Budućnost zapadnog Balkana leži u evropskim integracijama i regionalnoj saradnji, a povezivanje i trgovina prilika su i izazov za region, navedeno je u završnoj Deklaraciji samita zapadnog Balkana u Parizu.
Kako je danas saopšteno iz Ministarstva spoljnih poslova Francuske, učesnici samita sa zapadnog Balkana potvrdili su da je njihova budućnost u EU, bez obzira na ishod nedavnog referenduma u Velikoj Britaniji, a kaže se da je jasna evropska perspektiva data svim zemljama regiona tokom samita u Zagrebu i Solunu 2000, odnosno 2003. godine, što je u više navrata i nedvosmisleno ponovljeno od tada.
U Deklaraciji se konstatuje da je region napravio značajan napredak na evropskom putu tokom posljednjih godina i pozdravljeni su napori zemalja zapadnog Balkana u različitim fazama njihovog odgovarajućeg procesa pridruživanja i pozvala je da se kontinuiranim naporima održi napredovanje ka Evropskoj uniji.
“Više nego ikada, u srcu procesa proširenja EU, leži vladavina prava, kroz pravosudne reforme, borbu protiv organizovanog kriminala i korupcije, kao i obezbjeđivanje punog poštovanja osnovnih prava”, navedeno je u Deklaraciji.
Naglašava se da je regionalna saradnja ključni uslov za evropsku perspektivu regiona “pogođenog tragičnim sukobima prije manje od 25 godina” i navodi se da je od tada veliki napredak postignut na zapadnom Balkanu, koji je pozdravljen u Parizu i pozvalo se na kontinuirane napore svake zemlje ka dobrosusjedskim odnosima.
Deklaracija podesjeća na značaj regionalne saradnje za rješavanje otvorenih bilateralnih pitanja i ističe pomirenje od suštinskog značaja za stabilnost regiona na putu ka pristupanju EU.
Zemlje, učesnice Samita sa Zapadnog Balkana, potvrdile su rešenost da nastave da rade zajedno u duhu Bečke deklaracije od avgusta 2015. i Bečke konferencije iz aprila ove godine i potvrdili su svoju opredeljenost da se uzdrže od zloupotrebe otvorenih bilateralnih pitanja u procesu pridruživanja EU.
Veliki korak je potpisani sporazum o uspostavljanju Kancelarije za regionalnu saradnju mladih (RICO), što se u Deklaraciji konstatuje kao odluka s ciljem “izlječivanja rana iz prošlosti u regionu”.
Navodi se da će misija nove Kancelarije biti podržavanje aktivnosti koje promovišu pomirenje naroda, kao i programe na sjećanja, raznolikosti, interkulturalne razmjene, regionalne mobilnosti, učešće građana i promovisanje demokratskih vrijednosti.
“Svi učesnici samita jedinstveni su u uvejrenju da će RICO pružiti veliki doprinos pomirenju i evropskoj budućnosti regiona jačanjem razmjena mladih”, navodi se u tekstu Deklaracije.
Ističe se regionalna saradnja kao ključni element za ekonomski rast u zemljama zapadnog Balkana, jer dovodi do veće povezanosti populacija, kao i zajedničkih ulaganja.
“U kontekstu trenutne ekonomske situacije, regionalna saradnja jedan je i jedini način da se suoči sa zajedničkim izazovima, a regionalne organizacije, poput Savjeta za regionalnu saradnju igraće važnu ulogu u tome”, stoji u Deklaraciji.
Održivi ekonomski rast predstavlja osnovu za prosperitetnu budućnost regiona, a da bi se postigao taj cilj, samit u Parizu fokusirao je napore na povezivanju i mogućnosti za uzajamno korisnu trgovinu u regionu.
Samit u Parizu bio je i prilika da se pozove za dalji napredak i potrebu bržeg realizovanja dogovorenih investicionih projekata. Učesnici iz regiona saglasni su da je potrebno dalje raditi na sazreijvanju prioritetnih investicionih projekata.
Potpisnici Deklaracije smatraju da prioritet treba dati mladima i da je poboljšanje perspektive mladih generacija od izuzetnog značaja za osiguranje stabilnosti, održivog razvoja i napretka u regionu i u tom kontekstu, učesnici su razgovarali o napretku na realizaciji Pozitivne agende za mlade zapadnog Balkana koja je pokrenuta na sastanku ministara spoljnih poslova 23. aprila.
Zemljama regiona zajednička je i borba protiv aktuelnih izazova – migracije i protiv terorizma i radikalizacije, dok su zemlje zapadnog Balkana prepoznate kao važni partneri u borbi protiv tih kriza i smanjenja ilegalnih migracionih tokova u Evropi.
Navodi se i da su EU i njene države članice takođe preduzele konkretne mjere za rješavanje te krize i njenih posljedica, naročito obezbjeđivanjem pomoći u robi i finansijskoj podršci lokalnim zajednicama i uspostavljanju čvršće saradnje u borbi protiv trgovine ljudima za koju se smatra da je kontrola spoljnih granica EU ključ.
Na samitu u Parizu učestvovali su predstavnici BiH, Albanije, samoproglašenog Kosova, Makedonije, Crne Gore, Srbije, kao i Hrvatske, Slovenije, Austrije, Njemačke, Italije, i predstavnici Evropske unije i međunarodnih finansijskih institucija.
Pariski samit imao je za cilj da obezbijedi povećanu usklađenost sa različitim inicijativama koje promovišu regionalnu saradnju u svjetlu evropske perspektive regiona, kao i da podstakne jačanje same regionalne saradnje, za koju se smatra da ostaje ključni element za stabilnost i regiona i cijele Evrope.
Učesnici pariskog samita pozdravili su spremnost Italije da bude domaćin sljedećeg samita o zapadnom Balkanu 2017. godine.
(Tanjug)