Maligna oboljenja su postala glavni uzrok prijevremenog odlaska u penziju, pa su tako u 30 odsto slučajeva ova oboljenja u 2018. godini bili uzroci prijevremenog odlaska u penziju, a maligna oboljenja predstavljaju rastući i sve zastupljeniji uzrok smrtnosti stanovništva u RS.
Stoji ovo u izvještaju revizije učinka “Prevencija malignih oboljenja” Glavne službe za reviziju javnog sektora RS, kojim je obuhvaćen period od 2015. do 2018. godine.
“Od 2015. godine maligna oboljenja predstavljaju vodeći uzrok ostvarenih prijevremenih penzija, a njihov udio u 2018. godini je oko 30 odsto, a kada je riječ o smrtnosti stanovništva, maligna oboljenja predstavljaju drugi najčešći uzrok smrti u RS”, navode u izvještaju.
Izvještaj se, kada su u pitanju neki podaci, vraća na period od 2012. do 2015. godine, pa tako stoji da je broj noovoboljelih od malignih oboljenja u ovom periodu u porastu, te da je zaključno sa 2015. godinom čak sedam odsto stanovništva bolovalo od malignih oboljenja u RS.
Ono što je posebno zabrinjavajuće, stoji u izvještaju revizije, jeste porast novootkrivenih malignih oboljenja, kojih je u 2015. deset odsto više nego u 2012.
“Značajno je učešće umrlih koji su bolovali od jednog od četiri tipa malignih oboljenja obuhvaćenih programom ranog otkrivanja, a to su karcinom prostate, dojke, debelog crijeva i grlića materice”, navedeno je u izvještaju.
Kako je istaknuto u izvještaju, evidentno je da pacijenti liječeni od malignih oboljenja predstavljaju ubjedljivo najbrojniju grupu pacijenata liječenih u bolnicama.
Zdenka Gojković, načelnica Klinike za onkologiju Univerzitetskog kliničkog centra RS i nacionalni koordinator za maligne bolesti, kazala je za “Nezavisne” da određeni faktori rizika doprinose povećanju broja oboljelih od malignih oboljenja.
“Jedan od glavnih faktora rizika je pušenje, fizička neaktivnost, nedovoljna zastupljenost povrća i voća koji sadrže vlakna, zatim jednim dijelom i različita zračenja. Sve su to neki faktori rizika koji utiču na povećnje broja oboljelih, ali prije svega pušenje”, upozorila je Gojkovićeva za “Nezavisne”, te dodala da su i različite virusne bolesti, kao što je hepatits, podložne za karcinom.
U rezimeu ovog izvještaja je dalje navedeno da, iako domovi zdravlja nisu posebno ugovarali s Fondom zdravstvenog osiguranja RS sprovođenje mjera za rano otkrivanje malignih oboljenja, ono je ipak u određenoj mjeri planirano njihovim godišnjim planovima.
“Revizija je utvrdila da se ti pregledi, s izuzetkom PAPA nalaza, nisu sprovodili u mjeri u kojoj je to bilo planirano. Osim toga, veliki dio tih pregleda obavljen je kod pacijenata s izraženim simptomima ili su upisivani pregledi koji nisu obavljeni”, stoji u izvještaju.
Dodali su da baze podataka o sprovedenim pregledima za rano otkrivanje malignih oboljenja nisu obezbjeđivale tačne i potpune podatke neophodne za sagledavanje stanja ili praćenje rezultata sprovedenih pregleda.
Naveli su i da, iako su vlasti u RS prepoznale problem i donijele niz strateških dokumenata čiji je cilj sprovođenje mjera za rano otkrivanje malignih oboljenja, uspostavljanje efikasnog sistema nije dovedeno do kraja.
“Većina domova zdravlja u RS nije osposobljena kadrovskim i materijalnim resursima da mjere definisane programom sprovodi na način i u obimu predviđenim programom”, ocijenjeno je u izvještaju.
Kako je naglašeno u izvještaju, potencijali za uštede u zdravstvenom sistemu, kao i koristi za cijelo društvo, nisu iskorišteni.
(Nezavisne)