Iako su za mjere pronatalitetne politike u Republici Srpskoj za četiri godine povećana finansijska sredstva i izdvojeno skoro 940 miliona maraka, prava korisnika istovremeno su smanjena.
„Za realizaciju mjera pronatalitetnog karaktera od 2016. do 2020. godine je izdvojeno oko 940 miliona KM, od čega je oko 80 odsto finansirano iz sredstava prikupljenih u sistemu obaveznih doprinosa“, istaknuto je u izvještaju revizora.
Kako je revizor naglasio, uvođenje pronatalitetnih mjera od strane institucija Republike Srpske je najčešće bilo rezultat adhok pristupa bez adekvatnih analiza i evaluacija.
Povećana finansijska izdavanja, a smanjena prava korisnika
U Izvještaju je navedeno da posmatrani period od četiri godine karakteriše povećanje broja pronatalitetnih mjera, ali da su isto tako povećana izdvajanja finansijskih sredstava za njihovu realiazciju uz istovremeno smanjenje broja korisnika prava.
„Provođenje mjera koje imaju pronatalitetni karakter prate određeni rizici institucionalne, pravne, finansijske i administrativne prirode“, upozorio je revizor.
Takođe su zabilježili da se funkcionisanje nadležnih institucija u oblasti populacione i pronatalitetne politike u praksi značajno razlikuje od onog definisanog pravnim okvirom Republike Srpske, a komunikacija i koordinacija između nadležnih institucija nije na zadovoljavajućem nivou.
„U strateškom okviru za vođenje pronatalitetne politike Reublike Srpske postoji diskontinuitet jer nacrti strategija za unapređenje i razvoj podrške porodicama, nakon razmatranja na sjednicama Vlade RS, nisu usvojeni“, istaknuto je u Izvještaju.
Nisu definisani svrha, ni ciljevi koji se njima žele postići
U Republici Srpskoj je trenutno u primjeni 30 mjera koje imaju direktan ili indirektan pronatalitetni karakter iz različitih oblasti, ali prema analizama revizora one nisu sistematizovane ni u jednom zvaničnom aktu RS, niti su jasno definisani svrha i ciljevi koji se žele njima postići, kao ni indikatori za praćenje njihove uspješnosti.
Naglašeno je da su ostvarivanje pojedinih prava definisanih tim mjerama pratili brojni problemi u primjeni, najčešće institucionalne i finansijske prirode.
„Nadležne institucije u prethodnom periodu nisu dale adekvatan značaj provođenju pronatalitetnih mjera nefinansijskog karaktera, pa su mjere edukativne i promotivne prirode bile ograničenog obima, trajanja i uticaja. Analiza uspješnosti mjera nije vršena na adekvatan način od strane nadležnih institucija“, stoji u Izvještaju.
Ispitivane nadležnosti brojnih institucija
Dodali su da je informisanje Narodne skupštine i Vlade RS o demografskoj situaciji bilo sporadično, dok je izvještavanje o uspješnosti mjera izostalo.
Revizori zamjeraju nadležnim institucijama RS što definisanje, izmjena i provođenje mjera nije bilo u funkciji unapređivanja, poznavanja, razumijevanja, prihvatanja i povjerenja u pronatalitene mjere od strane potencijalnih korisnika.
Provedena revizija je u ovom konkretnom slučaju obuhvatila ispitivanje nadležnosti Vlade RS, Ministarstva porodice, omladine i sporta, Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite, Ministarstva prosvjete i kulture, Ministarstva rada i boračko invalidske zaštite, Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, Ministarstva finansija, Poreske uprave, Investiciono-razvojne banke, Javnog fonda za dječiju zaštitu, Fonda zdravstvenog osiguranja, Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje, Agencije za agrarna plaćanja i Savjeta za demografsku politiku Republike Srpske.
(Capital – Foto: BN Ilustracija)