Misija Srbije u Njujorku danas će podnijeti zahtjev Gvajani, državi predsjedavajućoj Savjetom bezbjednosti Ujedinjenih nacija, u kojem traži vanredno zasjedanje zbog situacije na Kosovu i Metohiji.
Tekst zahtjeva prenosimo u cijelosti:
– U skladu sa članom 35 Povelje Ujedinjenih nacija i članom 3 Privremenog poslovnika Savjeta bezbjednosti UN Republika Srbija ovim pismom skreće pažnju Savjetu bezbjednosti na aktuelnu situaciju na teritoriji Kosova i Metohije i u vezi sa Kosovom i Metohijom, koja je u oštroj suprotnosti sa Poveljom UN i Rezolucijom SBUN 1244, i koja je takve prirode da zahtijeva održavanje posebne sjednice Savjeta bezbjednosti.
Naime, na ovoj teritoriji, koja se u skladu sa Poveljom UN, drugim pravilima međunarodnog prava i Rezolucijom Savjeta bezbjednosti UN 1244 nalazi u sastavu Republike Srbije, a na kojoj je uspostavljena međunarodna uprava Ujedinjenih nacija, u toku je kulminacija dugotrajnih i dobro isplaniranih i sistematskih akcija tzv. rukovodstva kosovskih Albanaca, kojom se Srbi namjerno podvrgavaju nepodnošljivim životnim uslovima. Radi se o nelegalnoj odluci Privremenih institucija samouprave u Prištini o ukidanju prometa srpske valute dinara na prostoru Kosova i Metohije, koja predstavlja kontinuitet mjera brutalnog fizičkog i institucionalnog nasilja nad Srbima od strane Privremenih institucija samouprave u Prištini, a čiji je suštinski cilj potpuno etničko čišćenje i nestanak srpske populacije sa tog prostora – što je trenutno u toku.
Razornost pomenutih dugotrajnih mjera represije tzv. rukovodstva kosovskih Albanaca, u okviru kojih nelegalno ukidanje srpske valute dinar predstavlja najsveobuhvatniji postupak u namjernom podvrgavanju Srba nepodnošljivim životnim uslovima, upečatljivo ilustruje podatak da je više od 14 odsto Srba već napustilo prostor Kosova i Metohije samo za proteklih godinu dana. Imajući u vidu da se ovaj proces drastično intenzivirao nakon najave pomenute nelegalne mjere ukidanja srpskog dinara, Republika Srbija inicira održavanje vanredne sjednice SB UN kako bi se hitno preduzele mjere koje bi spriječile nastanak nepopravljive štete po opstanak srpskog naroda na prostoru Kosova i Metohije.
Tzv. rukovodstvo kosovskih Albanaca je pomenutom mjerom ukidanja prometa srpskog dinara u potpunosti lišilo Srbe i druge pripadnike nealbanskih zajednica njihovih redovnih mjesečnih plata, penzija, socijalne pomoći i drugih ličnih primanja. U sprovođenju ove mjere je već izvršilo nasilne upade i gašenje srpskih institucija, opština i ambulanti na području Gore, Peći, Istoka, Kline i Prištine, kao i nezakonitu zapljenu novca koji je bio namijenjen isplati socijalne pomoći i penzija Srbima u tim, mahom povratničkim, sredinama navedenih opština.
Takođe je momentalno i suštinski onemogućilo rad 922 privatna privredna subjekta u vlasništvu Srba, ali i svako funkcionisanje svih društvenih, zdravstvenih, obrazovnih, kulturnih i svih drugih institucija koje Srbima pružaju javne usluge na tom prostoru.
Ova najnovija mjera, čije je sprovođenje u toku, nastupila je kao prirodni nastavak nekažnjenog, višegodišnjeg, nasilnog i namjernog podvrgavanja Srba na Kosovu i Metohiji nepodnošljivim životnim uslovima od strane tzv. rukovodstva kosovskih Albanaca na čelu sa Aljbinom Kurtijem. Oni su od februara 2021. godine na teritoriji Kosova i Metohije kontinuirano vršili fizičko i institucionalno nasilje nad Srbima, podsticali prijetnje i djelovanje kojima su ciljano kreirali snažan osjećaj nesigurnosti, nebezbjednosti i egzistencijalne ugroženosti srpske populacije, posebno na sjeveru Kosova i Metohije, provocirali nasilan odgovor na svoje akte i zloupotrebljavali sve poluge javnih institucija kako bi podstakli i realizovali iseljavanje srpskog stanovništva sa tog prostora.
