Naučnici su godinama pokušavali da uzgaje ljudske matične krvne ćelije u laboratoriji, a tim naučnika iz SAD je prvi u tome i uspio.
U dva velika koraka, naučnici okupljeni oko Džordža Dalija iz Instituta za rak “Dejna-Farber” u Bostonu (Masačusets), modifikovao je takozvane pluripotentne matične ćelije u tzv. matične ćelije hematopoeze, koje imaju jedinstvenu sposobnost da formiraju sve druge tipove krvnih ćelija.
Kada su ovako dobijene matične ćelije ubacili u koštanu srž miševa, od njih su nastale različite krvne ćelije.
Riječ je o velikom prodoru u oblasti istraživanja matičnih ćelija, koji bi mogao da pomogne ne samo u razvoju novih lijekova, već i u liječenju poremećaja sistema za formiranje ćelijskih komponenti krvi kao što je leukemija, smatra Frank Edenhofer sa Univerziteta u Instruku, koji nije učestvovao u studiji.
Od pluripotentnih matičnih ćelija mogu da nastanu gotovo sve vrste ćelija u organizmu.
“Naša studija ukazuje na to da smo veoma blizu dobijanju matičnih krvnih ćelija od pluripotentnih matičnih ćelija”, piše tim naučnika u stručnom časopisu “Nejčer”.
Matične ćelije hematopoeze proizvode se u koštanoj srži i mogu da se razviju u sve krvne ćelije, npr. bijela i crvena krvna zrnca. Budući da je životni vijek tih ćelija ograničen, organizam mora neprekidno da ih obnavlja.
U slučaju oboljenja sistema za proizvodnju krvnih zrnaca, kao što su leukemija ili multipli mijelom, pacijenti su upućeni na transplantaciju koštane srži odgovarajućeg davaoca – što je povezano s opasnošću od odbacivanja. Zbog toga naučnici već 20 godina pokušavaju da u laboratoriji uzgaje matične ćelije hematopoeze od ćelija pacijenata.
Naučnici Instituta za rak “Dejna-Farber” kažu da laboratorijski uzgajene ćelije nisu identične prirodnim matičnim krvnim ćelijama, ali je najvažnije da su funkcionalne. Kada su ih transplantirali odraslim miševima u koštanu srž, iz njih su se razvili svi važni tipovi krvnih ćelija.
Matične ćelije hematopoeze tih prvih primalaca kasnije su transplantirali drugim životinjama, kod kojih su se ponovo razvile sve važne krvne ćelije.
“Ova revolucionarna studija pokazuje da laboratorijski uzgajane ljudske matične ćelije krvi u miševima imaju svojstva prirodnih matičnih ćelija krvi i da mogu da prežive mjesecima”, kaže molekularni biolog Edenhofer.
Naučnici se nadaju da će ista metoda moći da se primjeni i na ljudima, ali prije toga su potrebna još neka istraživanja.
(Blic)