Zajedničkim istraživanjem više hrvatskih, njemačkih i austrijskih medija utvrđeno je da pripadnici hrvatske policije na svim nivoima, koristeći “Vocap” grupu kao neformalni način komunikacije o službenim postupanjima prema migrantima i djeleći pritom velik broj podataka, krši zakone i interne odredbe koje propisuju službene načine obavještavanja, međutim, iz MUP-a tvrde da je sve po zakonu.
U istraživanju su učestvovali hrvatski nedeljnik Novosti, neprofitna istraživačka mreža Lajthaus riports, Nova TV, portal Telegram, njemački Špigl i austrijski ORF-a .
Prema pisanju hrvatskog portala Indeks, u novembru prošle godine pomenutoj neprofitnoj istraživačkoj mreži dostavljeno je šezdeset skrinšotova i snimaka koji sadrže odabrane dijelove komunikacije samog vrha hrvatske policije u grupi za dopisivanje na aplikaciji “Vocap” u periodu od avgusta 2019. do februara 2020.
Riječ je o čet grupi “OA Koridor II – Zapad”, po istoimenoj policijskoj akciji koja pokriva zapadne dijelove Hrvatske i čiji je cilj zaštita državne granice od neregularnih migranata. U “Vocap” grupi su policajci gotovo svih hijerarhijskih nivoa, od vrlo nisko pozicioniranih, potom srednjerangiranih, do samog vrha hrvatske policije.
Među 33 osobe uključene u policijsku “Vocap” grupu su i visokopozicionirani pripadnici MUP-a. Policajci su, navodi se, u “Vocap” grupi masovno razmjenjivali informacije o veličini presretnutih grupa migranata, mjestu i vremenu njihovog zaticanja i nacionalnosti., a kada se saberu svi zatečeni na skrinšotovima, dolazi se do brojke od 1337.
U grupi su se, kažu, dijelili lični podaci, fotografije dokumenata i registarske tablice automobila u vlasništvu sumnjivih pojedinaca. U prepisci učestvuju i šefica Službe za odnose s javnošću hrvatskog MUP, koja jednom trenutku dijeli lične podatke novinara.
Novinari koji su se bavili ovim slučajem zaključuju da je svrha takvog komunikacionog kanala po svemu sudeći s ciljem da se izbjegne propisno bileženje policijskih postupanja, odnosno vođenje neslužbene evidencije o uhapšenim migrantima.
Ako ta policijska postupanja u službenim dokumentima zaista nisu navedena, to je vjerovatno da bi se obezbjedilo da ne mogu da budu podvrgnuti nadzoru ili kontroli, odnosno kako bi ih prikrili, piše Indeks.
Veći broj fotografija, navode, prikazuje umorne, rezignirane ili očajne ljude, ponekad i zastrašenih lica. Naročito su potresne dve na kojima se vide velike grupe migranata koji leže licima prema zemlji. Na nizu fotografija migranti su bosonogi, pored izuvenih cipela, što se poklapa sa svjedočanstvima po kojima im hrvatska policija naređuje izuvanje, a ponekad ih navodno prisiljava da hodaju bosi. Na više fotografija vidljivi su policajci raznih jedinica MUP-a, uključujući i specijalce naoružane automatskim puškama kako nadziru migrante.
Ponegdje se vide i “marice”, čak s jasnim registracijama.
Iz poruka se, navode, takođe vidi da je portparol MUP-a poslala policajcima podatke o trojici novinara Asošijeted presa, navodeći njihova imena i prezimena i brojeve pasoša, a poruci kaže: “Poštovane koleginice i kolege dostavljam informaciju na daljnje korištenje: Služba za odnose s javnošću MUP-a zaprimila je zahtjev agencije Asošijeted presa kojim traže snimanje na granici uz pratnju granične policije. Zahtjev ćemo odbiti pa možemo očekivati da će samoinicijativno snimati.”
O svemu se, prenosi Indeks, oglasio i MUP kaže da ne krši zakone dovodeći u pitanje autentičnost skrinšotova. Spominju, kažu, i programe kojima se takve poruke mogu falsifikovati i naglašava da je hrvatska policija od zatvaranja Balkanske rute 2016. uhapsila i procesuirala gotovo pet hiljada krijumčara ljudima i evidentirala “više od 4800 krivičnihh djela počinjenih na štetu migranata”.
Ipak, dodaju, potvrdili su korišćenje “Vocap” grupa, ali tvrde da su ove ugašene pre više od tri godine te da se radilo o privremenom rješenju.
RTRS (Foto: arhiva)