Ako ste se nekad zapitali da li i pod kojim uslovima radnik može ostvariti pravo na skraćeno radno vrijeme u Srpskoj, a u međuvremenu niste saznali ove informacije, u ovom tekstu dobićete odgovor.
U nastavku pročitajte pod kojim uslovima radnici mogu raditi skraćeno, odnosno kako je to propisano zakonom.
Šta propisuje zakon?
Zakonom o radu Republike Srpske propisano je sljedeće:
1. Radno vrijeme radnika koji rade na radnim mjestima i poslovima na kojima, i pored primjene odgovarajućih mjera i sredstava zaštite na radu, postoji povećano štetno dejstvo uslova rada na zdravlje radnika skraćuje se srazmjerno tom štetnom dejstvu, a najviše do deset časova sedmično (poslovi sa povećanim rizikom).
2. O skraćenju radnog vremena u smislu stava 1. ovog člana odlučuje ministarstvo nadležno za poslove rada na zahtjev poslodavca, zainteresovanog radnika, inspektora rada ili sindikata, a na osnovu stručne analize sačinjene od ovlašćene naučne ili stručne organizacije.
3. Radno vrijeme iz stava 2. ovog člana i člana 110. stav 1. ovog zakona, u pogledu prava radnika, smatra se punim radnim vremenom.
Inače, član 110, stav 1. podrazumijeva da nakon isteka porodiljskog odsustva, jedan od zaposlenih roditelja ima pravo da radi sa polovinom punog radnog vremena za vrijeme dok dijete ne navrši tri godine života, ukoliko je djetetu, prema nalazu ovlašćenog doktora medicine, potrebna pojačana njega.
Šta podrazumijeva puno, a šta nepuno radno vrijeme?
Kao što vjerovatno i znate, puno radno vrijeme radnika iznosi 40 časova sedmično, s tim da opštim aktom može da se utvrdi i kraće radno vrijeme, ali ne kraće od 36 časova sedmično.
Prema već pomenutom Zakonu o radu RS, radnik može zaključiti ugovor o radu s punim radnim vremenom samo sa jednim poslodavcem.
S druge strane, nepunim radnim vremenom se smatra radno vrijeme kraće od već gore pomenutog, tj. koje traje kraće od 40 časova sedmično. To znači da, ako je kod poslodavca puno radno vrijeme 40 časova nedjeljno, onda se svaki rad kraći od tog smatra radom sa nepunim radnim vremenom.
U skladu s tim, radnik koji radi sa nepunim radnim vremenom kod jednog poslodavca, za ostatak radnog vremena može zasnovati radni odnos kod drugog poslodavca i na taj način ostvariti puno radno vrijeme.
Takođe, bitno je znati i da radnik koji radi sa nepunim radnim vremenom ima sva prava iz radnog odnosa srazmjerno vremenu provedenom na radu, osim ako za pojedina prava zakonom, opštim aktom i ugovorom o radu nije drugačije određeno.
Poslodavac je dužan da radniku koji radi sa nepunim radnim vremenom obezbijedi iste uslove rada kao i radniku sa punim radnim vremenom koji radi na istim ili sličnim poslovima.
Osim toga, poslodavac je dužan da blagovremeno obavijesti radnike o dostupnosti poslova sa punim i nepunim radnim vremenom, na način i u rokovima utvrđenim opštim aktom. Takođe, on je dužan da razmotri zahtjev radnika sa nepunim radnim vremenom za prelazak na puno radno vrijeme, kao i radnika sa punim radnim vremenom za prelazak na nepuno radno vrijeme.
(Nezavisne – Foto: Arhiva/Ilustracija)