U avgustu je prosječna plata u Srpskoj bila za pet KM manja u odnosu na jul, ali je, kao i ranijih godina i mjeseci, najviša plata bila u oblasti finansijskih djelatnosti, a najniža u građevinarstvu, i iznosila je 1.118 KM, no stručnjaci kažu da su prosječne plate u tom sektoru još daleko od onoga što bi realno trebalo da budu.
Inače, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, prosječna neto plata isplaćena u avgustu iznosila je 1.411 KM i nominalno je manja za 0,4 odsto, a realno za 0,7 odsto u odnosu na prethodni mjesec.
“Najviša plata bila je u oblasti finansijskih djelatnosti i djelatnosti osiguranja, i iznosila je 1.830 KM, te u sektoru informacije i komunikacije, i to 1.814 KM, dok su najniže u građevinarstvu i ugostiteljstvu 1.129 KM”, navode iz Zavoda.
No, cijene proizvoda i usluga koje se koriste za ličnu potrošnju u Srpskoj u avgustu su, u odnosu na prethodni mjesec, u prosjeku bile više za 0,3 odsto, dok su u odnosu na isti mjesec lani u prosjeku više za 1,1 odsto. Kako navode, od 12 glavnih odjeljaka proizvoda i usluga, više cijene zabilježene su u deset, a niže u dva odjeljka.
“Najveći godišnji rast cijena u avgustu zabilježen je u odjeljku restorani i hoteli 5,8 odsto, usljed povećanja cijena u grupi usluge smještaja od 6,4 odsto, zatim u odjeljku alkoholna pića i duvan 5,4 odsto, zbog viših cijena u grupi pivo od 8,2 odsto, a potom u odjeljku ostali proizvodi i usluge 3,5 odsto, i to usljed rasta cijena u grupi usluge lične higijene od 9,9 odsto…”, navode iz Zavoda.
Božana Radomir, viša stručna saradnica za ekonomska pitanja u Savezu sindikata Republike Srpske, ističe da je sindikalna potrošačka korpa u avgustu iznosila 2.615 KM, i kao takva je veća za oko sedam odsto u odnosu na jul, dok je prosječna isplaćena plata bila 1.411 KM, te je manja za pet KM u odnosu na mjesec ranije.
“Pokrivenost sindikalne potrošačke korpe je u avgustu, s tom prosječnom isplaćenom platom, bila 53,95 odsto, dok je u julu bilo evidentno da je pokrivenost neznatno viša, a s prosječno isplaćenom platom u julu moglo se obezbijediti oko 54,29 odsto tih proizvoda. To smanjenje za oko 0,4 odsto pokrivenosti sindikalnih troškova sadržanih u sindikalnoj potrošačkoj korpi s prosječno isplaćenom platom je posljedica smanjenja prosječno isplaćene plate, a samim tim i neznatnog rasta cijena pojedinih proizvoda i usluga koji su sadržani u sindikalnoj potrošačkoj korpi”, rekla je Radomirova za “Nezavisne novine”.
Navela je da, ako se posmatra kretanje tih plata, najviše isplaćene su u sektoru finansijskih djelatnosti i djelatnosti osiguranja, koje su ipak za 4,1 odsto manje u avgustu u odnosu na jul, ali su opet najviše u odnosu na ostale djelatnosti.
“Ali, ne treba zaboraviti da, kada se računa prosjek plate, tu ulaze i menadžerski dodaci, bonusi i sl. Ipak, svi radnici u tom sektoru, u odnosu na radna mjesta, nemaju toliku prosječno isplaćenu platu. Nažalost, građevinarstvo je još sa najnižom isplaćenom platom, ali sigurno da je tih 1.118 KM još daleko od onoga što bi realno trebalo biti”, dodala je ona.
Ističe da ne treba zaboraviti da su prošle i pretprošle godine cijene rasle nekontrolisano, kao i da je početkom ove godine ostao taj visok nivo cijena.
“Početkom godine su rasle za oko 2,3-2,4 odsto, tako da i najmanji rast od 0,3 odsto ima za posljedicu rast ukupnih troškova, a kad se mjeri koliko je potrebno četvoročlanoj porodici na mjesečnom nivou, treba napomenuti da smo ranije imali situaciju da čim rastu cijene nafte, goriva, skaču sve ostale cijene, ali kad dođe do pada cijena energenata, ne dođe do smanjenja ostalih cijena”, rekla je Radomirova i dodala da bi ta pokrivenost trebalo da bude daleko veća.
“Ako posmatramo finansijske djelatnosti i djelatnosti osiguranja, iako su u julu imali veće plate, opet je ta pokrivenost ispod 70 odsto, odnosno manja od dvije trećine troškova sadržanih u sindikalnoj potrošačkoj korpi, a ne treba zaboraviti činjenicu da samo osnovne životne potrebe, prehrana, stanovanje, komunalne usluge, čine dvije trećine tih troškova. No, gdje je ostalo, odnosno to što čovjek treba uraditi za svoje obrazovanje, rekreaciju i sve što predstavlja viši nivo zadovoljenja potreba”, zaključila je ona.
Nezavisne.com (Foto: arhiva)