U stradalničkom selu Bosanski Lužani, 405 mještana lužanske parohije, prije 83 godine, ubijeno je tokom strašnog terora koji su ustaše počinile za vrijeme vladavine Nezavisne države Hrvatske. Za žrtve je služen parastos i položeni vijenci. Uklesano na ploči Spomen-kompleka je i ime strica Dade Petrovića, koji je odveden 1941. kada je imao 19 godina.
“On je Petrović, bio je 1922. godište, znači 1941. odveden. Njegov brat, moj otac bio je mlađi imao je 14 godina. Pobjegao je tako da se spasio. Osim toga, ovaj sveštenik koji je nastradao 1941. Ubijen je tu samo zato što je bio sveštenik” priča Petrović.
Neprijatelj je pobio sve muškarce, odnosno sve one sposobne za borbu. Iza njih su ostale žene i djeca. Sve te majke i ćerke, iako mučene na razne načine, uspjele su da sačuvaju vijekovna srpska ognjišta. NJima u čast, u centralnom dijelu Spomen – parka otkrivena je bista žene u narodnoj nošnji pored koje stoji bosonogi dječak sa ikonom u ruci i djevojčica čiji pogledi idu prema majci.
“One maltretirane, uspjele su sačuvati ognjišta, porodicu, vjeru i one su stvorile našu generaciju. Vrijednost skulpture je 12 000 KM, postolje 1500 KM. Grad Derventa je dao 6 000 KM, ostalo sam ja skupio od mještana” kaže Vaso Mičić, idejni tvorac Spomen – parka.
Nepobitne istorijske činjenice uče o stradanju Srba te brišu sve pokušaje relativizacije zločina nad Srbima u NDH-a poručeno je sa obilježavanja.
“Ustaški zločini su nešto strašno što se moglo desiti tada samo srpskom narodu. Istorija nas uči da smo mi godinama pod prijetnjom tih snaga koje, stalno, atakuju da nas unište sa ove zemlje. Međutim, nikada im nije pošlo za rukom jer naš narod se dobro bori za svoja ognjišta” kaže Boro Preradović, predsjednik GO SUBNOR Derventa.
“Pored svih žrtava srpskog naroda iz sva tri rata, gdje možemo reći da su nalogodavci isti i izvršioci isti, danas smo svjedoci prekrajanja istorije gdje, nalogodavci ovakvih zločina, pokreću deklaracije protiv Srpskog naroda uz etiketu genocidnosti. Svakako ovdje potomci, porodice dokaz su opstojnosti, istrajnosti ljudi da žive na ovom prostoru” istakao je Siniša Jeftić, zamjenik gradonačelnika Dervente.
Spomen-park izgrađen je na mjestu pilane i mlina gdj e su ustaše 24. avgusta 1941. godine dovele 405 Srba – muškaraca starijih od 16 godina iz Bosanskih Lužana, Novih Lužana, Kostreša i Barice.Sutradan su zarobljene Srbe ustaše vozom prevezle u Slavonsku Požegu gdje su ih na zvjerski način pobili 26. avgusta 1941. godine. Nikada nije tačno utvrđeno gdje su njihova tijela sahranjena.
TV K3