Otprilike 85 odsto karcinoma dojke javlja se kod žena bez ikakve porodične istorije ove bolesti, u čijem samom početku razvoja najčešće nema nikakvih simptoma.
Stručnjaci naglašavaju da se ova zloćudna bolest najčešće manifestuje kao bezbolna kvržica u dojci, ali da je, u najvećem broju slučajeva, pronađena kvržica dobroćudne prirode, te da predstavlja jednu od benignih promjena dojke cistu, fibroadenom, fibrocističnu promjenu.
Prema nekim podacima, u BiH godišnje od karcinoma dojke oboli oko 1.600 žena, a 800 ih umre.
Iako je riječ o bolesti koja se najčešće javlja nakon 50. godine života, dešava se da od ovog karcinoma obolijevaju i umiru djevojke koje su tek nešto starije od 20 godine. U UKC Srpske svojevremeno je, naime, liječena djevojka koja je imala samo 23 godine, a koja je preminula četiri godine nakon što joj je dijagnostikovana ova bolest.
Ono što ohrabruje jeste da je procenat izlječenja karcinoma dojke, ako se otkrije u početnoj fazi, 98 odsto, zbog čega je veoma važno da se žene redovno javljaju na preglede. Međutim, ranija analiza IJZ RS pokazala je da se karcinom dojke u drugom stadijumu, kada su prisutne metastaze, otkrije kod čak 20 puta više žena nego u prvom, kada je prognoza za izlječenje daleko bolja.
Jedan od razloga je ignorisanje smetnji zbog straha od najcrnje dijagnoze, a drugi što pojedini karcinomi u ranim fazama ne izazivaju nikakve simptome.
Kako kažu u Zavodu za javno zdravstvo FBiH, osim kvržice, postoje još neke promjene koje treba da pobude sumnju na zloćudnu bolest.
– Ostali simptomi raka dojke uključuju zadebljanje dojke, promjenu veličine, oblika ili izgleda dojke, promjene na koži poput crvenila, ranice, udubljenja, promjenu izgleda bradavice ili kože oko nje i abnormalni iscjedak iz bradavice, kvržica u pazušnoj jami. Uznapredovali karcinomi dojke mogu prodrijeti kroz kožu i proširiti se na druge dijelove tijela, izazivajući dodatne simptome – saopštili su iz ovog zavoda povodom Međunarodnog mjeseca borbe protiv raka dojke, koji se obilježava u oktobru.
Osim navedenih simptoma, treba obratiti pažnju i na bol u dojci koji je konstantan i ne zavisi od menstrualnog ciklusa, te na neobjašnjiv gubitak težine, bolove u kostima i oticanje ruke na jednoj strani.
– Otprilike, polovina slučajeva raka dojke napreduje u metastatsku bolest, što znači da se ćelije raka putem krvotoka prošire u susjedne organe, najčešće limfne čvorove, pluća, jetru, kosti i mozak. U takvom uznapredovalom stadiju bolesti javljaju se i opšti simptomi kao što su slabost, mučnina, glavobolja, gubitak apetita, bezvoljnost, naticanje u području pazuha, stalna bol u kostima, žeđ, učestalo mokrenje, umor, razdražljivost – ističu u ZZJZ FBiH, podsjetivši da se većina slučajeva dijagnostikuje kod starijih žena, ali da mogu da obole i mlađe žene.
Zato je važno da se već od najranije mladosti započne s redovnim pregledima grudi, što najprije podrazumijeva samopreglede dojke, a kasnije i redovne odlaske na ultrazvučne i mamografske preglede.
Liječenje raka dojke može biti efikasno, posebno ako se rano otkrije, a obično uključuje operaciju, sa ili bez zračenja i lijekova.
Srpskainfo