Ovaj dan, posvećen jednom od najpoštovanijih svetitelja pravoslavlja, Svetom Đorđu, označava početak perioda od posebnog značaja u narodnim vjerovanjima vremena od 16. do 24. novembra, poznatog kao Mratinci ili Vučiji dani.
Narodna vjerovanja nalažu poseban oprez u ovom periodu. Vjeruje se da ništa ne treba davati iz kuće, jer bi to moglo donijeti nesreću. Takođe, nije preporučljivo prati veš, presti vunu ili raditi bilo kakve ručne poslove.
Krojači i obućari u ovom periodu tradicionalno odmaraju, jer se smatralo da rad može izazvati lošu sreću. Žene se uzdržavaju od teških kućnih poslova, a posebnu pažnju posvećuju porodičnoj harmoniji i molitvi.
U nekim selima zapadne Srbije bio je običaj da se kolje crno pile ili mlad crni pijetao kao žrtva za zaštitu domaćinstva. U Hercegovini se za istu svrhu klalo crno jare.
Ove žrtve bile su dio rituala kojim se prizivala zaštita Svetog Mrate, zaštitnika vukova. Zanimljivo je da se vukovi u ovom periodu nisu lovili, jer se smatralo da bi to donijelo veliku nesreću lovcima i njihovim porodicama.
Simbolika Svetog Đorđa i Svetog Mrate
Vjeruje se da Sveti Đorđe pomaže onima u nevolji, posebno onima koji ga slave kao krsnu slavu. Njegov praznik Đurđic simbolično označava dolazak zime, dok Đurđevdan u maju donosi proljeće. Sveti Mrata, čiji dan pada 24. novembra, smatran je zaštitnikom vukova i divljih životinja. Dani između ova dva praznika stoga su povezani s prirodom, njenim zakonima i čovjekovom potrebom da se prilagodi zimskom periodu.
Vrijeme i vjerovanja
Posebno zanimljivo je narodna meteorologija vezana za ovaj period. Stariji ljudi vjeruju da vremenske prilike tokom Mratinaca predskazuju kakva će biti zima. Ako su dani magloviti, očekuje se promenljiva i blaga zima. S druge strane, vedri dani najavljuju oštru i hladnu zimu s mrazom.
U narodu se dani od Đurđica do Svetog Mrate smatraju posebno pogodnim za molitve i prizivanje zaštite za porodicu i domaćinstvo. Ovo vrijeme simbolizuje prelaz između godišnjih doba, pa se mnogi običaji odnose na zaštitu stoke, uskladištene hrane i doma od nedaća koje zima može donijeti.
Ovi običaji i vjerovanja, iako danas možda djeluju arhaično, nose duboku simboliku prilagođavanja prirodi i očuvanja harmonije sa njom. Sveti Đorđe i Sveti Mrata simbolizuju balans između moći prirode i čovjekovog nastojanja da je razume i poštuje, piše 24sedam.