Prva “Nevesinjska puška” izbila je 9. jula 1875. godine protiv otomanske vlasti, i ubrzo se proširila na cijelu BiH, uz podršku Srbije i Crne Gore, što je dovelo do izbijanja srpsko-turskog rata i nastanka takozvane Velike istočne krize.
Rezultat ovog rata bilo je priznanje nezavisnosti Srbije i Crne Gore, te austrougarska okupacija BiH na Berlinskom kongresu 1878. godine.
Druga “Nevesinjska puška”, poznatija kao “Uloški ustanak”, izbila je u januaru 1882. godine napadom ustanika na austrougarsku žandarmerijsku stanicu u Ulogu, zbog donošenja takozvanog Vojnog zakona o obaveznom služenju vojske mladića iz BiH.
“Nevesinjska antifašistička puška” predstavlja oružani otpor ustašama 3. juna 1941. godine u selu Drežanj, nakon masakra 27 ljudi u selu Udružnju kod Nevesinja.
Ovaj oružani otpor fašističkom okupatoru se u trećoj knjizi Otadžbinskog rata Rusije pominje kao prvi antifašistički ustanak u porobljenoj Evropi, ali ga komunističke vlasti bivše Jugoslavije nisu proglasile za Dan ustanka protiv okupatora, već 4. juli.
Program obilježavanja ustanaka “Nevesinjske puške” počeće večeras u 20.00 časova obraćanjem zvaničnika na Trgu Nevesinjske puške u Nevesinju i umjetničkim programom od 20.15 časova.
Program će biti nastavljen sutra u 10.30 časova parastosom na spomen-obilježju poginulim ustanicima i u 10.45 časova polaganjem vijenaca na spomen-obilježju.
Programu obilježavanja ustanaka u Hercegovini trebalo bi da prisustvuje delegacija Narodne skupštine Republike Srpske koju čine narodni poslanici Ilija Tamindžija, Vukota Govedarica i Slobodan Protić.
Srna