Visoki predstavnik za Bosnu i Hercegovinu Valentin Incko je podnoseći 56. izvještaj generalnom sekretaru Ujedinjenih nacija o stanju provođenja mira izjavio kako su korijen zastoja u Bosni i Hercegovini tri najveće nacionalne stranke, SNSD, HDZ i SDA.
U Savjetu bezbjednosti UN u Njujorku predstavljen je izvještaj o stanju provođenja mira u Bosni i Hercegovini za period od 16. aprila do 15. novembra 2019. godine, u sklopu kojeg je napomenuto da su entitetske vlade usvojile niz reformskih mjera programa Evropske unije, ali i sa žaljenjem istaknuto da nikakav napredak u formiranju vlasti nije postignut.
– U korijenu zastoja, barem na nivou države i Federacije, je podjela između najvećih nacionalnih stranaka – vladajućih stranaka sa sjedištem u Federaciji, Stranke demokratske akcije (SDA) i Hrvatske demokratske zajednice (HDZ), i vladajuće stranke sa sjedištem u Republici Srpskoj, Saveza nezavisnih socijaldemokrata (SNSD). Njihove konkurentske vizije za zemlju i njihovo tumačenje Ustava Bosne i Hercegovine je često protiv uslova koji su dio civilnog aspekta Opšteg okvirnog sporazuma za mir, za čiju sam provođenja odgovoran – rekao je Incko.
Naveo je kako se strane ne slažu oko temeljnih aspekata Ustava Bosne i Hercegovine, pri čemu neke stranke sa sjedištem u Republici Srpskoj osporavaju samu ulogu i ovlaštenja države u njoj, kao i prethodno dogovorene politike i pravne obaveze prema Sjevernoatlantskom savezu (NATO).
– U maju je dostavljeno mišljenje Evropske komisije vezano za evropske integracije Bosne i Hercegovine, u kojem je utvrđeno 14 ključnih prioriteta koje vlasti Bosne i Hercegovine moraju ispuniti u sklopu procesa prema Otvaranje pregovora o pristupanju, što je trebalo motivirati političke vođe da prevaziđu svoje razlike i započnu s ključnim reformama. Umjesto toga, u avgustu je sklopljen sporazum o načelima za formiranje vlasti koji su potpisali lider triju gore spomenutih političkih stranaka, a u februaru je istekao bez rezultata, što je dovelo do još većih nemira i prijetnji, posebno od SNSD, da se povuku iz postojećih sporazuma – rekao je Incko.
Naveo je kako je lider SNSD i član Predsjedništva Bosne i Hercegovine Milorad Dodik zaprijetio da će povući Republiku Srpsku iz sporazuma o legalnom prenosu nadležnosti sa entiteta na državu koji su dva entiteta potpisali prije uspostavljanja jedinstvenih Oružanih snaga BiH, jedinstvenog Visokog sudskog i tužilačkog savjeta BiH i Uprava za indirektno oporezivanje BiH.
– Gospodin Dodik upozorio je da se svi zakoni i odluke doneseni ‘pod pritiskom visokog predstavnika’, čak i oni odobreni u Parlamentu Bosne i Hercegovine – požalio se Incko.
Govoreći o Kancelariji visokog predstavnika kazao je da je na vrhuncu rada 2002. godine OHR imao 700 zaposlenih i budžet od 25 miliona evra, dok sada imaju 92 zaposlenih i budžet od 5,3 miliona evra.
– Tokom mog mandata budžet je smanjen za 53 odsto, a broj zaposlenih za više od 58 odsto – rekao je Incko i dodao da su uprkos tome zadaci koje imaju uglavnom ostali isti.
– S obzirom na izazove koji su pred nama, Kancelarija visokog predstavnika mora zadržati efikasnu sposobnost ublažavanja rizika za stabilnost i ohrabriti nepovratan napredak. Smanjenje broja zaposlenih predstavlja veliki rizik za organizaciju, a smanjenje finansijskih sredstava samo pogoršava problem – istakao je Incko.
(Klix)