SNSD i Milorad Dodik na posljednjim izborima održanim u novembru pokazali su da su i dalje najjača politička opcija kod Srba u Republlici Srpskoj.
Porazi u Bijeljini i Banjaluci, te još nekim gradovima, ne mogu se predstaviti kao gubitak ili pad rejtinga te stranke, kada podaci govore suprotno.
Nekoliko je razloga zbog čega je to tako. Prije svega, SNSD ima preko 200 000 članova, što je za ostale partije gotovo nezamislivo.
Opozicioni blok i njegovo članstvo, raspoređeni u nekoliko stranaka, nemaju tu snagu da ozbiljnije poljujaju vladavinu Dodika, iako je u javnosti prisutno nezadovoljstvo aktuelnom vlašću.
Iz poslednjih izbora vidljivo je da je narod u Republici Srpskoj željan promjene i pojavom trojca Stanivuković, Trivić, Vukanović pojavio se novi oblika političara.
Plejada novih lica u opozicionim redovima sve više se nameće kao alternativa političarima i jedne i druge strane koji vrše vlast u proteklih 25 godina.
Ipak, da bi se SNSD pobjedio na izborima neophodna je masovna stranačka vojska koju nije moguće razbiti ličnim interesima.
Dvije najjače opozicione partije u Republici Srpskoj, SDS i PDP, rezultatima u pojedinim gradovima i opštinama dobili su zamajac.
Na populizmu pomenutog trojca, ali i još nekih pobjednika, u koje ubrajamo Miličevića u Tesliću, Vidića u Brodu, Radulovića u Modriči, Petrovića u Bijeljini, Savića u Loparama potrebno je graditi strategiju za 2022. godinu.
Pojedinačno ove stranke teško da imaju šansu da za dvije godine ugroze SNSD, nastupanje u savezu već se pokazalo kako nešto što nije održivo i što ne može donijeti rezultat.
Da li rješenje opozicije leži u ukrupnjavanju? Može li njemački model biti recept za srpsku opoziciju?
SDS i PDP možda bi trebale razmisliti o ujedinjenju, a primjer za to im može biti Njemačka i njihova CDU – CSU.
Nekoliko objektivnih razloga za to postoji. Prije svega, moguće je formirati stranačku vojsku od preko 70 000 članova koji bi predstavljali ozbiljan politički faktor.
Činjenica je da ove stranke u pojedinim gradovima imaju slabe odbore koji se ne mogu upustiti u značajniju borbu sa SNSD-om ili ih gotovo i nemaju.
Tako, primjera radi, SDS-ov banjalučki odbor sa jednim odbornikom u lokalnom parlamentu nije ono što bi stranka koja pretenduje da bude vođa opozicionog bloka mogla sebi da dopusti.
Sa druge strane, PDP, primjera radi, u Prnjavoru, Tesliću i jos nekim opštinama gotovo da i ne postoji, tako da bi ujedinjenje itekako imalo smisla.
Rukovodstva ovih stranka bi u narednom periodu trebali objasniti svom članstvu zbog čega “kradu” glasove jedni drugima i koji je razlog da postoje dvije identične stranke.
Međutim, ono što je suštinsko je činjenica da su programi ovih stranaka gotovo identični sa određenim korekcijama.
Ekonomski programi djeluju skoro kao prepisani.
Političko opredjeljenje je veoma slično i ne bi trebalo puno da se pronađe zajednički pravac.
Ovakva ideja čak ne bi bila strana određenim krugovima unutar i jedne i druge stranke.
Novi politički subjekt bi mogao zadržati isto ime SDS – PDP, kao što je slučaj u Njemačkoj.
Ono što je bi predstavljalo problem je ego pojedinaca. Ideologije odavno nema, stoga lični interes treba biti stavljen u stranu zajedničkog interesa. U ovom slučaju, pobjeda na opštim izborima 2022. godine treba biti dominantan zajednički interes.
Stranke u Republici Srpskoj se bore za cca 600 000 glasova, od čega SNSD očekuje preko 200 000 glasova (a rezultati dvoje proteklih izbora to im daju za pravo).
Ukoliko bi se ujedinili, SDS i PDP bi mogli zajedno osvojiti blizu 150 000 glasova, što je njihov približan kapacitet.
U svakom slučaju bi morali praviti širu koaliciju, prvenstveno sa DNS-om, koji može imati oko 70 000 glasova te obije grupe socijalista koji zajedno mogu uzeti blizu 70 000 glasova.
Da li će doći do ovakvog ujedinjenja je na strukturama obije stranke, jer su činjenice neumoljive; SNSD iz svakih izbora izlazi jači nego je ušao, a opozicione stranke po pravilu napusti neko od “zvučnijih” imena i stubova opozicije.
TV K3 – Branko Dakić