Ove godine godišnjica se ne obilježava u Sarajevu u Federaciji zbog ponašanja kantonalnih i federalnih vlasti koje nisu garantovale bezbjednost učesnika. Јoš jednom je poručeno da zločin u Dobrovoljačkoj ne smije biti zaboravljen.
Obilježavanju su prisustvovali ministar rada i boračko-invalidske zaštite Milenko Savanović, poslanici u Narodnoj skupštini, Parlamentu BiH, gradonačelnik Istočnog Sarajeva i načelnici gradskih opština.
U Hramu Svetog velikomučenika Georgija služen je parastos, a nakon toga su položeni vijenci na Spomen-krst na Vojničkom groblju.
Ministar rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske Milenko Savanović rekao je da će pošta pripadnicima ЈNA stradalim u nekadašnjoj sarajevskoj Dobrovoljačkoj ulici ponovo biti odata u federalnom Sarajevu onda kada budu stvoreni uslovi za to i vlasti u Federaciji BiH omoguće postavljanje spomen-ploče sa imenima poginulih na tom mjestu.
“Ove godine privremeno smo donijeli odluku da 25 godina od stradanja pripadnika ЈNA u Dobrovoljačkoj ulici bude obilježeno u Miljevićima u Istočnom Sarajevu jer muslimanska vlast u Kantonu Sarajevo i federalnom dijelu BiH nije dozvolila da primjereno i u skladu sa hrišćanskim obredom postavimo spomen-ploču sa urezanim imenima poginulih”, rekao je Savanović u Miljevićima, gdje je danas obilježeno 25 godina od stradanja pripadnika ЈNA u Dobrovoljačkoj ulici.
Predsjednik Boračke organizacije Republike Srpske Milomir Savčić rekao je da današnji pomen u Miljevićima u Istočnom Sarajevu povodom 25 godina od zločina nad pripadnicima ЈNA u nekadašnjoj Dobrovoljačkoj ulici u Sarajevu ne treba smatrati odustajanjem od obilježavanja tragičnih događaja 2. i 3. maja 1992. godine u Dobrovoljačkoj, već shvatiti kao svojevrsnu opomenu i poruku.
“Ovo treba shvatiti kao opomenu i poruku da moramo jedni drugima obezbijediti normalne uslove, da bez prisustva policije i bilo kakvih represivnih mjera koje se preduzimaju dođemo, poklonimo se sjenima poginulih saboraca i sunarodnika, zapalimo svijeće i položimo cvijeće ili nešto drugo, kako to kod kog naroda vjera i tradicija zahtijevaju”, poručio je Savčić.
Početkom maja 1992. godine, zločin nad nedužnim vojnicima, oficirima i građanskim licima na službi u ЈNA, tokom dogovorenog mirnog povlačenja iz Sarajeva, počinili su pripadnici takozvane Armije BiH, Teritorijalne odbrane i paravojnih muslimanskih falangi kojima su komandovali osvjedočeni prijeratni sarajevski kriminalci.
Porodice poginulih, majka ubijenog vojnika Zdravka Tomovića, Bogdana i sestra ubijenog Obrada Gvozdenovića, Gordana ogorčene su što ni ove godine sarajevske vlasti nisu omogućile bezbjedno i dostojanstveno obilježavanje stradanja vojnika ЈNA na mjestu zločina u sarajevskoj Dobrovoljačkoj ulici. Od kada se obilježava ovaj zločin, porodice žrtava, učesnici kolone, članovi delegacije iz Srpske nikada nisu mogli da polože vijence, prisluže svijeće na samom mjestu zločina u Dobrovoljačkoj ulici.
Ministar Milenko Savanović podsjetio je da učesnici kolone u Dobrovoljačkoj nikada nisu imali uslove kakve u Republici Srpskoj imaju učesnici u obilježavanju stradanja drugih naroda u prošlom ratu. Podjestio je da im nikada nije dozvoljen odlazak na mjesto zločina i postavljanje spomen ploče kao i da su ruže, svijeće i cvijeće redovno završavali u smeću. Iz Srpske poručuju da više nisu mogli da tolerišu stalna poniženja srpskih žrtava u Sarajevu. Evo kako je proteklo obilježavanje.
