Prihodi od akciza na domaće proizvode u prvom ovogodišnjem kvartalu bilježe pad veći od 20 odsto, a u odnosu na isti period prošle godine prikupljeno je 18,9 miliona maraka manje po ovom osnovu, pokazuju preliminarni rezultati Uprave za indirektno oporezivanje BiH.
Nakon duvana, pad prihoda je zabilježen i kod domaće nafte, alkohola, bezalkoholnih pića i domaćeg piva.
Izudin Kešetović, profesor na Ekonomskom fakultetu u Tuzli, kaže kako podaci pokazuju da je u najvećem problemu industrija duvana.
“Evidentan je problem sa duvanom, koji traje više godina. Fabrike su propale, a siva ekonomija cvjeta. Ona se čak i toleriše u nekom obliku kako bi se sačuvao socijalni mir. Ljudi na ulicama prodaju cigarete i duvan, ali ih niko u tome ne sprečava”, kaže Kešetović. Smatra kako je akcizna politika pogubna za domaću proizvodnju i da je uništava.
Inače, kada je duvan u pitanju, negativan trend po pitanju prikupljanja akciza iz prošle godine samo se prelio u ovu.
Sa 207,5 miliona KM, koliko je po ovoj osnovi uplaćeno 2016. godine, u prošloj godini je uplaćeno 190,3 miliona KM, ili procentualno gledano manje za 8,27 odsto.
U Privrednoj komori Republike Srpske kažu kako se rast akciza negativno odražava na kupovnu moć stanovništva, pa je sigurno to jedan od razloga pada prihoda od ovog nameta.
“Takođe, naša privreda je opterećena velikim nametima, koji se negativno odražavaju na ukupno poslovanje privrede”, kaže Vladimir Blagojević, portparol Komore.
Inače, akciza na domaće proizvode je jedina vrsta prihoda koja je zabilježila pad u prvom kvartalu. Primjera radi, od akcizne robe iz izvoza za prva tri mjeseca prikupljeno je 35,7 miliona maraka više nego u istom periodu 2017.
Generalno gledano, prihodi od indirektnih poreza u prva tri mjeseca 2018. godine iznosili su 1,71 milijardu KM i veći su za 158 miliona KM, ili 10,25%, u odnosu na prvi kvartal prošle godine.
Iz sredstava koja je prikupio UIO BiH sa više od 80 odsto finansiraju se svi nivoi vlasti u BiH. Nakon izvršenih povrata poreskim obveznicima, koji su u prva tri mjeseca 2018. godine ostvarili pravo na povrat PDV-a u iznosu od 319 miliona KM, neto prikupljeni prihodi koji su otišli u raspodjelu korisnicima, a to su država, entiteti i distrikt Brčko iznosili su jednu milijardu i 382 miliona KM i veći su za 133 miliona KM u odnosu na prihode koje su sa jedinstvenog računa korisnici dobili u istom periodu 2017. godine.
Tabela:
Vrsta akcize | Period | ||
---|---|---|---|
I – III 2017. | I – III 2018. | Razlika (%) | |
Domaća nafta | 35.121.172 | 29.836.097 | -15,05 |
Domaći duvan i prerađevine | 49.998.064 | 37.170.964 | -25,66 |
Domaći alkohol i pića | 671.996 | 530.022 | -21,13 |
Domaća bezalkoholna pića | 3.230.918 | 3.011.295 | -6,80 |
Domaće pivo | 3.669.240 | 3.078.358 | -16,10 |
UKUPNO: | 92.707.220 | 73.801.973 | -20,39 |
*Brojke izražene u KM |
Nezavisne novine