Samo u periodu od novembra 2022. godine, naoružane formacije kosovskih Albanaca (čije je samo postojanje protivno Rezoluciji 1244) 98 puta su koristile neproporcionalnu i nezakonitu silu protiv srpskog stanovništva (od čega 83 puta na prostoru sjevera KiM). Koristeći mehanizme privremenih institucija koje su formirane suprotno Rezoluciji 1244 Savjeta bezbjednosti UN, teško naoružane formacije kosovskih Albanaca su samo od novembra 2022. godine izvršile 38 upada na sjever Kosova i Metohije, gdje u posljednje vrijeme ostvaruju i kontinuirano oružano prisustvo.
To prisustvo koriste da vrše arbitrarna hapšenja istaknutih srpskih pojedinaca i sve druge poznate oblike fizičkog i institucionalnog nasilja protiv srpske populacije. Između ostalog, vrše akte masovnog zastrašivanja srpskog stanovništva kroz:
1) onemogućavanje slobode kretanja Srba putem bezrazložnih zaustavljanja, ponižavajućeg postupanja, prebijanja, pa čak i ranjavanja civila na ilegalno uspostavljenim oružanim punktovima i svim drugim tačkama na čitavom sjeveru KiM,
2) bezrazložno otvaranje vatre i gotovo stalno prisustvo oklopnih borbenih vozila u uobičajeno mirnim urbanim srpskim sredinama
3) nelegalnu eksproprijaciju zemlje u privatnom vlasništvu Srba, koju potom koriste za izgradnju nelegalnih albanskih policijskih baza
4) donošenje odluka o oduzimanju zgrada u vlasništvu srpskih institucija, koje su vlasnici tih objekata
5) nasilno otimanje imovine Srpske pravoslavne crkve i narušavanje specijalne zaštitne zone oko objekata SPC, a srpske pravoslavne crkve stare više vijekova prisvajaju i preimenuju u albanske,
6) preoravanje i uništavanje srpskih grobalja,
7) uvođenje osmomesečnog ilegalnog embarga na srpsku robu i zapljene legalne robe u vlasništvu srpskih trgovaca…
Međutim, ovdje nije riječ samo o oružanom prisustvu na sjeveru KiM albanskih naoružanih grupacija, koje su prema Rezoluciji 1244 morale da budu demilitarizovane – što podrazumijeva i zabranu njihovog ponovnog formiranja u jednom i ili drugom obliku.
Na čitavom prostoru Pokrajine, privremene institucije na čelu sa Aljbinom Kurtijem sistematski i dugotrajno sprovode iste te i još mnoge druge akte, koji se ne mogu okarakterisati drugačije nego kao akti progona kao zločina protiv čovječnosti.
Ovi sistematski i dobro isplanirani akti su, primjera radi, i formalno oduzimanje elementarnih demokratskih prava Srba da glasaju na srpskom referendumu i izborima 2023. godine, obezbjeđivanje pravne nekažnjivosti za etničke Albance koji su počinili mnogobrojna policijska prebijanja i maltretiranja, ali i upucavanja sedmoro Srba, politička marginalizacija Srba na područjima na kojima su apsolutno većinsko stanovništvo, nepoštovanje statusa srpskog jezika kao službenog jezika svih javnih institucija, zloupotreba pravosuđa za etnički motivisan progon Srba, kao i onemogućavanje povratka raseljenih pod masovnim lažnim optužbama za navodne ratne i druge zločine, ustaljena praksa nepoštovanja trgovinskih sporazuma, posebno CEFTA (kojem je u ime Kosova pristupio UNMIK), sprovođenje prakse onemogućavanja ili znatnog otežavanja isporuke lekova i medicinske opreme zdravstvenim ustanovama na područjima u kojima su Srbi većina, onemogućavanje ili ugrožavanje transporta najugroženijih pacijenata, kao i politika potpune nekažnjivosti za etnički motivisane napade na srpsko stanovništvo, srpske povratnike, srpsku imovinu i objekte srpske vjerske i kulturne baštine.
Najilustrativniji primjer napred opisane egzistencijalne ugroženosti Srba i njihovog stavljanja „izvan zakona“ u cilju izvršenja njihovog progona od strane institucija pod kontrolom Aljbina Kurtija svakako je onaj u okviru kog je tzv. kosovsko „pravosuđe“, koje Srbe masovno progoni pod lažnim optužbama za ratne i druge zločine, nedavno donijelo odluku da pripadnik ilegalnih tzv. Kosovskih bezbjednosnih snaga Azem Kurtaj, koji je na Badnje veče 2023. godine iz službenog vatrenog oružja upucao srpsko dijete Stefana Stojanovića (11) i njegovog rođaka Miloša (21) Stojanovića, sada bude slobodan čovjek i brani se sa slobode.
