“Poručio bih našoj braći u Republici Srpskoj – čuvajte Republiku Srpsku i onoga koji je danas vodi i predstavlja narod Srpske. To je jedini način da opstanemo. Bez toga, nije nam sigurna budućnost. Samo u slozi i zajednici nam je sigurno da opstanemo”, rekao je patrijarh Irinej.
Srpski patrijarh je na promociji projekta “Dušu nisu ubili” o stradanju srpskih civila u BiH u 20. vijeku na 62. Međunarodnom beogradskom sajmu knjiga, poručio da Srbi nikada ne smiju da zaborave svoju istoriju i zločine koji su im nanijeti i da to moraju da prenose sa koljena na koljeno.
Patrijarh Irinej naveo je da srpskom narodu “jesu ubili mnoga tela”, ali da ne smije izgubiti dušu.
To, kako je naveo patrijarh, znači da Srbi moraju da se sjedine, zajednički misle iste istine i da se ne dijele i svađaju.
“Zato volimo svoju otadžbinu. Gde god žive Srbi to je Srbija, bilo u Srbiji, bilo u BiH, Vojvodini, Crnoj Gori ili drugim mestima. Da se Srbi ovde i u svetu slože i da misle o velikoj slavnoj istoriji našeg naroda”, istakao je patrijarh srpski
Patrijarh Irinej naglasio je da je 20. vijek bio tragičan za srpski narod, koji je od početka do kraja prošlog vijeka “stradao takvim stradanjem kakvo istorija nije zapisala”.
“Čini se da je srpsko stradanje nadmašilo stradanja jermenskog i jevrejskog naroda”, rekao je NJegova svetost patrijarh Irinej.
Srpski patrijarh je naveo da je “tragično ponašanje braće rimokatolika” koji su ne samo najviše izazvali srpska stradanja, nego nikada nisu uputili ni riječ kajanja i izvinjenja.
“Kroz jasenovački logor prošlo je 50.000 nevine dece čiji se plač i lelek čuo do Zagreba. Svi su ga čuli, samo nije nadbiskup zagrebački, zato što nije hteo da ga čuje. I dok je jedna žena koja je bila Austrijanka spasila više od 15.000 srpske dece od smrti, to nisu činile naše vekovne komšije Hrvati, koji su jedini u Evropi imali dečje logore”, kaže patrijarh Irinej.
Projekat “Dušu nisu ubili”, koji je danas predstavljen na Beogradskom sajmu knjiga, sastoji se od dokumentarnog filma i knjige svjedočenja “Dušu nisu ubili” novinara i publiciste Mire Lolić Močević, te istoriografske monografije “Zatiranje Srba u Bosni iHercegovini u 20. vijeku” dekana Filozofskog fakulteta u Istočnom Sarajevu Drage Mastilovića.
Prvi put na jednom mjestu o stradanju srpskih civila u BiH u svim ratovima tokom 20. vijeka, govore očevici, stradalnici, potomci i istoriografska građa.
Mastilović je rekao da su u tri rata u 20. vijeku, počev od Prvog svjetskog rata, Srbi nemilosrdno uništavani, a da je rat devedestih godina prošlog vijeka “prijetio da srpski narod zapadno od Drine potpuno biološki uništi”.
“Na svu sreću stvorena je Republika Srpska, čiji institucionalni okvir danas štiti srpski narod zapadno od rijeke Drine. Ono što je danas Republika Srpska, to su ostaci ostataka Srba zapadno od rijeke Drine. Srbi u BiH, kao što se desilo u Hrvatskoj, bez toga bi danas bili na nivou statističke greške”, naveo je Mastilović.
On je najavio novo izdanje knjige jer u ovu, kako kaže, nije bilo moguće uvrstiti sva stratišta, pa čak ni sve srezove i ogromna stradanja.
Močevićeva je poručila da je njena hrišćanska želja da se nikada više nikome ne dogodi rat i da niko na svijetu nema pravo da srpski pravoslavni narod optužuje da je genocidan nakon onoga što je preživio u BiH u tri rata.
“Snaga knjige su svjedočenja 60 ljudi. Svi članovi ovih porodica imaju stradalnike u Prvom, Drugom i ovom posljednjem ratu. Malo li je? A mi smo zaboravili. Knjigu sam počela i završila podsjećanjem na svetog Platona Banjalučkog koji je rekao `Ne bojte se onih koji tijelo ubijaju, dušu nam ne mogu ubiti`. Nisu je ubili i neće je nikad ubiti”, istakla je Močevićeva.
Veoma posjećenoj promociji knjige prisustvovali su i ministar prosvjete i kulture Republike Srpske Dane Malešević, ambasador BiH u Srbiji Lazar Mirkić i direktor Predstavništva Republike Srpske u Srbiji Mlađen Cicović.
Cicović je rekao da je uspostava kulture sjećanja jedina brana kojom srpski narod može da spriječi da mu istorija bude falsifikovana, a žrtve zaboravljene.
Promociju projekta organizovali su Predstavništvo Republike Srpske u Srbiji i Uprava Vlade Srbije za saradnju sa Srbima u dijaspori i regionu.
Srna