Sagorevjanjem u atmosferi Saturna, koji je pune dvije decenije bio njen domaćin, svemirska letjelica Kasini pružila je naučnicima odgovore na brojna pitanja, a jedno od njih je i “Koliko su stari prstenovi šeste planete od Sunca?”
Saturnovi prstenovi su već godinama prava zagonetka za astronome. Otkako ih je prije oko 400 godina Galileo Galiliej otkrio, naučnici pokušavaju da odgonetnu kako i kada su oni nastali.
Neki su ranije sugerisali da je moguće da su prstenovi materijal preostao od formiranja planete i da se oko Saturna nalaze već milijardu godina. Međutim, naučnici su ovu teoriju odmah osporili, tvrdeći da bi u tom slučaju prstenovi bili mnogo tamniji. Ipak, i dalje je ostalo nejasno kako su prstenovi nastali, ako nisu zajedno sa planetom?
Stručnjaci su sada analizirali podatke iz “Kasini” svemirske letjelice i došli do iznenađujućeg otkrića da je Saturn relativno skoro dobio svoje prepoznatljive “aksesoare”.
Letjelica “Kasini- Hajgens”, vrijedna 3,26 milijardi dolara, zajednički projekat NASA, Evropske svemirske agencije (ESA) i Italijanske svemirske agencije, lansirana je davne 1997. godine, a u Saturnov sistem stigla je 2004. Lender Hajgens odvojio se od “Kasinija” i spustio na površinu Saturnovog mjeseca Titan nedugo po dolasku. “Kasini” je trebalo da proučava sistem šeste planete od Sunca do 2008, međutim misija je dva puta produžena, da bi letjelica u septembru u potpunosti sagorjela u atmosferi.
Do sada je proučen samo mali dio od ukupno 635 gigabajta podataka, koliko je “Kasini” prikupio i otpremio na Zemlju. Letjelica je otkrila šest novih satelita, izvršila preko dva miliona komandi poslatih sa Zemlje, napravila skoro 300 orbita oko planete, snimila pola miliona fotografija i 160 puta proletela pored Titana, Enceladusa i drugih Saturnovih satelita.
Zahvaljujući “Kasiniju”, naučnici su otkruli da su veličanstveni Saturnovi prstenovi dosta mlađi nego što se ranije smatralo. Saturn je stalno na meti prašine i mikrometeorita sa ivica Sunčevog sistema, koji bi tokom vremena trebalo da potamne svetle ledene površine na prstenovima. Iako naučnici ne mogu sa sigurnošću da znaju koliko je ovog materijala dospjelo na planetu, oni procjenjuju da su prstenovi stari od 150 do 300 miliona godina – ako ne i mlađi.
Ukoliko se njihova pretpostavljena starost od oko 100 miliona godina uporedi sa milijardama godina postojanja Sunčevog sistema, to bi značilo da živimo u vrlo privilegovanom dobu, kao i da su dinosaurusi postojali mnogo prije nego što su prestenovi nastali.
“Kasini” je, takođe, prvi istražio prostor između Saturna i njegovih prstenova i pokazao da je on uglavnom prazan, nasuprot onome što se do sada pretpostavljalo.