Književnik Stevan Tontić, nosilac najuglednijih nagrada u Srbiji i BiH, preminuo je u 76. godini, saopšteno je iz Srpskog književnog društva.
Aktivan u studentskim protestima 1968. godine, početkom 1969. godine postao je glavni urednik studentskog lista “Naši dani”, da bi već treći broj bio sudski zabranjen, a redakcija raspuštena.
Prvu zbirku poezije objavljuje 1970, nagrađenu saveznom nagradom lista “Mladost” za najbolju prvu knjigu. Zapošljava se u kulturnoj redakciji Televizije Sarajevo, a obavlja i dužnost sekretara Udruženja književnika BiH.
Polovinom sedamdesetih počinje da radi kao urednik za književnost u izdavačkoj kući “Svjetlost”, u kojoj kasnije uređuje i časopis “Život”.
“Isključen je iz članstva Udruženja književnika BiH, u koje se nikad više nije vratio. Polovinom januara 1993. uspeva da ilegalno izađe iz grada, stigne u Beograd, odakle krajem aprila 1993, na poziv nemačkih pisaca i prevodilaca, odlazi u Berlin, gde će kao izbeglica bez zaposlenja ostati blizu devet godina”, navedeno je u saopštenju.
Vrijeme pjesnikovog egzila u Njemačkoj njegova supruga provodi s majkom u izbjegličkom statusu u Beogradu.
“Posle vraćanja okupiranog stana u Sarajevu, iz kojeg je s piščevim rukopisima i bibliotekom nestalo i sve drugo, bračni par se krajem 2001. vraća u taj grad, u čemu će videti neku vrstu ‘obrnutog egzila’. Tontić tu živi kao slobodni pisac, da bi se 2014. nastanio u Novom Sadu”, navedeno je u saopštenju.
Tontić je pisao poeziju, prozu, eseje, kritiku i prevodio s njemačkog jezika. Sastavio je nekoliko antologija, među njima i veoma zapaženu antologiju “Moderno srpsko pjesništvo” (1991) s obuhvatom srpskih pjesnika 20. vijeka iz Jugoslavije i dijaspore, što je bila prva antologija srpske poezije u istoriji BiH.
Priredio je izdanja većeg broja pisaca, među kojima su Petar Kočić, Branko Ćopić, Desanka Maksimović, Vasko Popa, Stevan Raičković, Mak Dizdar, Duško Trifunović i drugi.
Bio je tri godine član NIN-ovog žirija kritike za roman godine, član Srpskog i Njemačkog PEN-centra, Udruženja književnika Srbije, Srpskog književnog društva i Udruženja književnih prevodilaca Srbije…
Na njemački je, zajedno sa Viktorom Kalinkeom, preveo “Liriku Itake” Miloša Crnjanskog.
Dobitnih je brojnih nagrada, među kojima i Šantićeva nagrada grada Mostara, Nagrada izdavačke kuće “Svjetlost”, Šestoaprilska nagrada grada Sarajeva, Zmajeva nagrada Matice srpske, Kočićeva nagrada grada Banjaluka, Antićeva nagrada grada Novog Sada, Nagrada “Midhat Begić” PEN centra u BiH i časopisa “Novi izraz”, Nagrada “Šušnjar” koja se dodjeljuje u znak sjećanja na ustaški pokolj Srba Sanskog Mosta o Ilindanu 1941, Nagrada “Brankovog kola”, Žička hrisovulja, Nagrada “Kočićevo pero, Disova nagrada i druge, a u NJemačkoj je 2000, 2001. i 2019. dobio tri značajne međunarodne nagrade za književnost.
Tontić je rođen u Grdanovcima kod Sanskog Mosta 1946. godine, osnovnu školu završio je u Lušci Palanci, srednju u Sanskom Mostu i Prijedoru, studije filozofije sa sociologijom u Sarajevu.
Bio je član i predsjednik Skupštine Srpskog književnog društva.
Nezavisne.com (Foto: arhiva)