Kancelarija za kontrolu imovine u inostranstvu (OFAC) u okviru Ministarstva finansija SAD 30. aprila osvježila je listu lica s Balkana protiv kojih je sankcije uveo predsjednik Džordž Buš zbog opstrukcije Dejtonskog sporazuma, izazivanja nasilja i ekstremizma na Balkanu te haškim osuđenicima.
Očekivano, na listi od 193 pravna i fizička lica sa Balkana nema promjena, mada ni ovog puta s liste nisu uklonjena imena preminulih, pa se tamo i dalje nalazi Slobodan Milošević, koji je umro 2006. godine.
Međutim, kada u pretraživaču pozovete da vam budu izlistana samo imena osoba iz BiH, OFAC vam ponudi samo pet imena fizičkih lica – i to Milorad Dodik, predsjednik RS, Milovan Bjelica, načelnik Sokoca, Dragan Spasojević, Dragomir Vasić i Savo Krunić, te tri pravna lica, među kojima je SDS. Imena poput Sonje Karadžić-Jovičević, Tihomira Blaškića ili Bakira Alispahića više se ne izlistavaju, iako se sva nalaze na opštoj listi.
Zadnji nedavno preminuli haški osuđenik na listi, Haradin Bala, osuđen zbog zločina nad Srbima na Kosovu, i dalje je na spisku iako je umro prije četiri mjeseca.
Iako OFAC sankcije generalno uvodi licima zbog terorizma, kriminalcima i trgovcima drogom, postoje posebne liste, poput ove za Balkan, u kojima su izlistani posebni kriterijumi zbog kojih neko može završiti na njoj. Na bh. listi ne nalaze se kriminalci i teroristi, već pravna i fizička lica za koja se smatra da ugrožavaju mir na Balkanu. Na listi se nalazi ukupno 5.500 imena, a 193 od njih se odnosi na balkansku listu. Svim američkim državljanima, pravnim i fizičkim licima koja žive ili posluju u Americi zabranjen je bilo kakav kontakt s osobama s balkanske liste, a u Bušovoj direktivi navedeno je da bi oni za koje se utvrdi da su počinili krivično djelo u kontaktu s licima s liste mogli dobiti zatvorsku kaznu do deset godina ili novčanu kaznu više od pola miliona dolara. U Bušovoj direktivi naveden je i broj telefona 202/622-2430 na koji se anonimno može prijaviti svako kršenje sankcija.
Ne radi se o slučajnosti i o nemaru
Povodom činjenice da su pojedina lica koja su preminula i dalje na listi sankcija, objašnjeno nam je da se ne radi ni o slučajnosti i o nemaru, već da u takvim slučajevima Vlada SAD i njene agencije ocjenjuju da je važno da imovina lica koja su preminula idalje ostane pod blokadom, kako se ne bi mogla koristiti.
Kada se radi o činjenici da nisu sva lica koja se nalaze na balkanskom programu sankcija izlistana kada se traže osobe koje su specifično vezane za BiH, objašnjeno nam je da se u tim slučajevima radi o tome da se lica ne vežu samo za zemlju u kojoj su rođeni i u kojoj su djelovali, već se odnose na šire područje.
Primjera radi, ako je neko lice iz BiH a ne nalazi se u bh. dijelu liste, to znači da se sankcije koje su izrečene toj osobi ne odnose samo na BiH, već na cijeli balkanski region.
(Nezavisne)