Jedan od najpriznatijih u liječenju matičnim ćelijama je profesor Miodrag Stojković, koji je povodom jubileja, 80 godina postojanja i rada Veterinarskog instituta Republike Srpske “Dr Vaso Butozan” održao predavanje u Akademiji nauka i umjetnosti Republike Srpske.
Miodrag Stojković, profesor je humane genetike, a specijalizirao je na embriologiji i biologiji matičnim ćelijama. Pionir je u mnogim naučnim disciplinama i član Evropske akademije nauka i Komisije za izbor dobitnika Nobelove nagrade u oblasti medicine i fiziologije.
– Želja predavanja je ustvari da se pokaže iz prve ruke kako mi koristimo i embrione i matične ćelije za liječenje nekih bolesti. Na prvom mjestu naravno steriliteta kad pričamo o embrionima, a na drugom mjestu kad pričamo o matičnim ćelijama liječenje opšte bolesti sada i povredu kičmene moždine ili povrede slabosti srca da dovedemo što brže do bolničkog kreveta, istakao je Stojković.
Put liječenja matičnim ćelijama je dug ali kad stignete na kraj puta – uspjeh je izvjestan, tvrdi doktor Stojković.
– Te matične ćelije, ustvari ono što je fascinantno su ćelije koje mogu da vam daju sve više i više svaku ćeliju ljudskog organizma. Znači od jedne ćelije napravite 220 različitih ćelijskih tipova, pa po potrebi su to nervne ćelije, ili ćelije jetre ili bubrega. Sve to pravite u labaratoriji, naglasio je Stojković.
Iako se terapija matičnim ćelijama koristi nekoliko decenija u svijetu, čak od 60-ih godina prošlog vijeka, mi smo još uvijek daleko od ovog metoda liječenja.
– Mi imamo jedan veliki problem a to je nedostatak infrastrukture, znači one banke za matične ćelije gdje vi možete tu matičnu ćeliju da pripremite po standardima, a da vam to bude lijek jer lijek mora da ispunjava neke standarde kako bi se vratio u organizam, dodao je on
Mnogo je tipova matičnih ćelija. Najpoznatiji – iz pupčane vrpce.
Etiologija bolesti uslovljava i trajanje procesa oporavka. S obzirom na 1,600 nasljednih bolesti i ogroman broj stečenih primjenjuju se i različiti tipovi matičnih ćelija. Ako vas zanima da li za određenu bolesti postoji terapija matičnim ćelijama sve informacije dobićete na internet stranici Internacionalnog udruženja koje se bavi liječenjem i primjenom matičnih ćelija, koje svakodnevno ažurira listu bolesti koje se liječe ovim metodom.
– Najbolja preporuka da li je matična ćelije uspješna za liječenje nekih bolesti ako cijeli svijet koristi, a ne ako jedna laboratorija odnosno samo jedna ustanova koristi matične ćelije za neku bolest, dodaje Stojković.
Ako i zamrznete matične ćelije u banci matičnih ćelija, pitanje je da li ćete ih i gdje iskoristiti.
– Na Balkanu ja na žalost ne vidim neku referentnu ustanovu. Kad gledam sjevernije od nas, to su na prvom mjestu Švedska, Velika Britanija, Njemačka i Francuska u Evropi. U svijetu Japan, Izrael i SAD, naglašava Stojković.
Osim što se u svijetu matične ćelije primjenjuju za liječenje pojedinih bolesti, koriste se i za ispitivanje novih lijekova, kao i za studiranje nasljednih bolesti kako bi se našli njihovi uzroci.