Uprkos posljedicama korona virusa, ekonomija BiH blago se oporavila u četvrtom kvartalu prošle godine, navedeno je u dijelu Ekonomskog izvještaja Evropske komisije o zemljama u procesu proširenja koji se odnosi na BiH.
Oni navode da je u tom periodu zbog skoka potrošnje i izvoza došlo do ekonomskog rasta od 3,9 odsto u odnosu na prethodni kvartal, ali i zbog loših ekonomskih pokazatelja u prvoj polovini godine.
U izvještaju se podsjeća da je nagli skok broj novozaraženih virusom korona uslijedio nakon novembra, a da je EU s BiH potpisala sporazum o pozajmici od 250 miliona evra kao pomoć u suzbijanju posljedica korone.
Očekivano, ukazano je na činjenicu da su javne finansije teško pogođene posljedicama kovida, a prema preliminarnim procjenama, u prvih deset mjeseci poreski prihodi smanjeni su za deset odsto. Djelimično je ovaj nedostatak, kako su istakli, nadoknađen drugim vrstama prihoda, poput grantova.
“Poreski prihodi su posebno bili pogođeni u aprilu i maju, kada su bili umanjeni od 25 do 30 odsto u odnosu na prethodnu godinu”, naglašeno je.
Istovremeno, kako je istaknuto, rashodi su od januara do septembra povećani za deset odsto, najviše usljed mjera zbog korone.
U trećem kvartalu ekonomija je pala za 6,3 odsto, što je, iako loše, povoljnije nego zabilježeni pad od 9,2 odsto u drugom kvartalu u odnosu na isti period prethodne godine.
Najveći pad industrijske proizvodnje je, kako su naglasili, zabilježen u aprilu i maju, a posljednjih mjeseci 2020. godine se industrija počela blago oporavljati.
“Maloprodaja pokazuje slične trendove, s izrazitim padom u aprilu gotovo za trećinu i djelomičnim oporavkom koji je uslijedio nakon toga”, naglašeno je. Ipak, kako je naglašeno, u novembru je prodaja na mjesečnom nivou bila niža za 7,3 odsto u odnosu na isti period prethodne godine.
U oktobru je, u odnosu na isti period 2019, kako je naglašeno, registrovano 13.000 više nezaposlenih, a u drugom kvartalu je realna nezaposlenost iznosila 16 odsto u odnosu na 15,7 odsto godinu dana ranije.
“Nezaposlenost mladih je dvostruko veća od ukupne stope i iznosi 38,6 odsto”, kažu.
Trenutni deficit povećan je za 3,8 odsto u periodu od prethodna četiri kvartala zaključno sa septembrom, a glavni faktori su, kako je naglašeno, smanjeni prihodi od uslužnih sektora, poput turizma.
Što se tiče stranih investicija, istaknuto je da su ostale na nivou od 1,2 odsto, te da se u najvećoj mjeri odnose na reinvestiranu dobit. Više od polovina novih zaduženja su demominirana u domaćoj valuti.
(Nezavisne – Foto: Aleksandar Čavić)