Izložba „Donja Dolina” autora Slavice Arsenijević, višeg kustosa arheologa Muzeja Republike Srpske, biće otvorena u četvrtak, 25. Marta 2021. godine u 19 časova, u Muzeju Republike Srspke. Ovom izložbom će biti obilježeno 120 godina od prvih većih arheoloških iskopavanja Donje Doline, preduzetih 1899. godine.
Praistorijsko naselje Donja Dolina, rasprostranjeno na teritoriji opštine Gradiška, je kao arheološko područje, 2006. godine proglašeno nacionalnim spomenikom i upisano u Registar spomenika kulture Bosne i Hercegovine prve kategorije.
Riječ je o kompleksnom višeslojnom lokalitetu sa ostacima Starijeg naselja iz poznog bronzanog doba u Gornjoj Dolini, Mlađeg naselja iz željeznog doba na Gradini i nekropole na Timeničkoj gredi u Donjoj Dolini.
Arheološki nalazi sa lokaliteta Donja Dolina se danas čuvaju u tri muzeja: u Sarajevu (Zemaljski muzej BiH), Banjoj Luci (Muzej Republike Srpske) i Gradišci (Zavičajni muzej Gradiška). Na ovoj izložbi biće prikazani samo nalazi iz Praistorijske zbirke Muzeja Republike Srpske.
„Najstarije naselje u Donjoj Dolini pripisuje se nosiocima kulture polja sa urnama, srednjoevropskim doseljenicima ili osvajačima, možda autohtoncima, ali svakako osnivačima.” – objašnjava autor izložbe Slavice Arsenijević. „Priča o Donjoj Dolini seže još dalje u prošlost, sudeći prema otkriću objekata i materijala iz ranog bronzanog doba i neolita na Gradini, kao i dalje u budućnost, što nagoveštavaju malobrojni rimski nalazi iz III i VI veka.”
„Željeznodobni Donjodolinci smatraju se nosiocima kulturne grupe Donja Dolina-Sanski Most, koja je na tlu Posavine, između ušća Une i Vrbasa, potrajala od početka VIII do kraja IV v.st.e. Pripadnost ove kulturne grupe uglavnom se etnički pripisuje Panonima, možda potomcima prethodnika, koji su gradili naselja tipa sojenica i gradina, o čemu upravo svjedoče željeznodobni ostaci iz Donje Doline.” – rekla je Slavica Arsenijević.
Izložba „Donja Dolina” će u Muzeju Republike Srpske biti postavljena do kraja godine.
JU Muzej Republike Srpske