Na pravoslavnom groblju u Mrkonjić Gradu danas je služen parastos i položeni vijenci povodom 27 godina od otvaranja masovne grobnice iz koje su ekshumirani posmrtni ostaci 181 srpskog civila i borca ubijenih u napadu Hrvatske vojske, takozvane Armije BiH i HVO-a 1995. godine.
Predsjednik Republičke organizacije porodica zarobljenih i poginulih boraca i nestalih civila Isidora Graorac rekla je da je ovo najveća masovna grobnica srpskog naroda u Republici Srpskoj iz proteklog Odbrambeno-otadžbinskog rata.
– Ovo je dan kada se svi prisjećamo žrtava ovoga kraja i tragično je da su sve žrtve zvjerski ubijene, mučene i masakrirane – izjavila je Graorčeva novinarima.
Ona je dodala da za ove zločine još niko nije odgovarao, iako je svima poznato šta se ovdje dešavalo i da je za sve odgovorna hrvatska vojska.
Predsjednik Udruženja porodica zarobljenih i poginulih boraca i nestalih civila opštine Mrkonjić Grad Zdravko Karać rekao je da se ne vide nikakvi znaci da će za zločine u Mrkonjić Gradu neko odgovarati.
– Nažalost, poslije 27 godina niko nije odgovarao, a ne vide se ni tragovi da bi neko mogao da odgovara. Što se tiče odgovornosti, tu su najviše zakazali sud i tužilaštvo – dodao je Karać.
Prema nalazima patologa Zorana Stankovića, koji je vršio obdukciju, leševi pronađeni u masovnoj grobnici bili su vezani bodljikovam žicom, a na tijelima su evidentirane razne teške povrede.
Petar Mitrić, koji je u mrkonjićkoj masovnoj grobnici pronašao brata Duška i dva rođaka Petra i Milorada, istakao je da sjećanja ne blijede i da su iza preživjelih članova porodice godine patnje, tuge i bijede.
– Sjećam se kad je počelo otkopavanje grobnice, svi smo se nadali da nećemo pronaći žrtve, ali je uslijedio pakao za porodice i za sve građane. Tu je bilo lisica, kanopaca, plinskih boca, žice, jezivo – prisjetio se Mitrić.
On je istakao da je najgore što se ponovo vrši zločin nad ovim nevino umorenim žrtvama jer niko ne odgovara za zločine i jer je prije nekoliko dana predsjednik Hrvatske odlikovao jedinice hrvatske vojske koje su u drugim mjestima vršile zločine onakve kakvi su vršeni u Mrkonjić Gradu.
Dokazi koji su pronađeni na samom groblju kao što su paljevina, krvavi tragovi odjeće i obuće, plinski brener, bodljikava žica, čaure od pješadijskog naoružanja potvrđuju da je njihov pokolj bio studiozno planiran.
Uprkos mnogobrojnim dokazima i nalazima patologa, pravde za ove nevine žrtve nema ni nakon 27 godina.
Ubijeno je 1.646 ljudi, a još 420 civila i vojnika vodi se kao nestalo.
Tokom ofanzive na srpski etnički čist prostor došlo je do ogromnih razaranja i ljudskih žrtava. Samo u Mrkonjić Gradu utvrđena je materijalna šteta od 680 miliona KM.
Nakon što je Republika Srpska ponovo preuzela područje opštine Mrkonjić Grad, u pravoslavnom groblju pronađena je masovna grobnica sa 181 tijelom zvjerski ubijenih Srba.
Među njima je bio 81 civil, od kojih 10 žena, 97 boraca Vojske Republike Srpske i tri pripadnika Ministarstva unutrašnjih poslova, a u manjim grobnicama na području ove opštine pronađeno je još 176 tijela.
Otvaranje masovne grobnice i ekshumacije počele su 1. aprila 1996. godine.
Tokom agresije na 13 zapadnokrajiških opština Republike Srpske u septembru i oktobru 1995. godine protjerano je više od 120.000 Srba.
RTRS (Foto: RTRS)