Građani Holandije, njih 12,9 miliona sa biračkim pravom, izlaze na parlamentarne izbore.
Na izborima učestvuje 28 partija, odnosno 1.114 kandidata koji se bore za 150 poslaničkih mjesta.
Prema navodima analitičara, glavna borba vodiće se između Liberalne partije (VVD) holandskog premijera Marka Rutea i Partije za slobodu (PVV) ekstremnog desničara Gerta Vildersa.
Posljednji rezultati anketa govore da bi Vildersova antievropska i antiislamistička partija mogla da postigne najbolje rezultate od nastanka 2006. godine, mada ne znači da će se i naći u vlasti.
Očekuje se da će i naredna holandska vlada biti koaliciona, a većina stranaka se izjasnila da neće u koaliciju sa Partijom za slobodu.
Iako se mjesecima nalazio na vodećoj poziciji, Vilders je pao na drugo mjesto i sada ima manju podršku građana u odnosu na premijera Rutea.
Vilders se, inače, zalaže za zatvaranje džamija, zabranu Kurana, zatvaranje granica i izlazak Holandije iz Evropske unije.
Za pobjedu na izborima potrebno je osvojiti 76 poslaničkih mjesta.
Prema posljednjim anketama, Ruteova stranka bi mogla da osvoji između 23 i 27 od 150 mesta, a Vildersova antiimigrantska stranka mogla bi da računa na najviše 23 mandata.
Zahvaljujući složenom propocionlanom izbornom sistemu, čak i male partije mogu da se izbore za određeni broj poslaničkih mjesta i dobiju važnu ulogu u formiranju naredne vlade.
U pokušaju da privuče pojedine pristalice Vildersa i holandski premijer Mark Rute poručio je građanima Holandije, koji imaju imigrantsko poreklo, da se ponašaju normalno i prilagode holandskim vrijednostima, ili pak, da odu iz Holandije.
Najveća debata tokom predizborne kampanje vodila se oko zdravstvene zaštite, penzija i uslova rada.
Iako bi zvanični rezultati izbora trebalo da budu saopšteni 21. marta, a novi holandski parlament uspostavljen dva dana kasnije, pregovori oko formiranja vlade mogli bi da potraju i nekoliko mjeseci.
Holandski mediji navode da je u prosjeku potrebno tri mjeseca za formiranje vlade.
Analitičari očekuju da će Rute formirati koalicionu vladu sa Demohrišćanskom strankom (CDA) i progresivnom partijom D66, ali i da bi i male partije, poput Zelene ljevice, mogle da odigraju veliku ulogu u formiranju buduće vlade.
Uoči izbora, Rute i Vilders su “ukrstili koplja” u televizijskoj debati u kojoj su sučelili stavove o budućnosti zemlje.
Debata je održana poslije kampanje, koja je završena u sijenci diplomatske krize sa Turskom.
Izbori u Holandiji smatraju se glavnim pokazateljem budućnosti populizma u Evropi, nakon što su Britanci glasali za izlazak iz EU, a Donald Tramp pobedio u SAD.
(TANJUG)