Inače, ovo je samo jedan od čak 470 nekažnjenih etnički motivisanih napada na Srbe, SPC i njihovu imovinu od 2021. godine – od kada je na čelu tzv. rukovodstva kosovskih Albanaca Aljbin Kurti, koji sada rukovodi progonom Srba. Poređenja radi, od dolaska Kurtija na vlast broj etnički motivisanih napada je dupliran.
Usljed svega navedenog, najnovijom odlukom Prištine o zabrani dinara kao legalne valute na prostoru KiM je nepobitno stvorena situacija koja je takve prirode da trenutno uzrokuje drastično pogoršanje bezbjednosnih prilika i omogućava dovršetak sprovođenja tekućeg progona, prevashodno srpskog stanovništva, kao zločina protiv čovječnosti.
Uporedo sa progonom Srba, tzv. rukovodstvo kosovskih Albanaca otvoreno odbija da ispuni obaveze koje su Privremene institucije samouprave u Prištini preuzele u okviru Dijaloga Beograda i Prištine, u prvom redu obavezu formiranja Zajednice opština sa većinskim srpskim stanovništvom na Kosovu i Metohiji. Istovremeno, a uz određenu spoljnu podršku, nastoji i da Republici Srbiji nametne politička rješenja kojima se legalizuju posljedice jednostranog prištinskog djelovanja u sprovođenju etničkog čišćenja i progona srpskog stanovništva, odnosno politička rješenja kojima se grubo krše odredbe rezolucija Savjeta bezbjednosti UN 1160 (1998), 1199 (1998), 1203 (1998), 1239 (1999) i 1244 (1999).
Iz te perspektive, Republika Srbija još jednom izražava svoju punu privrženost dosljednom i striktnom poštovanju ciljeva i načela Povelje UN, kao i odredbi Rezolucije SB 1244 (1999). Usljed toga očekuje i od drugih aktera u međunarodnoj zajednici da savjesno ispunjavaju svoje međunarodne obaveze u skladu sa Poveljom UN, kao i da ne vrše pritisak na Republiku Srbiju i one koje nastoje da djeluju u skladu sa preuzetim međunarodnim obavezama.
U tom kontekstu, naglašavamo da je nesporno da obaveze svih međunarodnih subjekata prema Povelji UN, što uključuje i striktno poštovanje rezolucija Savjeta bezbjednosti UN usvojenih na osnovu Glave VII Povelje UN, imaju apsolutnu prevagu nad svim drugim sporazumima i aranžmanima.
Ističemo da Republika Srbija ostaje u potpunosti posvećena procesu normalizacije odnosa Beograda i Prištine u Dijalogu koji se vodi pod pokroviteljstvom Evropske unije, a na osnovu Rezolucije Generalne skupštine Ujedinjenih nacija iz 2010. godine (A/Res/64/298).
Od početka vođenja Dijaloga, Beograd je konstruktivno i u dobroj vjeri pristupao ovom procesu, ispunjavajući sve svoje obaveze u okviru postignutih sporazuma. S druge strane, Priština odbijanjem da punih 11 godina formira Zajednicu srpskih opština, gotovo svakodnevnim eskalatornim potezima i institucionalnim nasiljem u cilju progona srpskog naroda, obesmišljava sve prethodno potpisane i dogovorene sporazume, s namjerom ukidanja i samog procesa Dijaloga. S tim u vezi, posljednja odluka o ukidanju srpskog dinara na prostoru Kosova i Metohije od strane Privremenih institucija samouprave u Prištini donesena je između ostalog i s ciljem potpunog ukidanja Dijaloga.
Imajući to u vidu, a u svjetlu činjenice da tekuće strukturno nasilje nad Srbima kroz ukidanje srpskog dinara, kao kulminacija dugotrajnog i sistematskog, fizičkog i strukturnog, nasilja rukovodstva kosovskih Albanaca, nepobitno prijeti da stvori nepopravljivu štetu po opstanak srpskog naroda na prostoru Kosova i Metohije, Republika Srbija je u nastojanju da se spriječi dalja eskalacija krize na Kosovu i Metohiji i očuva mir i stabilnost, prinuđena da ovim putem snažno zahtijeva sazivanje posebne hitne sjednice Savjeta bezbjednosti UN i odlučnu reakciju međunarodne zajednice.
