Banjaluka – Fond za penzijsko i invalidsko osiguranje RS pretrpio je od 2005. do kraja jula ove godine finansijsku štetu od čak milijardu i 223,2 miliona maraka na ime isplate korisnika koji su penziju do 1992. zaradili na prostoru sadašnje FBiH.
Rekli su to “Glasu Srpske” u ovom fondu, gdje objašnjavaju da se taj gubitak računa od maja 2005. godine, kada je podnesena prva tužba protiv Federalnog zavoda PIO/MIO za preuzimanje na isplatu svih prijeratnih korisnika.
Nakon višegodišnjeg sudskog spora Fonda PIO Srpske i Federalnog zavoda PIO/MIO o preuzimanju na isplatu prijeratnih korisnika prava na penziju, koji su pravo ostvarili do 30. aprila 1992. godine na području sadašnje FBiH, federalni zavod počeo je preuzimati ove korisnike tek u februaru 2013. godine. Od tada pa do kraja prošle godine preuzeli su svega 299 korisnika, što potvrđuje da se taj proces odvija sporo.
– Zbog različitih opstrukcija i komplikovane administracije veoma mali broj korisnika vraćen je na isplatu kod Federalnog zavoda – ističu u Fondu PIO RS.
Posebno zabrinjavajući je podatak da je predratnih korisnika koji su pravo na penziju ostvarili na području sadašnje FBiH nekada bilo 38.000, a danas ih je preostalo samo 13.028.
Riječ je uglavnom o starijoj generaciji, kojih je od 2007. do kraja jula ove godine umrlo 25.000, što predstavlja, kako ističu u Fondu PIO RS, svojevrsno biološko iznurivanje te kategorije stanovništva.
– Svakog mjeseca izdvajamo oko pet miliona maraka za isplate preostalih 13.028 predratnih korisnika, u suprotnom bi svi ostali bez penzija – naglašavaju u Fondu PIO RS i podsjećaju da je ranije taj iznos bio veći jer je bilo i više korisnika.
Iz Fonda podsjećaju da je ovaj proces počeo na osnovu presude Evropskog suda za ljudska prava u Strazburu u predmetu “Šekerović i Pašalić protiv BiH”, od marta 2011. godine, kojom je naloženo FBiH da otkloni izvore diskriminacije i promijeni svoje penzijsko zakonodavstvo da omogući povratak na isplatu kod Federalnog zavoda PIO/MIO povratnicima iz Srpske u FBiH.
Nakon 16 mjeseci od toga, i nakon tri prijave koje su zbog nesprovođenja presude “Šekerović i Pašalić protiv BiH” Komitetu za nadgledanje sprovođenja presuda suda u Strazburu podnosili Fond PIO i Udruženje penzionera Srpske, u junu 2012. donesen je Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o PIO FBiH, a potom u oktobru 2013. i Pravilnik o ostvarivanju prava, te Federalni zavod tek u februaru 2013. godine počinje sa preuzimanjem na isplatu prijeratnih korisnika prava na penziju.
Isplata prema mjestu zarade
Fond PIO Republike Srpske insistira na poštivanju principa isplate penzije prema mjestu zarade ili mjestu posljednjeg osiguranja.
– To je univerzalni princip u penzijskom osiguranju u cijeloj Evropi i svijetu i morao bi se i kod nas primjenjivati – naglasili su u ovom fondu.
Glas Srpske