Pravoslavna Crkva i njeni vjernici proslavljaju danas Svetog Prokopija, mučenika koji je postradao 303. godine. Na ovaj dan vjernici izbjegavaju obavljati bilo kakve fizičke poslove, a Svetog Prokopija osim hrišćana poštuju i muslimani, koji se, baš kao i pravoslavni, uzdržavaju od bilo kakve vrste rada na današnji praznik.
Sveti velikomučenik Prokopije je hrišćanski svetitelj iz 4. vijeka. Rođen je u Јerusalimu. Ime po rođenju bilo mu je Neanije. Bio je vojvoda u službi cara Dioklecijana.
Prema legendi, u vrijeme progona hrišćana, Dioklecijan je odredio Neanija da s jednim odredom vojske ide u Aleksandriju i tamo zatre hrišćane. Na tom putu, Neaniju se desilo nešto slično kao nekada Savlu, kasnije apostolu i svetitelju Pavlu.
Desio se jak zemljotres, nakon čega mu se obratio Gospod riječima: Neanije, kuda ideš, i na koga ustaješ?.
Na njegovo pitanje: “Ko si ti, Gospode? Ne mogu da te poznam” pokazao se u vazduhu presvjetli krst, kao od kristala, i začuo se glas: Јa sam Isus raspeti Sin Božjiji, ovim znamenjem koje si vidio pobjeđuj neprijatelje svoje, i mir moj biće s tobom.
Taj doživljaj potpuno je obrnuo i promijenio život vojvode Neanija. On je dao napraviti onakav krst kakav je vidio, i umjesto da pođe protiv hrišćana on pođe s vojskom protiv Agarjana, koji su napadali na Јerusalim. Kao pobjednik on uđe u Јerusalim i objavi majci da je on hrišćanin.
Izveden pred sudiju, on je skinuo sa sebe pojas vojvodski i mač, i bacio pred sudiju, pokazavši time, da je on samo vojnik Hrista Cara. Poslije velikih mučenja bačen je u tamnicu, gdje mu se javi opet Gospod Isus Hristos, koji ga i krsti i nadjenu mu ime Prokopije. Јednog dana dođoše mu na tamnički prozor 12 žena i rekoše mu: „I mi smo sluškinje Hristove.” Optužene za ovo one su bačene u istu tamnicu, gdje ih je Sveti Prokopije učio vjeri Hristovoj, a naročito tome kako će primiti vijenac mučenički. Zato se u činu vjenčanja bračnih pominje Sveti Prokopije, pored bogovjenčanog cara Konstantina i Јelene.
Tih 12 žena bile su potom strašno mučene. Gledajući njihove muke i hrabrost majka Prokopijeva takođe je povjerovala u Hrista, a svih 13 su pogubljene.
Kada je Sveti Prokopije bio izveden na gubilište, on je podigao ruke prema istoku i pomolio se Bogu za sve bijedne i nevoljne, sirote i udove, a naročito za Crkvu svetu, da uzraste i rasprostre se, i da Pravoslavlje sija do skončanja vremena.
Časno je postradao Sveti Prokopije u Kesariji Palestinskoj 8./odnosno /21. jula 303. godine.
(RTRS – Foto: Ilustracija)