Akreditacija studijskih programa je nužna radi međunarodne uporedivosti visokoškolskih kvalifikacija koje se stiču u sistemu visokog obrazovanja u Republici Srpskoj, saopšteno je iz Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske.
Ministarstvo je u više navrata upozoreno na međunarodnim konferencijama, na kojima se govorilo o visokom obrazovanju, da diplome stečene u Republici Srpskoj uskoro više neće biti priznavane u evropskom prostoru visokog obrazovanja, bilo radi daljeg nastavka školovanja, bilo zapošljavanja, ukoliko ne budu sticane na akreditovanim visokoškolskim ustanovama, odnosno ukoliko postupak akreditacije ne bude pravilo u visokom obrazovanju u Srpskoj.
Postupak akreditacije visokoškolskih ustanova i studijskih programa ne može se i ne smije zamijeniti postupkom rangiranja visokoškolskih ustanova jer se prilikom rangiranja uglavnom cijeni samo određeni aspekt visokoškolske ustanove – vidljivost na internetu visokoškolske ustanove, broj citiranih radova akademskog osoblja, kao i broj nobelovaca.
Ministarstvo prosvjete i kulture Srpske nema nadležnost da vrši rangiranje i nigdje u svijetu ga ne vrše ministarstva, već različite specijalizovane organizacije.
Nacrt zakona o visokom obrazovanju stavlja naglasak na integrisani univerzitet kao glavnog aktera u oblasti visokog obrazovanja. Pri tome se posebno vodilo računa da u ovom nacrtu nema odredbi koje daju pravni subjektivitet organizacionim jedinicama.
“Važećim Zakonom o visokom obrazovanju započeli smo uvođenje integrisanog univerziteta, ali se u njemu nalaze i određene odredbe koje su davale pravni subjektivitet organizacionim jedinicama. Obaveza daljeg jačanja integrisanog univerziteta je propisna Strategijom razvoja obrazovanja Republike Srpske od 2016. do 2021. godine, koja je usvojena u aprilu”, navodi se u saopštenju Ministarstva.
Pooštreni su kadrovski, prostorni i materijalno-tehničkih uslovi za osnivanje visokoškolskih ustanova i studijskih programa, a posebno onih koji izvode studijske programe iz oblasti zdravlja i zaštite zdravlja, obrazovanja nastavnika i prava.
Postupak osnivanja visokoškolskih ustanova, javnih i privatnih, te postupak izdavanja dozvole za izvođenje studijskog programa su uređeni u odnosu na važeći zakon u kojem je u ovom dijelu bilo dosta pravnih praznina, što je dovodilo do pravne nesigurnosti u toku postupka osnivanja visokoškolske ustanove ili studijskog programa, a na štetu Ministarstva ili podnosioca zahtjeva.
Osnivanje novih visokoškolskih ustanova i studijskih programa, prema Nacrtu zakona o visokom obrazovanju, vršiće se isključivo u skladu sa Mrežom visokoškolskih ustanova i studijskih programa u Republici Srpskoj, koja sadrži podatke na osnovu kojih se utvrđuju potrebe za osnivanjem novih visokoškolskih ustanova i studijskih programa i projekcije osnivanja novih visokoškolskih ustanova, vodeći računa o stvarnim potrebama za osnivanjem određenog studijskog programa.
Cilj donošenja pomenute mreže je sprečavanje neplanskog osnivanja visokoškolskih ustanova i studijskih programa u Republici Srpskoj.
Iz Ministarstva podsjećaju da broj studijskih programa sva tri cuklusa u akademskoj 2015/2016. godini iznosi 541, a da je u akademskoj 2009/2010. godini registrovano ukupno 215 studijskih programa.
Broj upisanih studenata u akademskoj 2009/2010. godini iznosio je 43.928, a u akademskoj 2015/2016. godini 37.420. U periodu od pet godina broj studijskih programa se povećao za 326, a broj studenata se smanjio za 6.508.
U narednom periodu očekuje se dalji pad broja upisanih studenata, s obzirom na to da je zabilježen i trend smanjenja broja svršenih srednjoškolaca koji konkurišu za upis u prvu godinu studija.
Tako je 2013. godine srednju školu završilo 12.180 učenika, a ove godine završiće 8.977 učenika, što je manje za 3.203 učenika.
Broj studijskih programa se povećao za 326, a broj srednjoškolaca se smanjio za 3.203. I pored ovako velikog broja studijskih programa, podnesen je 81 zahtjev da se u ovoj godini osnuju novi studijski programi.
(SRNA)