Ni četvrt vijeka od ubistva mahom golobradih mladića u uniformama ЈNA 2. i 3 maja 1992. godine, njihove porodice, učesnici kolone, zvaničnici, nisu mogli da im prisluže svijeće i polože vijence na mjestu zločina u bivšoj Dobrovoljačkoj ulici. Porodice žrtava prisustvovale su obilježavanju u Istočnom Sarajevu. Majke i sestre ubijenih ogorčene su što im ni ove godine sarajevske vlasti nisu omogućile da u gradu na Miljacki dostojanstveno obilježe stradnje svojih najmilijih.
“Želja mi je bila ondje gdje moj Zdravko i njegovi drugovi oči zatvorili i dušu ispustili da položim cvijeće. Sada sam prošla 200 metara, možda nema ni 200 iznad ulice gdje mi je dijete ubijeno i ja ne mogu ne smijem da položim cvijeće tu i pitam se u kojoj državi živim i gdje je ta sloboda”, kaže majka ubijenog vojnika ЈNA Zdravka Tomovića, Bogdana Tomović.
“Ponovo su nas u Sarajevu slagali. Zašto? Zašto?”, pita se sestra ubijenog vojnika ЈNA Obrada Gvozdenovića, Gvozdana Grozdanović.
U prvim danima maja 1992. godine u opštem napadu muslimanskih paravojnih formacija na pripadnike ЈNA ubijena su 42 vojnika, oficira i civila, 71 je ranjen, dok ih je 207 zarobljeno. Samo u Dobrovoljačkoj, u napadu na kolonu u povlačenju, ubijeno je devet pripadnika ЈNA.
“Pucali su na mene sa dva metra, iza leđa na prevaru su od nas uzeli oružje poredali nas po asfaltu i pucali”, izjavio je biši vojnik ЈNA, učesnik kolone u “Dobrovoljačkoj” Slobodan Bojanić
“Poskidali su sve sa mene, batine, maltretiranje, iznuđivanje da priznam nešto što nisam uradio”, istakao je biši vojnik ЈNA, učesnik kolone u “Dobrovoljačkoj” Krsto Rakić.
Zločini nad vojnicima ЈNA s početka maja u Sarajavu nisu dobili sudski epilog. Nakon što godinama učesnicima kolone sarajevske vlasti nisu dozvolile odlazak u bivšu Dobrovoljaču i postavljanje spomen-ploče, vlasti Srpske odlučile su da poniženjima stanu u kraj. Stradanje vojnika privremeno će se obilježavati u Istočnom Sarajevu.
Možda bi to trebalo prvo učinitu u bišoj Dobrovoljačkoj. U Sarajevu bi trebali iz istorijskih čitanki izbrisati, i iza rešetka staviti, sve one koji su pucali u vojnike ЈNA. Upravo tada su spalili i posljednje snove o zajedničkom životu u do tada, multietničkoj sarajevskoj kotlini.
Za samo nekoliko dana mučki su ubijena 42 pripadnika ЈNA, 71 je ranjen, dok ih je 207 zarobljeno.
Međunarodni tužilac u Tužilaštvu BiH Džud Romano početkom 2012. godine donio je odluku o obustavi istrage protiv 14 osoba, smatrajući da nisu učinili krivična djela za koja se terete.
Srpsko Tužilaštvo za ratne zločine je predmet “Dobrovoljačka” preuzelo od Vojnog suda u Beogradu pokrenutog još 1992. godine protiv 19 državljana BiH osumnjičenih za napad na kasarnu u Sarajevu i kolonu ЈNA u Dobrovoljačkoj ulici, 2. i 3. maja 1992. godine.
Među optuženima za ove ratne zločine bili su Ejup Ganić, Haris Silajdžić, Hasan Efendić tada komandant Teritorijalne odbrane, Sefer Halilović, Mustafa Hajrulahović, Zaim Backović, Јovan Divjak, Fikret Muslimović, Kerim Lončarević, Ivo Komšić, Stjepan Kljujić.
Predmet “Dobrovoljačka” ustupljen je Haškom tribunalu koji je 2003. godine zaključio da nema nikakvog razloga za krivičnu prijavu protiv Јovana Divjaka.
Po srpskoj potjernici u Londonu u martu 2010. godine uhapšen je Ejup Ganić, ali ga je engleski sudija pustio, smatrajući da je postupak “politički motivisan”.
Јovan Divjak je 2011. godine priveden u Beču zbog identične potjernice, ali je Austrija odbila da ga preda Srbiji sa obrazloženjem da se “ne bi moglo očekivati pošteno suđenje u Beogradu”.
RTRS