U Holivudu spremaju spektakularne dodjele “Oskara” za 9. februar, a filmski hroničari podsjećaju da su prvi “Oskari” dodjeljivani za nijeme filmove i da je tada glavna i najveća zvijezda bio nezaboravni Čarli Čaplin.
Kada se dodjeljivani prvi “Oskari”, zvuka još nije bilo u većini filmova, Čaplin je dobio posebnu nagradu, a najskuplji film u to vrijeme koštao je za današnje uslove nezamislivo malo: “svega” dva miliona dolara.
Američka Akademija filmskih umjetnosti osnovana je 1927. godine kao neprofitna organizacija kojoj je glavni cilj unapređenje filmske industrije.
Idejni začetnik bio je Luis B. Makser, šef tada moćnog “MGM” studija, a dvije godine kasnije, 16. maja 1929. godine dodijeljeni su prvi “Oskari”.
Ceremonija dodjele nije bila ni blizu svečana kao što je danas. Te večeri u holivudskom “Ruzvelt” hotelu okupilo se 250 ljudi, a neki od njih kući su otišli sa prvim “Oskarima” u rukama.
Zanimljivo je da je jedan film tada bio spriječen da se takmiči, jer je imao zvuk!
U vrijeme prve dodjele “Oskara” zvuk je tek uveden u filmove, a film “Vorner Brosa” – “DŽez pjevač” nije ušao u konkurenciju, jer je Akademija smatrala da “nije fer da se takmiči sa nijemim filmovima”.
Prva nagrada za najbolji film u istoriji dodjele “Oskara” otišla je filmu “Vings” /”Krila”/ u režiji Vilijama Velmana.
Njemački glumac Emil DŽenings dobio je prvog “Oskara” za najboljeg glumca, a u kategoriji za najbolju glumicu slavila je Dženet Gejnor, koja je ujedno bila i jedina žena koja je te večeri slavila na dodjeli “Oskara”.
Čarli Čaplin trebao je biti nominovan za za najboljeg glumca, najboljeg pisca i najboljeg režisera komedije, ali su sve nominacije povučene, jer je dobio posebnu nagradu za njegov doprinos glumi i filmu.
Mnogi filmski kritičari danas smatraju da je upravo ta nagrada rezultirala njegovom nepopularnošću među kolegama u Holivudu.
Akademija je službeno počela da koristi naziv “Oskar” tek 1939. godine nakon što je izvršni direktor Akademije Margaret Herik izjavila da mali zlatni kip, tj. nagrada, izgleda poput njenog ujaka Oskara.
Za mnoge glumce “Oskar” je podsticaj za dalju popularnost i naredne nagrade, ali postoje zvijezde Holivuda koje su nakon osvajanja “Oskara” izgubile značaj.
Jedan od najizrazitijih predstavnika te “gubitničke grupe” su Edrijan Brodi i Kim Bejsindžer.
Brodi je dobio “Oskara” za ulogu u filmu “Pijanist” Romana Polanskog. Glumio je Vladislava Špilmana, jevrejskog pijanistu, koji je čudom preživio uništenje varšavskog geta u Drugom svjetskom ratu.
Nakon “Oskara”, pojavio se u još nekoliko filmova, glumio čuvenog slikara Salvadora Dalija, ali više nije imao posebno zapažene uloge.
Kritičari smatraju da nije tipičan ljepotan poput Toma Kruza ili Meta Dejmona pa zbog toga nije dobijao uloge…
Ali i ljepota može biti prokletstvo – to pokazuje karijera Kim Bejsindžer koja je u početku briljirala ulogama u komedijama i dramama. Za ulogu filmu “LA povjerljivo” dobila je “Oskara” za sporednu ulogu, ali se od tada sasvim izgubila i više nije imala sličnih ostvarenja.
Filmska kritika vjeruje da je izgled koštao Bejsindžerovu bolje karijere, pošto su je producenti i režiseri uzimali samo za uloge u kojima je izgled važniji od složenosti uloge.
Ovogodišnji “Oskar” već sada je u znaku filma “Džoker”, koji ima 11 nominacija, i malo ko vjeruje da će ostati “praznik šaka”.