Republika Srbija smatra da je održavanje takve sjednice apsolutno neophodno i neodložno kako bi se tekuća kriza riješila diplomatskim sredstvima, u skladu sa međunarodnim pravom i bez pribjegavanja upotrebe oružane sile i nametanja rješenja koja su u suprotnosti sa Poveljom UN. Zbog hitnosti situacije, u svjetlu neposredne opasnosti nastanka nepopravljive štete, smatramo da je očito potrebno hitno zasjedanje Savjeta bezbjednosti i to prije redovnog održavanja sjednice na kojoj bi se razmatrao izvještaj UNMIKa u skladu sa rezolucijama Savjeta bezbjednosti UN 1160 (1998), 1199 (1998), 1203 (1998), 1239 (1999) i 1244 (1999).
Koristimo ovu priliku i da podsjetimo da je Republika Srbija, na svim prethodnim sjednicama Savjeta bezbjednosti o Kosovu i Metohiji, uporno iznosila dokumentovane tvrdnje o nespornom kršenju Rezolucije Savjeta bezbjednosti 1244 (1999), kao i sveobuhvatnom nasilju koje rukovodstvo kosovskih Albanca sprovodi kako bi Srbe ciljano podvrglo nepodnošljivim životnim uslovima i nagnalo ih da zauvek napuste svoje domove.
Republika Srbija je takođe ukazivala na izražen rizik pogoršavanja situacije i drastične eskalacije tog, široko rasprostranjenog i sistematskog, napada prištinskih privremenih institucija na srpsko stanovništvo – kojim rukovodstvo kosovskih Albanca sasvim izvjesno dovodi do ugrožavanja ili narušavanja mira i bezbjednosti.
Budući da su se sada u potpunosti materijalizovala upozorenja Republike Srbije i da sada postoji neposredna i realna opasnost da rukovodstvo kosovskih Albanaca nakon ukidanja srpskog dinara, intenzivira dalje jednostrane akte, uključujući tu i angažovanje oružanih formacija, u nastojanju da onemogući opstanak srpskog stanovništva na teritoriji Kosova i Metohije, da svojim sistematskim i široko rasprostranjenim aktima nasilja, koji nerijetko uključuju i upotrebu oružane sile, povređuje ili teško ugrožava ostvarivanje osnovnih i na međunarodnom pravu utemeljenih prava i interesa stanovnika na Kosovu i Metohiji, kao i legitimne interese Republike Srbije, i budući da takvi postupci mogu provocirati preduzimanje odgovarajućih mjera radi sprečavanja nastanka nepopravljive štete i zaštite osnovnih prava srpskog i drugog nealbanskog stanovništva koji su garantovani međunarodnim pravom, uključujući tu i Rezolucijom 1244 (1999), radi omogućavanja da se dalji proces rešavanja kosovskog pitanja odvija u skladu sa osnovnim načelima i pravilima međunarodnog prava, posebno u skladu sa Poveljom UN i principima na kojima se temelji Rezolucija 1244 (1999), Republika Srbija apeluje na Savjet bezbjednosti, ali i sve međunarodne organizacije i države koje mogu da utiču na rješavanje krize, da preduzmu sve mjere neophodne za:
Momentalno zaustavljanje tekućeg i sprečavanje ponovnog pokretanja progona srpskog naroda, u cilju normalizacije situacije na Kosovu i Metohiji i stvaranje uslova za ponovno uspostavljanje smislenog dijaloga Beograda i Prištine pod pokroviteljstvom EU, a u skladu sa Poveljom UN i Rezolucijom Savjeta bezbjednosti UN 1244 (1999).
Izražavajući duboko poštovanje prema Savjetu bezbjednosti, Republika Srbija još jednom ističe očekivanje da će ovaj zahtjev biti prihvaćen, kao i da će zahtijevana hitna vanredna sjednica Savjeta bezbjednosti biti održana u najkraćem mogućem roku.
U suprotnom, ignorisanje tekućeg progona i podvrgavanja Srba na Kosovu i Metohiji nepodnošljivim uslovima života, kroz ukidanje mogućnosti njihovog ekonomskog i fizičkog opstanka na tom prostoru, poput odsustva reakcija na pomenuta prethodna upozorenja koja je Republika Srbija upućivala na sjednicama Savjeta bezbjednosti o Kosovu i Metohiji, gotovo izvjesno će rezultirati nastankom nepopravljive štete po opstanak srpskog naroda na prostoru Kosova i Metohije“.
(RTRS – Foto: Arhiva)