Na svečanoj svetoj arhijerejskoj liturgiji patrijarh se ustoličava na način koji propisuje Sveti arhijerejski sabor, a poslije tog čina novoizabrani patrijarh stupa u prava i dužnosti vrhovnog poglavara i starješine Srpske pravoslavne crkve (SPC).
Na svetoj arhijerejskoj liturgiji, koja će biti danas održana u Sabornoj crkvi u Beogradu, u tron Svetog Save biće uveden 46. poglavar Srpske pravoslavne crkve, arhiepiskop pećki, mitropolit beogradsko-karlovački i patrijarh srpski Porfirije, doskorašnji mitropolit zagrebačko-ljubljanski.
Ustoličenje počinje svetom arhijerejskom liturgijom, na kraju koje se kao simboli patrijararške vlasti novom patrijarhu uručuju insignije – panagija srpskih svetitelja, žezlo i bijela pana.
Tokom uvođenja novog patrijarha u Svetosavski tron prisutni u hramu tri puta uzviknu “dostojan” (aksios), a potom novi poglavar SPC održi besjedu.
Panagiju srpskih svetitelja koju je kralj Aleksandar Karađorđević uručio 1920. godine prvom patrijarhu obnovljene Pećke patrijaršije Dimitriju nosili su i svi prethodni patrijarsi SPC.
Novom prvojerarhu SPC se uručuje žezlo koje je prvi ponio patrijarh Maksim, čije mošti počivaju u Pećkoj patrijaršiji.
Bijela pana s krstom je simbol čistote i uzvišenosti služenja i svjedočanstvo da je patrijarh nasljednik onih koji su svojom mučeničkom krvlju ubijelili tron arhiepiskopa pećkih.
Poslije izbora patrijarh šalje svim autokefalnim pravoslavnim crkvama “mirno pismo” da je ustoličen, a svi crkveni poglavari mu odgovaraju pisanim putem i to se može smatrati aktom priznanja u pravoslavnom svijetu.
Prema Ustavu Srpske pravoslavne crkve patrijarh ima posebna prava časti, sveštenodejstva, reprezentacije i uprave.
Patrijarh je predsjednik Svetog arhijerejskog sabora, Svetog arhijerejskog sinoda, Patrijaršijskog savjeta i Patrijaršijskog upravnog odbora.
Po pravu sveštenodejstva patrijarh načalstvuje svim bogosluženjima, osvećuje sveto miro, hirotoniše nove vladike uz sasluženje još najmanje dvojice episkopa.
Po pravu reprezentacije patrijarh predstavlja Srpsku pravoslavnu crkvu pred ostalim autokefalnim pravoslavnim crkvama, državom, ali i stranim zemljama.
Patrijarh ima i pravo uprave, a to znači održava jedinstvo u jerarhiji SPC, postavlja dekretom službenike, upravlja misijskim područjima u inostranstvu.
Patrijarh sve dokumente SPC potpisuje zelenim mastilom.
Svečani zvanični čin ustoličenja se vrši u manastiru Pećke patrijaršije, ali to nije vezano za neki rok, nego se taj rok naknadno određuje u skladu sa odlukom samog patrijarha, a i u dogovoru sa Sinodom SPC.
Patrijarh srpski Porfirije izabran je žrijebom između trojice episkopa koji su dobili natpolovičnu većinu u prvom krugu izbora na zasjedanju izbornog Sabora.
(SRNA)