidašnjem otkriću.
I Aleksandar Pegan vjeruje da su upravo oni prvi kročili u ovu jamu.
“Po podacima kojima zasad raspolažemo, pre nas tu nije ušao niko. Ako se to, eventualno, desilo, možda je bilo u vreme Austrougarske, ali takvim podacima ne raspolažemo”, rekao je Pegan za “Nezavisne”.
I on svjedoči da je jama veoma bogata pećinskim nakitom, ali i živim svijetom, uključujući pećinske insekte i slijepe miševe.
“Njene ostale vrednosti pokazaće vreme, odnosno dalja istraživanja”, rekao je Pegan za “Nezavisne”.
Dejan Prošić, načelnik opštine Bosanski Petrovac, ističe da je u pitanju novootkrivena pećina, odnosno fascinantno otkriće, udaljeno od centra Bosanskog Petrovca oko 15 kilometara. Novonastala situacija i njega je obradovala.
“Zašto to ne iskoristiti kao turistički potencijal? Mi kao opština imamo javni poziv za nevladine organizacije, odnosno unapređenje turističke ponude. U razgovoru s ovim planinarima smo dogovorili da oni apliciraju na taj poziv, za prva inicijalna sredstva, da se ta pećina odnosno jama ispita”, rekao je Prošić za “Nezavisne”.
(Tekst: Dragan Sladojević, Nezavisne – Foto: N.N.)